Ba ngày đã qua từ vụ cháy thảm khốc ở chung cư Carina Plaza (quận 8, TP HCM). Với tất cả mọi cư dân trong chung cư, cơn bàng hoàng, hoảng hốt chưa kịp vợi đi,  nỗi hoang mang cho những ngày sau đã ùn ùn kéo tới. 

Điện, nước, đường ống xả thải hư hỏng nặng nề trong vụ cháy, Ban quản lý chung cư yêu cầu cư dân dọn hết ra khỏi tòa nhà để chờ giám định và sửa chữa. Chủ đầu tư hứa sửa trong vòng một tháng, nhưng nhiều cư dân là kỹ sư, có những người trước kia ở trong Ban quản lý các tòa nhà khác nói với nhau khó thể phục hồi trong thời gian này, do cơ quan chức năng phải thẩm định lại rất kỹ kết cấu và độ bền của tòa nhà sau vụ cháy.

Nhoáng cái, một khu dân cư đông vui biến thành tòa nhà chết, mênh mông hoang vắng lạnh người.

Trong những hành lang vắng lặng của lô A, lô B, nơi còn đầy tàn tích của cuộc tháo chạy sinh tử, mùi khói độc khét lẹt vẫn nặng trĩu trong không gian từ lầu 1 đến lầu 3, nơi cầu thang thoát hiểm chạy kín bên trong tòa nhà. Tháo chiếc khẩu trang ra là không thở được.  Điện cúp, những chiếc đèn cầu thang đã nổ tung vì sức nóng, rơi xuống nằm trơ lõi trên nền nhà. Gạch vỡ vụn lẻng kẻng dưới chân. Những cánh cửa gỗ khóa lại bị phá tung để lực lượng cứu hộ kiểm soát bên trong. Chỉ còn nhờ chiếc đèn pin soi đường qua ba tầng lầu tối đen, những nhóm người im lặng trèo lên hàng trăm bậc cầu thang, vào nhà mình mang đi những đồ đạc cần thiết nhất.

Trong khoảng ba tầng lầu thấp nhất này, toàn bộ màu xanh dương và trắng mát mắt của lớp sơn tòa nhà đã biến thành đen kịt như trong lò than. Muội đen của đám cháy xe toàn xăng và đồ nhựa dưới tầng hầm dính bết mọi chỗ. Trên cầu thang thoát hiểm của lầu 4, một vết bàn tay đen sì bấu vào và trượt đi in rõ năm vệt dài. Vết bàn tay ám khói in vào khắp nơi. Những chiếc dép trẻ con bé tí xinh xẻo vứt tứ tung, không cái nào đủ đôi. Trên tầng 15, tầng chót của lô A, nơi khói bốc lên và tụ vào nhiều nhất, lớp sơn tường nứt ra thành hình những tổ ong sáng rực lên ở đường viền, trông rất quái lạ.

Đau thương và hãi hùng nhất là chiếc thang dây mỏng manh mà một phụ nữ trèo xuống để thoát thân từ tầng 19 lô B bị đứt một bên vẫn đang lõng thõng treo giữa trời, như một nhân chứng khủng khiếp câm lặng.

Đêm đó là thứ Sáu. Cuối tuần nên mọi người có thời gian giặt giũ dọn dẹp. Trong các căn phòng, rất nhiều quần áo vẫn đang phơi phóng. Đủ màu hoa vẫn nở tươi thắm trên các ban công như chưa từng có thảm họa. Những cây mai khô cháy một nửa vì khói nóng dưới bồn hoa tầng trệt, bên nửa kia những nụ vàng tươi vẫn hé ra nõn nà.

Đêm 23/3, gia đình chú Vũ Quang Luân ở nhà 10.04 (lầu 10), lô B chung cư Carina đang rất vui. Trước tết, con trai sau của chú đang học bên Nhật, về nhà ăn tết và thăm mẹ. Con trai lớn chuẩn bị lấy vợ. Vợ của chú Luân phải trải qua một ca mổ não cách đây 5 năm, sau đó bị liệt nửa người. Cô phải ngồi xe lăn và cần rất nhiều hỗ trợ. Giờ gia đình sắp có thêm người, thêm ấm áp và sức lực.

“Lúc đó khoảng 1 g đêm. Mấy đứa con chưa ngủ, đang còn ngồi chơi thì nghe tiếng huyên náo ở phía dưới. Tôi mở cửa hành lang thì thấy khói đen đã ùa vào rồi. Không hề nghe còi báo cháy hay loa thông báo gì cả.

