Chấp chới cổ phần hóa Vietnam Airlines, MobiFone và nhiều DN lớn

Với việc các "đại gia" liên tục đánh tiếng sẽ hoàn tất cổ phần hóa trong năm nay, nhiều người kỳ vọng TTCK sẽ sớm đón nhận một lượng hàng mới chất lượng cao.

Thế nhưng, câu hỏi đặt ra là liệu kế hoạch này có được thực hiện "xuôi chèo, mát mái" khi nhiều dự báo cho thấy TTCK năm 2011 đối mặt với nhiều khó khăn?

Theo kế hoạch cổ phần hóa vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, trong năm 2011 - 2012, Tập đoàn Công nghiệp Xây dựng Việt Nam sẽ cổ phần hóa 9 DN, trong đó có 3 tổng công ty là: Tổng công ty Lắp máy Việt Nam, Tổng công ty Xây dựng và Phát triển hạ tầng, Tổng công ty Cơ khí xây dựng.

Ông Dương Khánh Toàn, Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Xây dựng Việt Nam, cho biết, phương án cổ phần hóa 3 DN lớn này đang được lãnh đạo Tập đoàn tập trung chỉ đạo các tổng công ty tiến hành khẩn trương, phấn đấu hoàn tất cổ phần hóa trong năm nay.

Mục tiêu là như vậy, nhưng ông Toàn không giấu được sự nghi ngại khi chia sẻ, việc cổ phần hóa thành công hay không phụ thuộc lớn vào diễn biến của tình hình kinh tế vĩ mô, cũng như TTCK, bởi ngoài yêu cầu về tiến độ, việc cổ phần hóa các tổng công ty lớn còn phải đáp ứng yêu cầu quan trọng là mang lại nguồn thặng dư lớn về cho Nhà nước.

Trong khi đó, với tình hình lạm phát được dự báo là sẽ diễn biến phức tạp trong năm 2011, nên sẽ khiến mặt bằng lãi suất khó giảm như kỳ vọng.

Điều này càng làm cho nguồn tiền vào TTCK thêm khó khăn, nên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ cổ phần hóa các DN trực thuộc Tập đoàn. Do vậy, không loại trừ khả năng kế hoạch cổ phần hóa 3 tổng công ty trên sẽ bị dời sang năm 2012.

Một "đại gia" khác là Công ty Thông tin di động VMS (MobiFone), sau không ít lần lỡ hẹn cổ phần hóa, cũng đang thể hiện quyết tâm hoàn tất việc chuyển đổi trong năm nay, khi Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Doãn Hợp cho biết, bắt buộc phải thực hiện cổ phần hóa MobiFone trong năm 2011, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN.

Để hiện thực hóa kế hoạch này, theo ông Hợp, khoảng trong tháng 3 tới, lãnh đạo Bộ sẽ cùng với MobiFone, các đơn vị thành viên, cũng như các cơ quan hữu quan bắt đầu họp bàn cụ thể về phương án triển khai cổ phần hóa MobiFone, để đảm bảo mục tiêu kết thúc cổ phần hóa DN này trong năm 2011.

Đã từng lỗi hẹn cổ phần hóa trước đây, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airline) cũng vừa "đánh tiếng" sẽ khởi động lại kế hoạch này sau một thời gian dài trì hoãn.

Ông Nguyễn Sỹ Hưng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Vietnam Airline, cho biết, Tổng công ty là một trong các DN nằm trong diện sắp xếp DNNN giai đoạn 2007 - 2010 của Chính phủ.

Tuy nhiên, do nhiều yếu tố, trong đó có diễn biến TTCK không thuận lợi cho phát hành cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO), nên kế hoạch cổ phần hóa của Vietnam Airline đã bị trì hoãn.

Theo chỉ đạo của Chính phủ, Tổng công ty đang xây dựng phương án cổ phần hóa, để trình Chính phủ xem xét đưa vào đề án sắp xếp DNNN giai đoạn 2011 - 2015.

Nếu được phê duyệt, dự kiến Vietnam Airline sẽ khởi động quá trình cổ phần hóa trong năm nay, nhưng ông Hưng cũng cho biết, tiến trình cổ phần hóa Tổng công ty nhanh hay chậm phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó diễn biến của TTCK có ủng hộ cho tiến hành IPO hay không là rất quan trọng.

Theo định hướng chỉ đạo sắp xếp, cơ cấu lại DNNN của Chính phủ, chất lượng cổ phần hóa các DNNN luôn được đặt lên hàng đầu. Điều này có nghĩa là các "đại gia" có kế hoạch hoàn tất cổ phần hóa trong năm nay luôn phải nghe ngóng diễn biến của TTCK để chớp thời cơ tiến hành IPO thành công.

Tuy nhiên, toan tính này của các tập đoàn, tổng công ty không dễ thành hiện thực khi có hai cản trở lớn đang hiển hiện.

Thứ nhất, cho đến thời điểm này, dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 109 về chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần, theo kế hoạch lẽ ra đã được ban hành để tháo gỡ khó khăn về chính sách cổ phần hóa cho các DN, vẫn đang trong quá trình hoàn tất. Hiện cơ quan quản lý vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng về thời điểm ban hành văn bản này.

Thứ hai, với những động thái quyết liệt kiểm soát lạm phát trong năm nay của Chính phủ, trong ngắn hạn sẽ khiến TTCK bị tác động bất lợi. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ cổ phần hóa của các DN, nên một câu hỏi không mới tiếp tục đặt ra là liệu các "đại gia" có lại thêm một lần lỗi hẹn kế hoạch cổ phần hóa trong năm 2011?

Theo Hữu Hòe
ĐTCK