Vốn ngoại có còn chảy ra khỏi thị trường chứng khoán?

Vừa qua, Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã có quyết định lịch sử khi lần đầu tiên tăng lãi suất mục tiêu (target rate) thêm 0,25%. Nhà đầu tư ngoại đã hành động trước bằng đợt bán mạnh đầu tháng 12 vừa qua. Liệu khối này có còn bán ra hay sẽ mua trở lại? Nguyên nhân nào sẽ gây cản trở dòng vốn này?

Đợt bán ròng vừa qua của khối ngoại chủ yếu đến từ sự rút ra của dòng vốn ngắn hạn, đầu cơ trong đó dòng vốn ETF dễ dàng biến động theo trạng thái quỹ và nhạy cảm với các biến số lãi suất, tỷ giá, có ảnh hưởng lớn đến TTCK Việt Nam.

Tính riêng trên Sở Giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh, từ đầu năm tính đến thời điểm này, khối ngoại mua ròng 1.902 tỷ đồng. Con số này thấp hơn chút ít so với năm 2014 (2.400 tỷ đồng). Các thời điểm rút vốn lớn trong năm nay có tháng 3, tháng 8, tháng 9, tháng 11 và 12 và cũng không nằm ngoài chu kỳ bán ròng của các năm trước. Tuy nhiên thời điểm tháng 12, khối ngoại đột ngột rút vốn mạnh khỏi thị trường, quy mô bằng 2 lần các tháng cao điểm trước đó. Cụ thể, từ đầu tháng đến nay, trong 13 phiên, khối ngoại bán ròng 2.016 tỷ đồng, tương đương khoảng 99 triệu USD.

Cũng đến thời điểm này, trong năm nay, VNM ETF huy động thêm được khoảng 35 triệu USD, cách khá xa mức rót ròng tới 125 triệu USD trong năm ngoái. FTSE VNM huy động khoảng 11 triệu USD. 2 Quỹ ETF lớn nhất này quản lý khoảng 800 triệu USD đầu tư vào cổ phiếu Việt Nam. Giai đoạn rút vốn mạnh nhất là từ đầu tháng 12 tới nay, với quy mô khoảng 19 triệu USD, chiếm khoảng 20% lượng bán ròng trên HSX.

Như vậy, tính cho cả năm 2015, xu hướng chính của dòng vốn ngoại vẫn là đổ vào thị trường chứng khoán Việt Nam, tuy nhiên quy mô nhỏ hơn nhiều các năm trước.

Ông Lê Tiến Đông, Phó Tổng Giám đốc CTCK Artex.

Theo ông Lê Tiến Đông, Phó tổng giám đốc CTCK Artex, lượng rút vốn đến đỉnh điểm là do cộng hưởng của 3 yếu tố: nhà đầu tư nước ngoài rút vốn góp ở các quỹ ETF theo xu hướng chung của dòng vốn quốc tế trước ảnh hưởng của việc FED nâng lãi suất; cộng với biến động có tính chu kỳ hàng năm và trước lo ngại về biến động tỷ giá cuối năm. Tuy nhiên, theo ông Đông, mức độ rút ròng của 2 quỹ ETF không chiếm yếu tố chi phối dòng vốn ngoại.

Thậm chí, trong phiên giao dịch 17/12, khối ngoại vẫn bán ròng ra 129 tỷ đồng.

Phải chờ đến quý II/2016?

Với việc FED tăng lãi suất, chứng khoán trong nước và thế giới đã một đợt hồi phục nhẹ. Tuy nhiên nhìn chung dòng tiền vẫn tỏ ra thận trọng và chưa trở lại với thị trường.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc chiến lược CTCK Maritimebank.

Theo ông Lê Đức Khánh, Giám đốc chiến lược công ty chứng khoán Maritimebank, các quỹ ETF sẽ tiếp tục giao dịch trầm lắng và rút bớt vốn từ nay và lâu nhất là hết quý II/2016. Sau đó họ sẽ quay trở lại mua ròng mạnh mẽ. Trước mắt, các phiên giao dịch "cân bảng" sẽ gây ra nhiều cảm xúc đối với các nhà đầu tư nội.

Trong khi đó, ông Lê Tiến Đông bổ sung thêm khả năng tỷ giá VND có thể điều chỉnh tăng sớm. Khi đó xu hướng bán ròng hoàn toàn có thể đảo chiều mạnh.