Vaccine Covid-19 có phải thuốc thần cho kinh tế?

Giáo sư Ernie Goss là cựu giám đốc của Viện Nghiên cứu Kinh tế Hoa Kỳ và là giáo sư kinh tế tại Đại học Kinh doanh Heider của Creighton. Ông cho rằng vaccine sẽ có tác động rất lớn đến khả năng hồi phục kinh tế: "Khi các nhà nghiên cứu y tế trở nên bi quan hơn, thì tình hình kinh tế cũng càng bi quan hơn" - ông viết trong một ghi chú.

Các ấn phẩm như Tạp chí Kinh doanh Harvard và Tạp chí Fortune gần đây cũng đã đăng tải các bài báo phỏng đoán liệu sự phục hồi kinh tế theo hình các chứ cái. Goss cho biết, các nhà kinh tế học - đồng nghiệp của ông - đang cố gắng hết sức để dự báo tình hình. Nhưng những dự báo đó chỉ có thể được khẳng định một cách tự tin cho đến khi tình hình y tế có chuyển biến rõ ràng.

"Nếu không có giải pháp y tế như vắc-xin, nền kinh tế sẽ suy yếu đến mức thấp hơn," ông nói. "Giả sử chúng ta không có vaccine, các nhà điều hành chính sách rất bi quan, và tiếp tục áp dụng giãn cách xã hội, bao nhiêu nhà hàng, khách sạn sẽ phải đóng cửa? Tất cả, hay ít nhất là 80% trong số đó?" - Goss đặt câu hỏi.

Song, Goss cũng nhắc nhở mọi người đừng nản lòng. Ông dẫn chứng, cuộc suy thoái kinh hoàng năm 2008 cuối cùng đã được khắc phục và cuộc suy thoái này cũng sẽ được khắc phục. Nhưng việc hồi phục hiện nay sẽ không phụ thuộc vào các nhà kinh tế. "Mọi thứ dường như vô vọng trong cuộc Đại suy thoái năm 2008, nhưng chúng ta cũng đã phục hồi trở lại. Sự khác biệt là chúng tôi đang trải qua một vấn đề y tế. Vì vậy, tương lai nằm trong tay các nhà khoa học và bác sĩ - những người làm y tế - nhiều hơn là các nhà kinh tế".

Theo MarketWatch, Goldman Sachs cũng đồng tình với ý kiến trên. Họ bày tỏ sự lạc quan hơn về triển vọng tăng trưởng kinh tế Hoa Kỳ, dựa trên kỳ vọng rằng vaccine Covid-19 hiệu quả sẽ được "phân phối rộng rãi" vào giữa năm tới, và đã nâng dự báo GDP của Hoa Kỳ lên 6,2% vào năm 2021 (tăng từ dự báo 5,6% trước đó).

Các chiến lược gia dẫn đầu bởi Kinh tế trưởng Jan Hatzius, đã viết trong một ghi chú ngày 9/8: "Chúng tôi hy vọng rằng ít nhất một loại vaccine sẽ được phê duyệt vào cuối năm 2020 và sẽ được phân phối rộng rãi vào cuối quý 2 năm 2021".

Ngoài ra, Goldman Sachs cũng kỳ vọng tỷ lệ thất nghiệp sẽ ít nghiêm trọng hơn trong năm tới. Đối với năm 2021, họ dự kiến ​​tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 6,5% vào cuối năm sau (giảm so với dự báo trước đó là 7%).

Tuy nhiên, đã có ý kiến trái chiều được đưa ra bởi ông Raghuram Rajan, giáo sư tài chính đại học Chicago Booth School of Business, đồng thời là cựu Thống đốc Ngân hàng Trung Ương Ấn Độ.

Theo ông Rajan, thiệt hại kinh tế vẫn sẽ kéo dài ngay cả khi vaccine được chấp thuận sớm và các quốc gia triển khai tiêm chủng. "Số lượng người cần được tiêm vaccine là rất lớn. Dự tính, thời gian sớm nhất để có thể triển khai tiêm chủng là vào quý IV/2020. Nếu vậy thì phải đợi đến giữa năm sau mọi người mới có thể cảm thấy an toàn ở nơi công cộng. Nền kinh tế sẽ khó có thể khôi phục hoàn toàn chừng nào nhà hàng, du lịch và các ngành tương tác trực tiếp khác chưa mở cửa trở lại". 

Hơn nữa, xu hướng bảo hộ thương mại trên toàn thế giới - thứ được đẩy nhanh bởi Covid-19 nhưng lại không thể giải quyết bằng vaccine - sẽ là một rào cản lớn trong việc phục hồi nền kinh tế. "Nếu bảo hộ thương mại diễn ra mạnh mẽ thì nền kinh tế sẽ phục hồi chậm hơn nhiều" - ông Rajan nói với CNBC.