Tôi ngửi thấy mùi khói xăng và nhựa, đoán chỉ cháy xe mới có mùi này, nếu thế chỉ cháy dưới tầng hầm. Thế thì lửa không thể bốc đến nhà mình được, chỉ sợ khói thôi. Thế này thì không chết đâu! Tôi đóng ngay cửa lại, cùng các con xả bồn tắm nhúng tất cả chăn mền vào chặn kín cửa. Xem cửa ban công nếu khói không lùa vào thì mở ra lấy không khí, hễ gió đổi chiều lùa khói vào thì đóng ngay lại chặn kín. Chúng tôi đưa mẹ cháu vào phòng ngủ, lại chặn kín cửa ấy bằng chăn ướt nữa nên khói không vào được phòng. Ba bố con thì cố thủ ngoài phòng khách. Nếu chẳng may ba bố con có mệnh hệ gì thì trong phòng kia mẹ cháu vẫn còn được an toàn vài tiếng nữa chờ người cứu”- chú Luân kể.

Trên tầng 12, lô B, nhà 12.04, cô Nguyễn Thị Thẩm Mỹ đã ngủ ngon thì nghe tiếng la hét kêu cháy. Sống một mình với con chó cưng, chân không đi lại được, phải dùng hai chiếc nạng, ra sờ vào cửa sắt thấy nóng (vì khói) cô Mỹ nghĩ chắc mình chết rồi vì không thể thoát xuống dưới đường. Con chó thấy chủ chộn rộn thì rít lên căng thẳng.

“Cô nói với nó: Con đừng lo, má sống thì con sống, má chết con mới chết. Nó chạy vô phòng nằm yên. Xong cô đóng cửa gỗ lại, may cửa gỗ này chặn khói tốt lắm. Cô gọi điện thoại cho em trai cô ở gần đó, nói em ơi cứu chị. Em cô chạy tới liền nhưng không thể nào lên nhà được, vì khói trùm hết rồi. Em cô cứ vài phút lại gọi điện, trấn an cô, nói chị yên tâm, cứu hỏa tới rồi đang dập, dập xong rồi, khói bớt rồi, chị đừng lo lắng gì hết. Nhờ em cô nói toàn tin tốt như vậy nên cô mới không hoảng loạn. Cô quảy ba lô vô người, quảy luôn con chó rồi ngồi chờ.

Nhà ở lầu 1 lô A. Khi biết cháy thì khói đã bốc lên mù mịt. Bình tĩnh dấp khăn ướt bịt mũi, dẫn theo mấy người leo qua lan can nhảy xuống ô văng của nhà tầng trệt rồi trượt theo mái bạt của một quán ăn xuống đất thoát chết, chú Nguyễn Văn Thanh (76 tuổi) ngậm ngùi: “Mấy cô trên lầu 3 chết thảm quá. Lúc chú kêu leo xuống qua ban công mấy cổ vẫn cứ chạy xuống cầu thang bộ, mà lúc đó khói đen mù trời thở không nổi rồi. Rồi ngạt khói chết. Không ai chết vì lửa hết mà chết vì đâm đầu xuống nguồn chết. Nếu có loa phóng thanh hướng dẫn thì không người nào chết đâu con”.

Như rất nhiều người khác,  khi biết cháy, anh Ca Văn Lợi ở nhà 14.05 lô B chạy xuống cầu thang thoát hiểm. Chạy được 10 tầng lầu thì trong cầu thang khói cuộn vào đen đặc như bịt lấy mắt, đến nỗi không nhìn thấy gì. Chạy xuống nữa chắc chắn ngạt, chạy lên thì không đủ sức, vả lại khói vẫn tràn vào khủng khiếp, anh Lợi hô mọi người trốn vào nhà chứa rác.

“Nói là nhà rác nhưng cũng sạch lắm, ngày nào người ta cũng dọn hết. Tụi tôi bịt hết khe cửa chặn không cho khói vô xong tháo nước ra không ngừng. Nhờ vậy mà sống hết 40 người.  Có những nhóm khác cứ chạy xuống. Tôi với một anh nữa chờ lúc khói tan tan bịt khăn ra hô mọi người cứ trốn vô nhà rác, tầng nào cũng có mà. Tới sáng nghe PCCC báo an toàn rồi tụi tôi mới đi từ từ ra. Đừng hoảng loạn là sống hết”- anh Lợi giơ chiếc điện thoại về phía chúng tôi. Chỉ thấy trên màn hình một màu đen kịt. “Đó, khói trong hành lang đó. Lúc mệt quá dừng lại nghỉ chút tôi quay lại bấm tấm hình mà ngay đằng sau lưng vẫn không nhìn thấy gì luôn”.

