Trước khi trở thành Tổng giám đốc (CEO) Cake by VPBank, ông Nguyễn Hữu Quang là CEO một công ty AI fintech hàng đầu tại Việt Nam (một fintech tiên phong trong việc phát triển và ứng dụng AI để thúc đẩy phổ cập tài chính số). Ông Quang chia sẻ: "Tôi đến Cake mang theo một hoài bão: xây dựng một platform ngân hàng thuần số không chỉ tốt nhất Việt Nam mà còn có thể mở rộng, phục vụ cho cả trăm triệu khách hàng ở khu vực châu Á Thái Bình Dương".

Thế nhưng, năm 2021 - thời điểm ra mắt Cake, đại dịch Covid bùng phát dữ dội nhất với biến chủng Delta, khiến nhiều doanh nghiệp có khuynh hướng thu hẹp một phần để chống dịch. Chưa dừng ở đó, Cake thời điểm đó còn là startup ngân hàng thuần số thứ 3 của VPBank, sau khi Timo và YOLO chưa đạt kỳ vọng như mong đợi.

Trong bối cảnh như vậy của năm 2021, điều gì khiến anh tin rằng Cake có thể thành công?

Khi khởi nghiệp, cả Hội đồng Quản trị cũng như Ban điều hành của Cake có một quyết tâm và niềm tin mãnh liệt: đã không làm thì thôi, còn làm thì phải tạo ra một ngân hàng thuần số tốt nhất Việt Nam. Tốt nhất ở đây được hiểu là một ngân hàng thuần số giúp mọi người tiếp cận dịch vụ tài chính dễ dàng và thuận tiện nhất, nên chúng tôi mới có tagline: "Dễ như Cake".

Tuy nhiên, trong thực tế triển khai lại có những khó khăn lớn, với kịch bản không lường trước là giai đoạn giãn cách xã hội (lockdown) khoảng 6 tháng vì đại dịch Covid. Điểm khác biệt là thay vì tính tới phương án "co cụm" như những doanh nghiệp khác, Cake lại đẩy rất mạnh hoạt động đầu tư cho hạ tầng, công nghệ, marketing… và tìm cách biến nguy thành cơ. May mắn là chúng tôi đã tìm thấy được đường đi.

Điều không thể tin được là trong vòng 6 tháng (từ tháng 7 đến tháng 11/2021), Cake đã thu hút được 1 triệu khách hàng – con số chưa một ngân hàng số hoặc thuần số nào ở Việt Nam làm được trước đó. Chính con số này đã giúp chúng tôi có niềm tin là: "Không gì mà chúng ta không thể làm được!".

Điều gì đã giúp Cake có được thành công nhanh chóng và trở thành 'hiện tượng đặc biệt' như vậy?

Trước tiên, đó là việc Cake được xây dựng theo một triết lý hoàn toàn khác. Định hướng rất rõ ràng của HĐQT Cake by VPBank là không xây một ngân hàng thuần số bằng tư duy nghiệp vụ của ngân hàng truyền thống. Cake là một Tech-fin với triết lý AI First (công ty công nghệ AI làm dịch vụ tài chính).

Vì thế, hạ tầng của Cake ngay từ đầu đã là Cloud Native để hỗ trợ mạnh mẽ cho các ứng dụng AI cũng như có thể mở rộng quy mô nhanh chóng, linh hoạt. Tiếp đó là việc xây dựng bộ khung năng lực về dữ liệu, mô hình đánh giá khách hàng…

Nhờ một hạ tầng công nghệ ngay từ đầu đã được thiết kế cho Big Data và AI, cộng với sự hỗ trợ của VPBank, Cake có thể phân tích và chọn đúng phân khúc khách hàng của mình để đưa ra cách tiếp cận, với sản phẩm phù hợp, được cá nhân hoá và đi lên rất nhanh.

