Phía sau việc Chủ tịch quốc hội Venezuela tái cử

Quốc hội Venezuela bắt đầu kỳ họp thứ nhất của năm 2013 chỉ 5 ngày trước lễ nhậm chức theo kế hoạch của Tổng thống tái đắc cử Chavez, dự kiến diễn ngày 10/1. Tuy nhiên, với tình trạng sức khỏe đáng lo ngại sau cuộc phẫu thuật điều trị ung thư lần thứ tư tại Cuba, nhiều khả năng nhà lãnh đạo cánh tả này sẽ phải lùi ngày tuyên thệ và thực hiện thủ tục nhậm chức tại Tòa án tối cao theo quy định của Hiến pháp. Thậm chí, một kịch bản xấu hơn - ông Chavez không thể qua khỏi - cũng đã được tính tới.

Nếu các kịch bản này thực sự xảy ra, phe đối lập sẽ tăng cường gây áp lực lên Quốc hội yêu cầu tiến hành bầu cử sớm hòng tìm kiếm cơ hội lật ngược thế cờ. Để chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống này, Quốc hội Venezuela đã nhất trí bầu lại ông Diosdado Cabello, một đồng minh thân cận của Tổng thống Chavez làm Chủ tịch cơ quan lập pháp.

Với quyết định trên, ông Cabello không chỉ củng cố vị thế là nhân vật quyền lực thứ ba trong chính phủ, sau Tổng thống Chavez và Phó Tổng thống Nicolas Maduro, mà còn có khả năng sẽ lên đảm nhiệm cương vị Tổng thống lâm thời nếu như nhà lãnh đạo Chavez không thể phục hồi sau phẫu thuật ung thư.

Việc tái cử của ông Cabello đã nhận được sự ủng hộ của đông đảo người dân Venezuela, những người kiên quyết bảo vệ ngọn cờ và đường lối phát triển của "vị Tư lệnh" Chavez, người thổi lửa cho cuộc Cách mạng Bolivar. 

Quảng trường Bolivar và toàn bộ khu vực xung quanh trụ sở quốc hội là nơi hàng vạn người dân quốc gia Nam Mỹ này đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống Chavez, quốc hội và cuộc cách mạng Bolivar. Những người biểu tình phản đối ý đồ của phe đối lập coi việc Tổng thống Chavez không thể nhậm chức ngày 10/1 là sự "vắng mặt tuyệt đối" khiến quốc hội phải ấn định bầu cử Tổng thống mới trong vòng 30 ngày. 

Những người biểu tình tin rằng Tổng thống Chavez sẽ tiếp tục điều hành đất nước, vì hiến pháp cho phép Tổng thống tuyên thệ nhậm chức trước tòa án tối cao vào một thời điểm thích hợp nếu không thể nhậm chức đúng ngày quy định. Niềm tin đó càng được củng cố khi ông Cabello vẫn được bầu chọn giữ chức Chủ tịch quốc hội, cơ quan nắm quyền quyết định trong việc có tổ chức một cuộc bầu cử mới hay không.

Trước đó, trả lời phỏng vấn trên truyền hình ngày 4/1, Phó Tổng thống Maduro - người được Tổng thống Chavez chỉ định ra tranh cử trong trường hợp phải tổ chức bầu cử lại - cũng khẳng định Tổng thống Chavez sẽ tiếp tục điều hành đất nước theo nguyện vọng của người dân và hiến pháp.  

Dù bày tỏ sự ủng hộ tuyệt đối với Tổng thống Chavez song dư luận Venezuela, và cả dư luận khu vực cũng như quốc tế rất quan tâm tới câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu chính trường Venezuela buộc phải tìm người thay thế ông Chavez? Một số người lo ngại chính trường Venezuela hậu Chavez sẽ là cuộc đua tam mã giữa Chủ tịch quốc hội Cabello, Phó Tổng thống Maduro và lãnh tụ phe đối lập Capilez.

Tuy nhiên, với những bước chuẩn bị vừa rồi, có thể thấy chính quyền hiện nay của Venezuela đã chủ định chọn sẵn con đường sắp tới cũng như gương mặt sẽ kế nhiệm ông Chavez, ngọn cờ đầu của cuộc cách mạng Bolivar. Theo đó, nếu sức khỏe không cho phép Tổng thống Chavez có mặt tại lễ nhậm chức ngày 10/1, quốc hội sẽ xác nhận đây là "sự vắng mặt tạm thời" và Chủ tịch Cabello lên đảm nhiệm cương vị tổng thống tạm quyền cho đến khi tiến hành cuộc bầu cử mới. 

Theo sự sắp đặt trước khi lên đường sang Cuba phẫu thuật lần thứ tư, ông Chavez đã chỉ định Phó Tổng thống Maduro ra tranh cử tổng thống để tiếp nối con đường phát triển của Venezuela hiện nay. Giới phân tích nhận định, ông Cabello hiện là nhân vật có ảnh hưởng và quyền lực nhất Venezuela. Ông sẽ trở thành điểm tựa vững vàng cho Phó tổng thống Maduro trên mặt trận chống lại phe đối lập, đủ sức lấp đầy khoảng trống về sự vắng mặt của ông Chavez trong bối cảnh hiện nay.