Căn hộ của vợ chồng anh Trần Quyết và chị Hoàng Hạ ở tầng 14 lô A tan hoang như bãi chiến trường. Khói đen bám kín nhà. Chị Hạ bị nhiễm độc đường hô hấp trong vụ cháy khi đang lưng cõng đứa con 4 tuổi, trước ngực bế một đứa con 15 tháng chạy trốn làn khói độc, đang được điều trị tích cực tại bệnh viện.

Qua sống chết, cư dân chung cư Carina đang xích lại gần nhau hơn hết, san sẻ cho nhau nhiều hơn hết. “Lúc 5g sáng, Ban quản lý phát loa yêu cầu tất cả cư dân ra khỏi tòa nhà. Vợ tôi phải ngồi trên xe lăn, rất khó di chuyển trên cầu thang bộ. Lập tức có bốn người khiêng mỗi người một tay. Xe lăn có người ngồi trên nữa, rất nặng. Qua hai tầng lầu mệt quá, các anh ấy hạ xuống là có ngay những người khác thay vào, mà không cần ai nói với ai, nhờ vả hay phân công nhau một tiếng nào. Cứ như vậy tới khi xuống tới đất. Mới tờ mờ sáng, chưa chính quyền hay tổ chức nào biết hết,  mà người dân mình-không biết là những ai đã mang nước uống với bánh mì đi phát cho từng người. Tôi nói tôi mua được, tôi không lấy đâu, để dành cho người khác thì họ nói không sao, chú cứ lấy đi. Cảm động lắm, tôi vô cùng biết ơn”-chú Vũ Quang Luân kể.   

Đã 3 ngày trôi qua kể từ ngày vụ cháy xảy ra người dân vẫn còn chưa hết bàng hoàng, cũng như chưa thể ổn định chỗ ăn ở. Trước tình trạng đó Trung tâm công tác xã hội Thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh đã đứng ra nhận quyên góp để giúp đỡ cho người dân gặp nạn ở chung cư Carina.

Những hộ dân ở chung cư Carina vẫn đang gặp phải rất nhiều khó khăn sau vụ hoả hoạn.

Có rất nhiều người đã tìm đến để ủng hộ, mỗi người một ít, người thì góp chút tiền, người thì gởi ít thức ăn hay quần áo. Mong người dân có thể đỡ vất vả hơn trong những ngày này. Sáng nay, có một mạnh thường quân rất đặc biệt đã tìm đến chung cư Carina để san sẻ những khó khăn. Đó là 1 cậu nhóc 9 tuổi.

Trung tâm đã đứng ra để hỗ trợ người dân.

Hồ Hoàng Phúc (9 tuổi) hiện đang học lớp 3/4, trường tiểu học Lý Nhân Tông (quận 8) đi cùng mẹ và ông ngoại đến ủng hộ tiền và một ít áo quần cho các hộ dân ở chung cư. Phúc cầm phong bì có chứa 800 ngàn mà em đã dành dụm từ Tết trao đại diện của Trung tâm. 800 ngàn đối với một người đã đi làm thì không phải là một số tiền quá lớn, với những hộ dân đang gặp khó khăn ở đây cũng không thấm vào đâu. Nhưng với Phúc 800 ngàn là cả một gia tài, với số tiền đó cậu nhóc có thể mua được rất nhiều bánh kẹo, rất nhều kem và đồ chơi. Thế nhưng Phúc vẫn đồng ý cùng mẹ đem số tiền "khổng lồ" ấy ủng hộ cho các cô chú xa lạ ở Carina.

Nhóc Phúc cùng mẹ và ông ngoại đến ủng hộ các cô chú ở chung cư Carina.

Chị Hằng (mẹ của Phúc) kể rằng: "Sáng nay mới tâm sự với hai anh nhóc ở nhà về chuyện đi qua chung cư ủng hộ. Chị nói ở bên bển người ta cháy nhà, giờ không có nhà để ở, tiền bạc quần áo cháy hết trơn rồi. Tiền con để dành đó thì cũng không làm gì, đi học thì mẹ cho tiền, ăn thì mẹ nấu cho ăn rồi, thôi giờ mình đi hỗ trợ cho mọi người đi".