Thứ hai là tốc độ ra sản phẩm của Cake rất nhanh. Chúng tôi thường đặt mục tiêu là ngân hàng truyền thống làm 6 tháng thì mình chỉ làm trong 2 tháng thôi hoặc nhanh hơn, không là thua. Thêm nữa, trải nghiệm dịch vụ của Cake rất mượt, nhanh, và digital 100%, như việc phê duyệt khoản vay hay mở thẻ tín dụng trên ứng dụng chỉ mất 2 phút…

Thứ ba là niềm tin. Đầu tiên là niềm tin rất lớn của HĐQT và Ban điều hành vào việc công nghệ và một hệ sinh thái số toàn diện có thể tạo ra thay đổi quan trọng cho Cake. Niềm tin này không phải lý thuyết mà ở hành động, đặc biệt là việc thay đổi mỗi ngày, tạo ra tăng trưởng và khiến niềm tin đó thực sự truyền được vào đội ngũ anh em phía dưới.

Thứ tư là cơ hội. Thời điểm Covid, mọi người không đi ra ngoài mà ở nhà dùng điện thoại thông minh (smartphone) lên mạng, mua hàng online rất nhiều. Khi chúng tôi quảng bá mạnh cho Cake, với dịch vụ mở tài khoản online eKYC rất đơn giản, thuận tiện và có thêm các ưu đãi, đã nhanh chóng thu hút được một lượng khách hàng rất lớn.

Hiện tại, Cake đang phục vụ hơn 6 triệu khách hàng, xử lý cả triệu khoản vay và thẻ tín dụng mỗi tháng, trong khi nhân sự chỉ khoảng 300 người. Nếu vận hành theo kiểu ngân hàng truyền thống thì sẽ không hoạt động được.

Sau khi đạt được thành công ban đầu với 1 triệu người dùng chỉ sau 6 tháng, bước ngoặt tiếp của Cake là gì?

Từ năm 2021 đến 2023, Cake xây dựng được nền tảng công nghệ và khách hàng vững chắc với số lượng khách hàng tăng lên 3,5 triệu người dùng, với nhiều dịch vụ tài chính tiện lợi, và trở thành ngân hàng thuần số hàng đầu Việt Nam.

Đến cuối năm 2023, khi đã có chuẩn bị và nhận thức rõ cơ hội đến từ làn sóng Gen AI (AI tạo sinh), chúng tôi quyết định chuyển đổi định hướng từ "Ngân hàng thuần số tốt nhất Việt Nam" sang tầm nhìn trở thành một AI Bank hàng đầu Đông Nam Á vào năm 2027, riêng người dùng trong nước là trên 10 triệu. Khi Cake nói về tầm nhìn đó, nhiều người bên ngoài cũng chưa tin và cho rằng đó chỉ là câu chuyện truyền thông vì mọi thứ còn rất mới.

Thế nhưng, khi chiến lược Next Gen AI Bank được triển khai mạnh mẽ, toàn diện tại Cake và AI tạo sinh được triển khai ở hầu hết các hoạt động, đồng thời đem lại các hiệu quả rõ ràng, góc nhìn đã thay đổi.

Năm 2024, Cake trở thành ngân hàng thuần số đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam có lãi (thu đủ bù chi), và năm 2025 tăng mạnh cả quy mô cũng như hiệu quả. Trước đó, mục tiêu ban đầu là sau khoảng 7 năm Cake mới có lãi, nhưng sau 3,5 năm đã làm được. Trên thế giới, trung bình một ngân hàng thuần số mất khoảng 8 năm mới có lãi và chỉ 5% làm được điều này, còn hầu hết vẫn ở trong tình trạng "đốt tiền". Tại khu vực Đông Nam Á, số lượng ngân hàng số có lợi nhuận chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Tổng thu nhập hoạt động của Cake tăng 225% trong 9 tháng đầu năm 2025, trong khi chi phí hoạt động chỉ tăng 83%. Riêng quý III, lợi nhuận tăng gấp 4 lần so với cùng kỳ. Hiện tại, hạ tầng công nghệ của Cake không chỉ sẵn sàng cho việc tăng quy mô lên cả trăm triệu người dùng mà đã sẵn sàng cho "go global" và trước tiên là thị trường khu vực Đông Nam Á.

