Đầu năm nói chuyện chơi chứng khoán và ứng phó tin đồn

Đây là nhận xét của chuyên gia kinh tế, TS Đinh Thế Hiển xung quanh câu chuyện đầu tư chứng khoán năm 2015 và ứng phó với những tin đồn trên thị trường.

* Phóng viên: Thị trường chứng khoán những ngày đầu năm có những “cơn sóng”, một số tổ chức tài chính còn dự báo VN-Index có thể đạt 670 điểm, ông nhận định gì về điều này?

- TS Đinh Thế Hiển: Tôi cho rằng thị trường chứng khoán năm nay sẽ không xấu hơn năm ngoái, cũng có những đợt sóng nhưng việc kỳ vọng chứng khoán lên mức 660-670 điểm là quá lạc quan.

* Theo ông, so với các kênh đầu tư khác, chứng khoán có còn hấp dẫn?

- Nếu muốn so sánh, phải tính thêm phần bù rủi ro bởi kênh nào sinh lời cao sẽ rủi ro cao. Và sự chọn lựa của nhà đầu tư tùy thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro. Năm nay, chứng khoán vẫn sinh lời cao hơn bất động sản và tiền gửi ngân hàng nếu tính đầy đủ. Chẳng hạn, nếu dự đoán khiêm tốn năm 2015 chứng khoán sẽ đạt mức 620 điểm, so với mức đóng cửa của năm ngoái thì tỉ suất sinh lợi sẽ 14,8%.

Nhưng phải thấy rằng mức độ rủi ro cũng cao hơn hẳn so với đầu tư bất động sản có chọn lọc và gửi ngân hàng, nên mức sinh lời cao của chứng khoán trong năm nay chưa chắc đủ hấp dẫn. Tính rủi ro trong đầu tư chứng khoán rất cao, bởi Việt Nam chưa có loại hình đầu tư chỉ số, mà nhà đầu tư phải đầu tư trực tiếp vào từng cổ phiếu doanh nghiệp nên khó tránh rủi ro. Vì vậy, với số đông người, chứng khoán vẫn là kênh ở dạng quan sát.

* Chứng khoán Việt Nam thường biến động theo các tin đồn, vậy theo ông, có phải rủi ro nhất nằm ở điều này?

- Tin đồn là một yếu tố giống như gia vị để thị trường chứng khoán hấp dẫn, thậm chí nhiều nhà đầu tư luôn mong có tin đồn và lợi dụng tin đồn để kiếm lời. Có điều, khi thua lỗ, họ mới quay sang than phiền.

Tin đồn giống như ăn phở phải có rau thơm và tương ớt, hay như trước một trận bóng đá dư luận đồn cầu thủ này, cầu thủ kia bị chấn thương chẳng hạn… Nói chung, tin đồn làm cho thị trường chứng khoán thêm hấp dẫn.

* Nhưng đã có rất nhiều người “chết” vì tin đồn?

- Đã chơi chứng khoán là chấp nhận một kênh đầu tư có nhiều rủi ro, nên chuyện muốn lời cao mà không bị thiệt hại, không dính vào tin đồn lướt sóng là rất hiếm. Thay vào đó, để ứng phó với tin đồn, hãy là nhà đầu tư chuyên nghiệp, phải am hiểu mới chơi. Còn không, nên đầu tư bằng cách mua cổ phiếu của các quỹ đầu tư. Những quỹ đầu tư chuyên nghiệp thường có đủ chuyên gia để phân tích tin đồn đúng hay sai.

* Năm 2014, nhiều doanh nghiệp thông báo trả cổ tức “khủng” lên tới 300%, nếu tính theo giá trị trường tỉ suất sinh lợi khi đầu tư vào cổ phiếu của doanh nghiệp này lên tới 50%, vậy có nên mua cổ phiếu đầu tư dài hạn?

- Với mức cổ tức “khủng” của vài doanh nghiệp, sẽ tốt cho cổ đông ở góc độ trực tiếp nhưng lâu dài chưa chắc tốt. Cổ tức nhà đầu tư nhận được dựa vào lợi nhuận, hoạt động kinh doanh tốt của công ty trong hiện tại và tương lai. Năm nay, cổ đông nhận cổ tức cao nhưng năm sau chưa chắc.

* Bản thân doanh nghiệp Việt Nam quy mô chưa lớn, tiến trình phát triển kinh tế hội nhập nhiều lĩnh vực cần đầu tư vốn rất lớn, quy mô vốn dài hạn. Những khoản vốn này không nên chỉ dựa hết vào ngân hàng, mà cần tự xoay vốn để đầu tư trong dài hạn. Vậy tại sao chúng ta lại chia cổ tức quá cao?

- Trong khi các nhà đầu tư khác nhìn vào doanh nghiệp, mua cổ phiếu là bởi kỳ vọng sẽ được hưởng lợi trong tương lai… Một công ty hấp dẫn là một công ty có lợi nhuận tốt và lợi nhuận này được đầu tư tương xứng cho những dự án tốt dựa vào thương hiệu, thế mạnh công ty, chứ không phải dựa vào chia cổ tức nhiều.

Nhà đầu tư phải tỉnh táo để không "chết" vì tin đồn. Ảnh chụp tại sàn giao dịch SSI. Ảnh: TẤN THẠNH

* Vậy nhà đầu tư dài hạn nên mua cổ phiếu của những doanh nghiệp như thế nào?

- Thị trường giờ có khá nhiều doanh nghiệp niêm yết có tính vững chắc về giá trị, cổ tức tương đương với ngân hàng nếu tính theo giá. Những cổ phiếu này có thể đầu tư dài hạn, vừa có lợi nhuận cụ thể bằng cổ tức vừa bảo đảm bảo giá trị.

Chẳng hạn, những cổ phiếu này phải đạt vốn chủ sở hữu không dưới 50% so với tổng vốn, ngoại trừ một số công ty kinh doanh đặc biệt. Lợi nhuận luôn có khá ổn định. Chia cổ tức đều đặn hằng năm với một mức chia so với giá cổ phiếu (giá trị trường) có thể không dưới 50% so với tiền gửi ngân hàng. Sản phẩm của công ty này có thương hiệu thật sự trên thị trường…

Nếu tìm được những cổ phiếu như thế này, nhà đầu tư có thể đầu tư dài hạn bằng cách mua thêm cổ phiếu mỗi năm

Xin cảm ơn ông!

Linh Anh (thực hiện)