Như
Báo Người Lao Động ngày 3-12 phản ánh, từ nay tới hết năm 2013, Tổng
cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội - Bộ Công an
sẽ tiếp tục thực hiện cấp CMND mới với phần ghi họ tên cha mẹ công dân
tại TP Hà Nội và nhiều tỉnh phía Bắc. Tuy nhiên, hiện Bộ Tư pháp cũng
đang nghiên cứu để có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem
xét lại quy định này.
Bộ Tư pháp sẵn sàng nhận khuyết điểm
Đại
diện Bộ Tư pháp cho biết lãnh đạo bộ đã giao các cục, vụ chức năng
nghiên cứu kỹ về tính hợp pháp, hợp lý của Nghị định 170/2007/NĐ-CP sửa
đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 05/1999/NĐ-CP về CMND. Nếu
xét thấy việc thẩm định Nghị định 05 và sau đó là Nghị định 170 có sơ
suất, để lọt quy định cho phép CMND ghi họ tên cha mẹ công dân thì Bộ Tư
pháp sẽ không chối bỏ trách nhiệm của mình và sẵn sàng thừa nhận khuyết
điểm với Chính phủ.
“Tuy
nhiên, quy định về việc này đã xuất hiện cách đây hơn chục năm nên cần
phải xem xét thấu đáo. Quan điểm của Bộ Tư pháp là sớm có báo cáo gửi
Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét lại một quy định đang gây ra những
phản ứng từ phía dư luận cũng như những người làm luật” - vị này nói.
Theo
TS Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ
Tư pháp), sau khi nghiên cứu quy định cho phép đưa tên cha mẹ lên CMND,
cục đã phát hiện điều này trái với Bộ Luật Dân sự và Công ước Quốc tế về
quyền trẻ em mà Việt Nam đã ký tham gia từ năm 1989.
Hơn
nữa, điều 38 Bộ Luật Dân sự 2005 về quyền bí mật đời tư thì người mẹ có
quyền giữ kín thông tin về người cha và nếu thủ tục hành chính yêu cầu
ghi tên cha mẹ đứa bé thì sẽ xâm phạm quyền bí mật đời tư được quy định
tại điều này.
Không cần thiết
Luật
gia Phạm Quốc Anh, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, cho rằng việc đưa
thêm họ tên cha mẹ lên CMND rõ ràng không cần thiết bởi từ trước tới
nay, các thông tin trên CMND đã khá đầy đủ.
“Điều cần thiết ở CMND mới là kỹ thuật in ấn, công nghệ hiện đại, bảo mật và bền đẹp hơn trước. Khi
đi làm các thủ tục, kèm CMND, người dân vẫn phải xuất trình một số giấy
tờ khác, công an đã có thể nắm rõ lý lịch tư pháp của họ thì đâu cần
thiết phải đưa tên cha mẹ họ lên đó” - ông Quốc Anh bày tỏ.
TS
Nguyễn Đình Lộc, nguyên bộ trưởng Bộ Tư pháp, cho rằng việc đưa tên cha
mẹ lên CMND là không cần thiết và phải dừng ngay. Ông Lộc cho rằng Bộ
Công an có lý khi nói rằng việc này sẽ giúp quản lý, xác định thông tin
về công dân được nhanh, dễ dàng hơn. “CMND mới hiện đại như thế, việc
xác định lý lịch của mỗi công dân đâu có khó.
Việc
đưa nguồn gốc con người lên CMND rất dễ gây xúc động, tâm lý không tốt
với nhiều người đã có cha mẹ mất từ lâu, thiếu cha, mẹ hoặc sinh ra đã
không biết cha mẹ là ai. Dù Bộ Công an giải thích những trường hợp này
có thể để trống nhưng thử hỏi khi ấy công dân sẽ cảm thấy tủi thân, xấu
hổ ra sao khi đưa CMND ra cho người khác xem.
“Quan
điểm của tôi là không thể thực hiện quy định này. Bây giờ vẫn đang
trong thời gian thí điểm, tác động chưa nhiều tới đông đảo dư luận nhân
dân nên Chính phủ vẫn có thể yêu
cầu dừng lại như việc đã yêu cầu Bộ Công an hoãn xử phạt hành vi không
sang tên đổi chủ phương tiện giao thông theo quy định vừa rồi”- TS Lê
Hồng Sơn bày tỏ.
Điều 16 Công ước Quốc tế về quyền trẻ em viết: “Không
trẻ em nào phải chịu sự can thiệp tùy tiện hay bất hợp pháp vào việc
riêng tư, gia đình, nhà cửa hoặc thư tín cũng như những sự công kích bất
hợp pháp vào danh dự và thanh danh của các em”. -
Khoản 2 điều 759 Bộ Luật Dân sự quy định rõ: “Trong trường hợp điều ước
quốc tế mà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy
định khác với quy định của bộ luật này thì áp dụng quy định của điều
ước quốc tế đó”.
|
Phải sửa Nghị định 170
TS Lê
Hồng Sơn cho rằng CMND mới có kích thước hợp chuẩn quốc tế và đã có các
thông tin cơ bản về cá nhân, quê quán, dãy 12 số chỉ được cấp cho mỗi
công dân một lần. Việc Chính phủ sớm ban hành một nghị định mới thay thế
Nghị định 170/2007 sửa đổi, bổ sung Nghị định 05/1999 là rất cần thiết.
Trong nghị định ấy phải có một chế định cụ thể quy định về hồ sơ mà
công dân phải khai đầy đủ khi làm CMND (trong hồ sơ này, việc đưa họ,
tên cha, mẹ của công dân đó là hết sức cần thiết). Hồ sơ lưu trữ do cơ
quan có thẩm quyền quản lý liên quan trực tiếp đến mã vạch, số CMND của
từng công dân sở hữu CMND để khi có việc, từ những thông tin trên CMND,
cơ quan có thẩm quyền có thể truy về hồ sơ gốc của công dân đó tại ngân
hàng hồ sơ. |