Vì sao Cake tận dụng được rất nhanh cơ hội từ làn sóng Gen AI và tạo ra thay đổi lớn tiếp theo?

Điều này bắt nguồn từ triết lý ban đầu xây dựng Cake: một Tech-fin với tư duy AI First. Ngay từ lúc đó, Cake đã được định hình là một công ty sử dụng công nghệ AI để cung cấp các dịch vụ tài chính thuận tiện, dễ dàng cho người dùng.

Với việc xây dựng sẵn nền tảng Cloud Native, cùng bộ khung năng lực về dữ liệu, với hàng chục mô hình AI cơ bản được phát triển và hoàn thiện dần qua thời gian, Cake đã có hạ tầng sẵn sàng cho các tiến bộ mới về AI. Khi làn sóng Gen AI xuất hiện, chúng tôi nhận biết được từ rất sớm và đã triển khai nhanh, quyết liệt.

Tất nhiên, khi triển khai mọi thứ cũng không hề dễ dàng, và tầm nhìn của Cake về một AI Bank hàng đầu Đông Nam Á còn cần rất nhiều nỗ lực nữa mới có thể đạt được.

Trên thị trường, Cake là ngân hàng thuần số duy nhất mà các lãnh đạo cấp cao 100% là người Việt. Lúc ban đầu, anh có thấy Cake gặp bất lợi khi trong đội ngũ thiếu kinh nghiệm của các chuyên gia quốc tế hay không?

Trên thị trường, trong số 7 ngân hàng thuần số từ thời đầu tiên, hầu hết CEO là người nước ngoài và trong ban điều hành có nhiều chuyên gia quốc tế. Cake là công ty duy nhất có CEO và ban lãnh đạo 100% là người Việt. Tại thời điểm đó, Việt Nam cũng chưa có đội ngũ nhân sự Việt có kinh nghiệm về ngân hàng thuần số như một số thị trường nước ngoài, nên bắt buộc phải tự học và có sự linh hoạt, điều chỉnh.

Việc không có chuyên gia với kinh nghiệm quốc tế về ngân hàng thuần số 100% cũng có thể coi là một điểm yếu của Cake. Tuy nhiên, chúng tôi lại coi việc xây dựng Cake với 100% đội ngũ người Việt là một thuận lợi, bởi chúng tôi hiểu thị trường nhanh, hiểu người dùng nên tốc độ ra quyết định rất nhanh.

Thực tế, nếu tách ra từng nhân sự ở Ban điều hành Cake hay từng người ở quản lý cấp trung thì chưa hẳn là những người tốt nhất trong lĩnh vực. Tuy nhiên, khi họ ghép lại với nhau thành một đội ở Cake thì chúng tôi là một đội bóng rất mạnh. Ở đây, từ mà tôi rất tâm đắc là điều anh Quân (ông Bùi Hải Quân - thành viên HĐQT VPBank) vẫn nói là "ý chí bền bỉ". Chúng tôi hay gọi là tinh thần "Grit".

Đội ngũ thuần Việt tại Cake đối với chúng tôi là niềm tự hào, khi đã xây dựng được một Tech-fin AI tăng trưởng nhanh và quy mô lớn. Nhìn vào những kết quả về nền tảng công nghệ tài chính được dẫn dắt bởi triết lý AI First của 100% người Việt Nam thì điều đó được thể hiện rất rõ.

Cake là ngân hàng duy nhất tại Việt Nam tự xây thành công, đồng thời làm chủ được core banking và core về thẻ quốc tế Visa, Mastercard, chứ không phải đi mua. Nhờ đó, chúng tôi có tốc độ thiết kế và đưa sản phẩm ra thị trường nhanh hơn nhiều lần các ngân hàng khác và có không gian sáng tạo cho sản phẩm rộng hơn nhiều.

