Tăng lương tối thiếu 2016: Đề nghị tăng thấp nhất 14,4%

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (LĐLĐVN) Đặng Ngọc Tùng cho biết, cơ quan này vừa có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ để nghị xem xét điều chỉnh tiền lương tối thiểu 2016 thấp nhất là 14,4% tương đương mức tăng năm 2015.

Theo ông Đặng Ngọc Tùng, Hội đồng tiền lương Quốc gia đã họp, bỏ phiếu thông qua phương án điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng năm 2016 là 12,4%. Tuy nhiên Tổng Liên đoàn chưa đồng tình với mức điều chỉnh trên và đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng năm 2016 thấp nhất cũng bằng mức tăng năm 2015

Lý do được TLĐLĐVN đưa ra là tình hình kinh tế 9 tháng đầu năm 2015 đã khởi sắc, các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội đã có sự tăng trưởng đáng cao, GDP đạt 6,5%. Dự dự báo kinh tế xã hội 2016 có nhiều triển vọng và thuận lợi hơn năm 2015 mức tăng trưởng GDP dự báo đạt 6,8%. Kinh tế tăng trưởng và phát triển cao hơn, nhưng tiền lương tối thiểu điều chỉnh tăng thấp hơn là hoàn toàn không hợp lý và người lao động khó có thể chấp nhận.

Năm 2013, 2014 kinh tế nước ta rất khó khăn, tăng trưởng GDP là 5,4 và 6% nhưng Chính phủ vẫn điểu chỉnh lương tối thiểu tăng tương ứng là 17,3% và 15,2%. Năm 2016 kinh tế được dự báo là có nhiều triển vọng, tăng trưởng  cao hơn năm 2015 và các năm trước đó, vì vậy tiền lương tối thiểu năm 2016 cần phải điều chỉnh tăng cao hơn năm 2015, hoặc ít nhất cũng phải bằng năm 2015.

Điều 91 Bộ Luật Lao động quy định “Mức lương tối thiểu là mức thấp nhất trả cho người lao động làm công việc giản đơn nhất, trong điều kiện lao động bình thường và phải đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ”.

Mặt khác, tại cuộc làm việc giữa Tổng Liên đoàn, Bộ Lao động và Thương binh Xã hội với Tổ chức Lao động Quốc tế ILO, Bộ Lao động đã cam kết với ILO về việc thực hiện đầy đủ Điều 91 Bộ Luật Lao động vào năm 2017. Do đó, Tổng Liên đoàn đề nghị điều chỉnh tiền lương tối thiểu năm 2016 lên 14,4% để thực hiện nghiêm túc quy định của Luât Lao động và thực hiện lộ trình đến 2017 tiền lương tối  thiểu đáp ứng được mức sống tối thiểu và cũng là bước chuẩn bị cho việc thực hiện Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội vào năm 2018.

Thêm vào đó, đời sống công nhân lao động còn nhiều khó khăn, theo điều tra của Tổng Liên đoàn, có 19,9% NLĐ cho biết tiền lương hiện nay không đủ sống; 72% NLĐ cho biết phải chi tiêu tằn tiện và rất tiết kiệm mới đủ trang trải cho cuộc sống; chỉ có 8 % NLĐ có có tích luỹ.

Điều này lý giải tại sao có 62% số lao động Việt Nam phải làm thêm giờ để có thêm thu nhập, trang trải cho cuộc sống, và như vậy người lao động sẽ không có thời gian để tham gia các hoạt động văn hóa, học hành, nâng cao trình độ theo tinh thần Nghị quyết 20 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng Giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ CNH-HĐH đất nước.

Về khả năng chi trả của doanh nghiệp, theo TLĐLĐ, hiện nay trong thực tế doanh nghiệp đã chi trả cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu vùng từ 20-40%. Qua báo cáo của các cơ quan thuế cho biết, chi phí tiền lương hợp lý để xác định tính thuế thu nhập doanh nghiệp thì tiền lương thực chi cho người lao động đã cao hơn 1,5 lần tiền lương tối thiểu.

Có ý kiến cho rằng, do năng xuất lao động của nước ta còn thấp, nên mức điều chỉnh tăng lương tối thiểu cũng phải thấp tương ứng. Tổng Liên đoàn cho rằng, ý kiến như trên là chưa đầy đủ, vì năng xuất lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng là trình độ công  nghệ và quản trị doanh nghiệp. Thực tế cho thấy hầu hết các doanh nghiệp không đầu tư đổi mới máy móc, thiết bị; sử dụng công nghệ lạc hậu; quản trị doanh nghiệp không hiệu quả, bộ máy nhân sự cồng kềnh dẫn đến năng xuất lao động thấp. Yếu tố lao động cũng có vai trò quan trọng để nâng cao năng xuất lao động. Tuy nhiên một khi tiền lương tối thiểu chưa đáp ứng được mức sống tối thiểu thì rất khó có thể yêu cầu người lao động làm việc với năng xuất cao và chất lượng tốt.

Thời điểm điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng đúng vào dịp tổ chức Đại Hội Thi đua toàn Quốc lần thứ IX và chuẩn bị khai mac Đại Hội Đảng toàn quốc lần thứ XII vì vậy Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh tiền lương tối thiểu 2016 thấp nhất là 14,4% tương đương mức tăng năm 2015 để động viên công nhân lao động thi đua lao động sản xuất với năng xuất cao, chất lượng tốt, đồng hành cùng doanh nghiệp phấn đấu vượt tiến độ, về trước kế hoạch lập thành tích chào mừng Đại Hội Thi đua yêu nước toàn quốc và Đại Hội XII của Đảng.

Việc điều chỉnh tiền lương tối thiểu phù hợp cũng chính là yếu tố quan trọng để tránh những bức xúc trong công nhân lao động làm cho quan hệ lao động trong các doanh nghiệp trở lên phức tạp trong thời điểm diễn ra Đại Hội thi đua yêu nước và Đại Hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.