"Phúc có vẻ không hiểu lắm về những mất mát của các cô chú bên này, nên anh chàng nói: Thôi con góp 100 ngàn nghen. Rồi chị mới giải thích thêm. Ảnh nói: Vậy con góp 250 ngàn. Cái rồi ảnh nghĩ sao đó rồi nói: Thôi con góp hết luôn đó!" - chị Hằng kể tiếp.

Phúc đã đắn đo suy nghĩ và quyết định góp hết số tiền mà cậu đã khó khăn tích góp được.

800 ngàn đó Phúc tính để dành mua một chú thú cưng, mất khá lâu để cậu tích góp được bấy nhiêu nhưng khi nghe mẹ Hằng giải thích Phúc nghĩ rằng các cô chú bên này cần số tiền đó hơn. Tôi hỏi Phúc: "Rồi con có tiếc không, 800 nhiều lắm đó nghen!". Phúc lắc đầu: "Con hông tiếc, vì mấy cô chú khổ hơn".

Chị Hằng bảo thấy mọi người vất vả quá, ví dụ như ăn cướp ăn trộm thì mất một phần nào đó thôi, còn cháy nhà là coi như mất hết. Thành ra mấy mẹ con tranh thủ gom mấy bộ đồ mới với một ít tiền đem qua, mong san sẻ được phần nào.

Nhóc Phúc lém lỉnh nhưng rất biết suy nghĩ.

"Với chị cũng muốn tập cho con chị cách đồng cảm với những người không may mắn. Bản thân mình làm rồi con thấy làm theo. Hồi trước hai vợ chồng chị hay nấu mỳ chay để tặng cho các cô chú vô gia cư. Chị chở thằng nhỏ, chồng chị chở thằng lớn đi dọc các tuyến đường để tặng. Chị chỉ các con phải trao tận tay, lễ phép. Của cho không bằng cách cho mà em" - chị Hằng tâm sự.

Chị Hằng luôn cố gắng dạy con cách cảm thông với những người xung quanh.

Nhà nhóc Phúc nằm khuất sâu trong một con hẻm lao động ở quận 8, gia đình chỉ thuộc diện đủ ăn chứ không dư dả gì. Thế nhưng dù chỉ giúp được một phần nhỏ, anh chị Hằng vẫn luôn cố gắng đóng góp. Chẳng phải là điều gì đó to tát, nhưng đủ khiến lòng người ta ấm lại trước những gian nan. Ở mảnh đất phồn hoa này người ta không câu nệ với nhau đôi ba câu chào hỏi, không hơn thua nhau kẻ sang người hèn, và luôn sẵn sàng đưa tay ra giúp nhau lúc nguy khó.

Nơm nớp lo chiếc xe bị cháy tan tành, người dân này vui mừng khi cái chân đi của mình chỉ bị hư hỏng một phần.

Chúng tôi cũng gặp những gia đình đã chủ động đi thuê chỗ ở, từ chối phần hỗ trợ nhà ở, để dành cho những người khó khăn hơn. Bên cạnh việc quyết liệt cử ra một Ban đại diện cho quyền lợi của người dân chung cư với sự có mặt của một luật sư, và kêu gọi viết đơn tập thể yêu cầu chủ đầu tư có trách nhiệm đền bù kịp thời. Người dân đang bàn nhau lập bàn thờ chung cho những nạn nhân đã tử vong và đồng lòng yêu cầu chủ đầu tư mời thầy làm lễ cầu siêu cho oan hồn các nạn nhân. Những người có kinh nghiệm đứng ra giúp làm bảo hiểm xe và tài sản. Từ phía chung cư City Gate ngay đối diện phía bên kia đường, cư dân giục nhau chia sẻ phòng ở, cho thuê nhà ngắn hạn để giúp đỡ những người đang màn trời chiếu đất. Thực phẩm, quần áo, chăn màn, đồ dùng thiết yếu hàng ngày được những nhân viên nhiệt tình của Coop Food mang ra tận ngoài đường, miễn phí. Người dân ở khắp nơi hướng về các nạn nhân của vụ cháy, nguyện cầu, chia sẻ, chung tay. Những anh bảo vệ ngồi đến đêm coi xe miễn phí cho cư dân. Giữa những ngày hoang mang bất định này ở chung cư Carina, tình người tự khắc lên những câu chuyện giản dị đẹp đẽ rồi sẽ theo mãi trong đời những ai chứng kiến.

Cầu mong những tin dữ không lặp lại. Xin chia buồn với gia đình những nạn nhân và cầu chúc tất cả mọi người sớm có lại cuộc sống bình an.