Cho đến nay, Cake đã phát triển được hơn 100 mô hình AI cho các dịch vụ tài chính như giải pháp eKYC, chatbot chăm sóc khách hàng, hỗ trợ thu hồi nợ… Với AI vận hành toàn bộ hành trình khách hàng, trải nghiệm của khách hàng mượt mà hơn, đồng thời siêu tiết kiệm chi phí và tạo ra năng suất cao.

Thậm chí, chúng tôi đã xây dựng được mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) riêng cho các dịch vụ tài chính, để phát triển các chatbot và virtual agent… Ở Cake, chúng tôi thường nói là có 300 nhân viên là người và hơn 700 nhân viên AI.

Cake là một startup công nghệ trong lòng một tập đoàn tài chính lớn (VPBank). Vậy làm thế nào để Cake có được sự nhanh nhẹn và dám chấp nhận rủi ro của một startup trong khi vẫn phải tuân thủ các quy định chặt chẽ từ công ty mẹ?

Ban điều hành Cake phải tìm cách biến thách thức đó thành cơ hội. Một start up về công nghệ thường sẽ làm mọi việc rất nhanh, kiểu không biết sợ là gì. Tuy nhiên, trong ngành dịch vụ tài chính, tính an toàn và tăng trưởng bền vững là cực kỳ quan trọng.

Ở "trong lòng" VPBank, Cake cũng phải tuân theo mô hình quản trị của tập đoàn. VPBank sẽ định hình khung quản trị, đặt ra những tiêu chí về quản trị rủi ro, về an toàn, về tuân thủ. Dựa trên khung an toàn đó, Cake được chủ động 100% về xây dựng nền tảng công nghệ, thiết kế sản phẩm, về vận hành, về con người…

Trong quá trình phát triển, VPBank đã tìm ra giải pháp để giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng trưởng cao nhưng vẫn quản trị được rủi ro chặt chẽ với khẩu vị "High Risk, High Return", và Cake cũng học được nhiều từ đó.

Hiện tại, tất cả ngân hàng truyền thống đều đầu tư rất mạnh cho số hóa, với nhiều tổ chức tín dụng đã đạt mức trên 98% giao dịch online. Điều này sẽ tạo áp lực thế nào đối với khả năng tăng trưởng của Cake?

Đó là một áp lực của cạnh tranh, nhưng trong đó cũng có cơ hội. Bởi khi chuyển đổi số, ngân hàng số đã được phổ cập cho đại đa số người dân, cơ hội phát triển cho mô hình ngân hàng thuần số như Cake sẽ lớn hơn vì người dùng thuần số ở khắp mọi nơi. Trong bối cảnh đó, những tổ chức sáng tạo, thay đổi nhanh, đem lại nhiều lợi ích và trải nghiệm số mượt mà hơn sẽ có lợi thế.

Ở đây, chúng tôi không muốn giới hạn không gian phát triển của Cake ở phạm vi trong nước mà muốn vươn ra thị trường Đông Nam Á và sau đó là châu Á. Với khát vọng "go global", chúng tôi mong muốn Cake không chỉ là câu chuyện thành công của riêng VPBank mà còn là minh chứng cho công nghệ Việt trong ngành tài chính châu Á.

Làm việc ở Cake, điều anh thích nhất là gì?

Tại Cake, môi trường làm việc mà tất cả các nhân sự từ Hội đồng quản trị, Ban điều hành cùng xây dựng là văn hóa khởi nghiệp và AI First. Văn hóa đó giúp cho mọi người dám thử cái mới, cải tiến nhanh và phát triển liên tục. Nó đòi hỏi tất cả các anh em, từ quản lý cấp cao cho tới nhân viên phải không biết sợ.

Điều thú vị khác ở Cake là tinh thần "Lab-mode". Tinh thần này giúp chúng tôi luôn luôn thử nghiệm, cải tiến, để tạo ra cái mới và hiệu quả hơn. Điều này khiến cho mỗi ngày làm việc đều trở thành một thách thức thú vị, giúp mình không sợ bị thụt lùi, mà luôn phát triển, luôn tiến lên.