Thiếu tiền, Saudi Arabia rút hàng chục tỷ USD về nước

Quốc gia nhiều dầu lửa Saudi Arabia đã rút hàng chục tỷ USD khỏi các công ty quản lý quỹ ở nước ngoài. Nguyên nhân chính dẫn tới việc rút vốn này là giá dầu giảm sâu khiến thâm hụt ngân sách của Saudi Arabia ngày càng lớn.

Kể từ khi giá dầu bắt đầu lao dốc vào tháng 6 năm ngoái, dự trữ ngoại hối của Saudi Arabia đến nay đã giảm gần 73 tỷ USD.

Trong lúc nguồn thu từ xuất khẩu dầu giảm sút mạnh, Saudi Arabia vẫn duy trì chi tiêu để bảo vệ tăng trưởng kinh tế, bên cạnh việc rót tiền cho chiến dịch quân sự ở Yemen, dẫn tới việc rút tiền từ dự trữ là điều không thể tránh khỏi.

Theo nguồn tin của tờ Financial Times, tháng này, nhiều công ty quản lý quỹ nước ngoài đã bị Saudi Arabia rút vốn mạnh. Trước đó, trong năm 2015 này, Saudi Arabia đã có một đợt rút vốn từ nước ngoài về nước.

“Đó là ngày thứ Hai đen tối của chúng tôi”, một nhà quản lý quỹ nói khi cho biết về đợt rút vốn lớn của Saudi Arabia khỏi quỹ của ông hồi tuần trước.

Trong suốt nhiều năm qua, các quỹ đầu tư đã tiếp nhận một lượng tài sản lớn từ các quốc gia vùng Vịnh. Tuy nhiên, kể từ khi giá dầu bắt đầu lao dốc vào năm ngoái, các quỹ đầu tư bắt đầu đối mặt thách thức.

Ông Nigel Sillitoe, Giám đốc điều hành công thông tin thị trường tài chính Insight Discovery, cho biết, các nhà quản lý quỹ ước tính Cơ quan Tiền tệ Saudi Arabia (SAMA), tức ngân hàng trung ương nước này, đã rút 50-70 tỷ USD khỏi các quỹ đầu tư ở nước ngoài trong vòng 6 tháng qua.

“Vấn đề lớn lúc này là liệu bao giờ họ sẽ rút tiếp, bởi các công ty quản lý quỹ đã phụ thuộc khá nhiều vào nguồn vốn từ SAMA trong những năm gần đây”, ông Sillitoe nói.

Một phần số tiền được Saudi Arabia rút về nước được dùng để bù đắp thâm hụt ngân sách. Ngoài ra, việc rút vốn này cũng có thể do Saudi Arabia đang trở nên thận trọng hơn trước những biến động mạnh của thị trường chứng khoán toàn cầu thời gian gần đây.

Số liệu của SAMA cho thấy, dự trữ ngoại hối bằng chứng khoán nước ngoài mà cơ quan này nắm giữ đã giảm 71 tỷ USD từ quý 3/2004 đến nay, chiếm gần như toàn bộ mức giảm 73 tỷ USD của tổng dự trữ ngoại hối trong khoảng thời gian trên.

Theo nguồn tin thân cận, các quỹ đầu tư có quan hệ mật thiết với các chính phủ vùng Vịnh như BlackRock, Franklin Templeton, và Legal & General đều đã nhận được thông báo rút vốn từ Saudi Arabia. Trong đó, có những quỹ bị rút hàng tỷ USD một lúc, tương đương với 1/5 số vốn mà quỹ đó quản lý cho Saudi Arabia.

Nhiều quỹ lớn khác như State Street, Northern Trust và BNY Mellon cũng đã chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống bị Saudi Arabia rút vốn.

Để tránh dự trữ ngoại hối hao nhanh, SAMA đã phát hành trái phiếu bán cho các ngân hàng thương mại trong nước. Theo một số ước tính, Saudi Arabia sẽ phải phát hành khoảng 5 tỷ USD trái phiếu/tháng trong khoảng thời gian từ nay đến cuối năm để bù vào thâm hụt ngân sách.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo, thâm hụt ngân sách của Saudi Arabia sẽ lên tới 140 tỷ USD, tương đương 20% GDP, trong năm nay. Thu ngân sách của Chính phủ nước này được dự báo sẽ giảm khoảng 82 tỷ USD, tương đương 8% GDP.

Mới đây, tổ chức đánh giá tín nhiệm Standard&Poor’s đã hạ triển vọng tín dụng của Saudi Arabia xuống mức “tiêu cực”, đánh giá kinh tế nước này quá phụ thuộc vào dầu mỏ.