Thị giá giảm sâu, hàng loạt doanh nghiệp tiến hành mua cổ phiếu quỹ

Dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp là điều không cần phải nhắc lại. Một hệ lụy khác là thị trường chứng khoán thời gian qua cũng chao đảo theo. Nhiều mã cổ phiếu đã giảm mạnh từ những ngày dịch bệnh bùng phát.

Đây cũng là thời điểm nhiều doanh nghiệp tính tới mua cổ phiếu quỹ để bình ổn giá, gia tăng giá trị cho cổ đông.

Hàng loạt doanh nghiệp đưa ra phương án mua cổ phiếu quỹ

Mới đây PAN Group thông qua phương án mua 21,6 triệu cổ phiếu quỹ. Hodeco (HDC) dự kiến mua 2 triệu cổ phiếu quỹ. Đạt Phương (DPG) lên phương án mua 1,5 triệu cổ phiếu quỹ. PVI thông qua chủ trương mua 11,5 triệu cổ phiếu quỹ. Cường Thuận Idico (CTI) cũng đã thông qua phương án mua lại 15,7 triệu cổ phiếu làm cổ phiếu quỹ. Thực phẩm Sao Ta (FMC) cũng đã thông qua phương án mua 2 triệu cổ phiếu quỹ.

Chưa hết, CTCP Bất động sản và Đầu tư VRC (VRC) đã thông qua việc mua lại tối đa 20% tổng số cổ phiếu đang lưu hành, tương ứng 10 triệu cổ phiếu quỹ bằng hình thức lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản.

Ngân hàng đầu tiên công bố thông tin mua cổ phiếu quỹ giai đoạn này là TPBank (TPB). Ngân hàng Tiên Phong vừa thông báo sẽ mua lại tối đa 10 triệu cổ phiếu làm cổ phiếu quỹ. Thời gian giao dịch dự kiến từ 20/3 đến 18/4/2002.

Trong khi đó, ngay từ cuối tháng 12/2019 đến đầu tháng 1/2020 An Dương Thảo Điền (HAR) đã mua vào hơn 2,1 triệu cổ phiếu trong tổng số 5 triệu cổ phiếu đăng ký mua trước đó làm cổ phiếu quỹ.

Cổ phiếu quỹ là gì?

Cổ phiếu quỹ là loại cổ phiếu mà doanh nghiệp mua lại từ thị trường bằng nguồn vốn hợp pháp và theo quy định.

Thông thường các doanh nghiệp tính đến chuyện mua lại cổ phiếu quỹ khi giá cổ phiếu có dấu hiệu sụt giảm mạnh. Lúc đó công ty mua lại nhằm gia tăng giá trị cho cổ đông, bình ổn giá thị trường. Và trước đến nay, công cụ cổ phiếu quỹ thường có ích trong những trường hợp này. Đây cũng là biện pháp tránh khả năng các thế lực khác gom mua cổ phiếu khi giá lao dốc để thao túng, nắm quyền kiểm soát công ty.

Mua cổ phiếu quỹ, giảm lượng cổ phiếu đang lưu hành cũng là cách để doanh nghiệp gia tăng tỷ lệ sinh lời trên mỗi cổ phiếu, làm cho kết quả kinh doanh hàng năm được nhìn lại dưới một góc độ tốt hơn.

Cổ phiếu quỹ cũng là một công cụ bắc cầu cho những doanh nghiệp muỗn giảm vốn điều lệ. Lúc đó, việc mua cổ phiếu quỹ và hủy cũng là một hình thức thực hiện.

Một trong những lý do khác khiến một công ty mua cổ phiếu quỹ mà không phải do diễn biến xấu của giá thị trường là trường hợp các công ty mua cổ phiếu quỹ để làm phần thưởng cho các nhân viên của mình. Đây cũng là hình thức khá nhiều doanh nghiệp áp dụng trước đó nhằm gắn kết cán bộ, CNV với công ty lâu dài.

Một ví dụ điển hình cho phương thức này là HDBank (HDB). Mới đây, từ cuối tháng 12/2019 đến đầu tháng 1/2020 HDBank đã mua 18,4 triệu cổ phiếu quỹ trong tổng số 49 triệu cổ phiếu đăng ký mua trước đó. Ngay sau đó không lâu, HDBank đăng ký bán 3,3 triệu cổ phiếu quỹ với mức giá cố định 10.000 đồng/cổ phiếu cho người lao động.

Ở một hình thức khác, Hạ tầng Vĩnh Phúc (IDV) đang dự kiến dùng 300.000 cổ phiếu quỹ để phát hành cổ phiếu theo chương trình lựa chọn cho người lao động ESOP với giá phát hành 13.833 đồng/cổ phiếu. Nguồn vốn thực hiện lấy từ thặng dư vốn cổ phần, quỹ khen thưởng phúc lợi và các quỹ khác của công ty.

Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) thông báo sẽ bán toàn bộ 6,2 triệu cổ phiếu quỹ, dùng nguồn tiền mua là Quỹ khen thưởng phúc lợi, phân phối cho Công đoàn ACB để làm cổ phiếu thưởng cho nhân viên. Giá bán là 16.072 đồng/cp. Theo đó, tổng giá trị cổ phiếu quỹ theo mệnh giá là 62,2 tỷ đồng và theo giá bán là 100 tỷ.

Diễn biến chung của đợt doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ lần này

Điểm chung của hầu hết các doanh nghiệp tính đến chuyện mua cổ phiếu quỹ lần này là giá cổ phiếu giảm mạnh. Hầu hết cổ phiếu trong nhóm các doanh nghiệp vừa tính đến việc mua cổ phiếu quỹ gần đây đều giảm mạnh. Đặc biệt như VRC giảm đến 70% từ đầu năm 2020 đến nay.

Diễn biến giá cổ phiếu VRC trong 3 tháng gần đây.

Cổ phiếu PAN cũng giảm 24% kể từ đầu năm 2020 đến nay, hiện giao dịch quanh mức 17.100 đồng/cổ phiếu. Nếu tạm tính theo mức giá này, PAN Group sẽ chi khoảng 370 tỷ đồng để mua đủ 21,6 triệu cổ phiếu quỹ như dự tính.

Diễn biến giá cổ phiếu PAN trong 3 tháng gần đây.

Cổ phiếu HDC của Hodeco cũng giảm đến 35% trong chưa đầy 3 tháng đầu năm 2020. Cổ phiếu DPG của Đạt Phương giảm 37% từ đầu năm.

Diễn biến giá cổ phiếu DPG trong 3 tháng gần đây.

UBCKNN cũng hỗ trợ đẩy nhanh quy trình mua cổ phiếu quỹ

Trong trường hợp nếu doanh nghiệp muốn mua cổ phiếu quỹ phải gửi hồ sơ và nhận được sự chấp thuận từ Sở GDCK, từ UBCKNN.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay, về phía UBCK, Trần Văn Dũng, Chủ tịch UBCKNN khẳng định, cơ quan này sẽ xử lý hồ sơ mua cổ phiếu quỹ của doanh nghiệp trong vòng 1 ngày, thay vì xử lý trong vòng 7 ngày như quy định tại Thông tư 162/2015/TT-BTC.

"Các doanh nghiệp có nhu cầu mua cổ phiếu quỹ cần làm đúng hồ sơ pháp lý theo Thông tư 162. Chúng tôi cam kết sẽ hỗ trợ doanh nghiệp tối đa, hoàn tất thủ tục chấp thuận cho doanh nghiệp trong vòng 1 ngày", ông Dũng nói.