Gỡ khó cho dự án cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi

Thiếu vốn đối ứng

Trải dài 139 km qua 3 địa phương Đà Nẵng, Quảng Nam và Quảng Ngãi, tuyến cao tốc có tiêu chuẩn 4 làn xe, vận tốc thiết kế 120 km/h, trên tuyến có 104 cầu, 1 hầm, 8 nút giao liên thông. Tổng mức đầu tư 34.516 tỷ đồng, tương đương hơn 1,6 tỷ USD.

Đến nay, khối lượng thi công dự án đạt được như sau: đã đào 3,66/8,1 triệu m³, đắp 5,6/23,6 triệu m³, giá trị xây lắp đạt 23,84%.

Qua kiểm tra tại các điểm đầu tuyến, cầu Kỳ Lam, cửa hầm Bắc, khu di tích Triền Tranh, một số vị trí vướng mặt bằng, cho thấy tiến độ tổng thể dự án đạt 86,85% yêu cầu kế hoạch. Trong đó, 4 gói thầu đầu tuyến đạt và vượt yêu cầu tiến độ, còn lại 9 gói sau chậm tiến độ từ 6-18%.

Khối lượng thi công một số hạng mục chính như công tác đắp đất trên toàn tuyến chưa đáp ứng yêu cầu. Nhà thầu mới chủ động được 37% vật liệu đắp. Tốc độ đắp trung bình mới đạt 95.000 m³/ngày so với mức 135.000 m³/ngày để đạt cao độ vượt lũ năm 2015.

Mặt bằng cũng là vấn đề gây trở ngại cho dự án khi tình trạng "xôi đỗ", chưa có mặt bằng thi công là phổ biến ở hầu hết các đoạn tuyến. Hiện toàn tuyến có 32,39 km với 77 vị trí chưa thể thi công. Trong số 121,7 km đã chi trả đền bù và bàn giao mặt bằng nhưng thực tế vẫn còn vướng mắc cục bộ với tổng chiều dài gần 15 km với 1.350 hộ dân.

Các địa phương cho biết, vướng mắc chủ yếu là chưa có đất tái định cư (cho gần 1.000 hộ), tranh chấp đất (97 hộ), còn lại là có khiếu nại về giá hoặc hình thức đền bù, tái định cư. Ngoài ra, có tình trạng chậm thẩm định và phê duyệt trong phương án đền bù, thủ tục pháp lý, phương án tái định cư...

Cân đối vốn cấp cho các địa phương đang thiếu gần 1.200 tỷ đồng, hiện chủ đầu tư Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đã tạm ứng kinh phí cho các địa phương để giải quyết chi trả đền bù và xây dựng các khu tái định cư. Theo dự kiến, đến quý 3/2015, các địa phương sẽ giải quyết cơ bản mặt bằng để tạo điều kiện cho nhà thầu thi công.

Tạo sự đồng bộ trong thi công

Tại giao ban công trường, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ghi nhận những cố gắng trong việc triển khai từng gói thầu của dự án tổng thể. Dù mới triển khai trong một thời gian ngắn nhưng đến thời điểm này các đơn vị đã hoàn thành được khối lượng lớn công việc của dự án giao thông có thể nói là hiện đại và quan trọng nhất của khu vực miền Trung.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng chỉ rõ những gói thầu chậm tiến độ, những nhà thầu yếu và yêu cầu phải có giải pháp lấy lại tiến độ, các gói thầu vượt tiến độ có thể xem xét san sẻ lực lượng, máy móc để giúp đỡ các gói thầu còn lại để tạo sự đồng bộ cho công trình.

Trong các vướng mắc, chú ý vấn đề thiết bị và vật liệu đang thiếu ở một số đoạn tuyến, Phó Thủ tướng giao các đơn vị liên quan đề xuất cơ chế đặc thù để có thể đưa các mỏ vật liệu vào kịp thời. Đồng thời Phó Thủ tướng lưu ý vấn đề chất lượng thi công ở một số dự án đang gặp nhiều thách thức, nhất là ở công trình đường, không vì tiến độ mà coi nhẹ chất lượng.

Các địa phương tập trung vấn đề giải phóng mặt bằng, tuy không còn nhiều nhưng đều vướng, nhất là ở cấp cơ sở loại đất nông nghiệp 5% và tái định cư, trong đó lưu ý giải quyết tốt, có phương án linh hoạt, giúp người dân ổn định chỗ ở, di dời sớm chứ không nhất thiết phải chờ nhà tái định cư. Tránh tối đa những vấn đề tranh chấp, khiếu kiện không đáng có. Việc thiếu vốn thì có thể lấy nguồn hoàn ứng, Bộ Giao thông vận tải phân bổ trên tinh thần càng sớm càng tốt.

Các công trình điện, công trình khảo cổ cũng cần đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành việc đánh giá, bảo tồn trước tháng 9. Phải phối hợp làm cụ thể các phương án thiết kế điều chỉnh, thỏa thuận cắt điện vừa bảo đảm mặt bằng cho dự án vừa bảo đảm thông suốt truyền tải điện Bắc - Nam.

Về thi công tổng thể, Phó Thủ tướng yêu cầu công trình phải tập trung đào đắp đủ khối lượng bảo đảm cho cao độ mùa lũ sắp tới, lập phương án chống lũ cho từng công trình. Tuy nhiên, phải tính tới việc thông thủy để không gây ra ảnh hưởng, bảo đảm thoát lũ nhanh cho địa hình miền Trung vốn dốc và khó lường. "Một tháng nữa từng đơn vị báo cáo lại kết quả giải quyết", Phó Thủ tướng đôn đốc.