Ông bắt đầu với ngành chứng khoán khi còn ở Hàn Quốc như thế nào?

Tôi tham gia thị trường chứng khoán Hàn Quốc từ năm 2002, bắt đầu với Hanwha Investment and Securities Co., Ltd., tức là đã 20 năm rồi và trong đó có 10 năm đầu làm trader. Tôi cũng không hiểu vì sao tôi yêu công việc này nhiều đến như vậy ngay từ khi mới bắt đầu. Thực tế, tôi có vài sự lựa chọn vào lúc đó, nhưng tôi đã "phải lòng" (fell in love – tạm dịch từ tiếng Anh) nghề này mất rồi.

Có lẽ, tôi thích ngành chứng khoán bởi đó là một ngành rất năng động và đem đến nhiều cơ hội lớn. Nếu bạn có khả năng tìm kiếm cơ hội và trading (giao dịch) tốt, bạn có thể kiếm được rất nhiều tiền và ngược lại. Khi còn là một chàng trai trẻ, tôi thấy điều này vô cùng thú vị.

Trong 10 năm làm trader, kỷ niệm nào khiến ông nhớ nhất?

Đó là việc tôi được phụ trách cả thị trường Hàn Quốc và Mỹ ngay khi mới vào công ty. Trong thời gian phụ trách giao dịch 2 thị trường lệch múi giờ, tôi không thể có những đêm ngủ ngon giấc, nhiều đêm tôi thường nhận cuộc gọi yêu cầu tư vấn từ Mỹ.

Mặc dù việc này khá mệt mỏi và không dễ dàng quản lý đồng thời cả 2 thị trường lệch múi giờ, nhưng tôi vẫn rất yêu thích quãng thời gian làm trader. Điều quan trọng là được làm việc mình đam mê và tôi cảm thấy bản thân mình may mắn vì đã tìm được công việc trọn đời như vậy. Dù không phải 1 trader quá thành công nhưng tôi vẫn "sống sót" với nghề trader suốt 10 năm, và tôi rất vui với quãng thời gian đó.  

Khi làm trader ở Hàn Quốc, ông đã từng gặp phải tình trạng thị trường trồi sụt rất lớn như những diễn biến vừa qua tại TTCK Việt Nam hay chưa?

Sự kiện lớn nhất mà tôi phải trải qua là cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008. Hàn Quốc khi đó là quốc gia chịu khá nhiều ảnh hưởng tiêu cực từ sự kiện này. Tuy nhiên, bản thân tôi đã không gặp quá nhiều rắc rối vì không còn giao dịch cổ phiếu nhiều mà đã chuyển qua giao dịch phái sinh, nên không bị ảnh hưởng quá nhiều về tài sản. Vào lúc đó, nhiều nhà đầu tư hoạt động chính trong lĩnh vực mua bán cổ phiếu chịu cảnh thua lỗ chồng chất.

Vậy cơ duyên nào đã đưa ông đến Việt Nam?

Sau thời gian làm trader chuyên nghiệp, tôi chuyển sang làm việc tại bộ phận nghiên cứu các sản phẩm tài chính tương lai. Bộ phận này chủ yếu nghiên cứu các sản phẩm tài chính số, cũng như phân tích các thị trường chứng khoán nước ngoài. Thời điểm đấy, chúng tôi nghiên cứu khá sâu về thị trường Việt Nam và nhận thấy đây là thị trường có rất nhiều tiềm năng.

Bởi lẽ, một đất nước Đông Nam Á có tỷ lệ tăng trưởng kinh tế hàng năm đều rơi vào trung bình khoảng 7%, nhưng thị trường chứng khoán lại chưa phát triển mạnh, giao dịch chứng khoán cũng chưa phổ biến sâu rộng đến nhiều người dân Việt Nam. Do đó, chúng tôi đánh giá đây là một nơi phù hợp để đầu tư và có triển vọng phát triển tốt.

Khi được bổ nhiệm làm CEO Pinetree, ông đánh giá như thế nào về cơ hội thành công của một công ty chứng khoán Hàn Quốc – nơi mà các công ty nội địa đang chiếm ưu thế?

Thật sự thì ban đầu, chúng tôi dự tính rằng cơ hội thành công không quá cao nếu tiếp tục làm theo cách của các công ty chứng khoán khác đang thực hiện. Đấy là lý do vì sao chúng tôi đặt trọng tâm vào việc xây dựng một công ty chứng khoán được số hóa toàn diện. Chúng tôi xác định, để mà tồn tại, Pinetree cần có một thế mạnh riêng biệt, và chiến lược là sử dụng công nghệ số với những sản phẩm, dịch vụ được số hóa và không sử dụng môi giới, không chi nhánh, cùng chính sách miễn phí giao dịch.  

Sử dụng công nghệ số và không sử dụng môi giới, không có chi nhánh, ông có lo ngại sẽ kém cạnh tranh so với các CTCK khác hay không khi mà nhà đầu tư ở Việt Nam vẫn có thói quen sử dụng môi giới để tham khảo thông tin cũng như "phím hàng"?

Thị trường chứng khoán có những nhà đầu tư luôn tìm lời khuyên hay thông tin từ môi giới, nhưng vẫn có một bộ phận nhà đầu tư độc lập, tự thu thập thông tin và đưa ra những quyết định riêng. Pinetree sẽ đưa ra giải pháp cho những khách hàng như vậy, chú trọng phục vụ những khách hàng độc lập.

Theo đó, chúng tôi cung cấp tới khách hàng nhiều thông tin hữu ích, được biên tập, chọn lựa phù hợp như tích hợp thông tin với các trang tin lớn, thực hiện xây dựng nội dung trên nền tảng Youtube, Tiktok, website, Facebook… Kèm theo đó, Pinetree tiếp tục ứng dụng công nghệ số để cung cấp thêm thông tin phù hợp cho từng tệp khách hàng cụ thể để có quyết định đúng trong thời điểm hợp lý nhất.

Rõ ràng đoạn thị trường nhà đầu tư thích "phím hàng" đang tăng trưởng mạnh nhất, trong khi đoạn thị trường nhà đầu tư cá nhân độc lập lại phát triển kém hơn. Tại sao Pinetree lại đi theo mảng thị trường hẹp hơn đó?

Đây là điều mà chúng tôi cũng đã tính tới. Tuy nhiên, giờ đây, số lượng nhà đầu tư trẻ, tự chủ trong các quyết định đầu tư đang tăng lên nhanh chóng. Thay vì chỉ dựa vào môi giới hay phím hàng, nhà đầu tư sẽ tham dự các khóa học đào tạo, bổ sung kiến thức đầu tư. Đây là xu hướng đã và đang phát triển ở Hàn Quốc và tôi cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam cũng sẽ đi theo con đường này.

Một khi nhà đầu tư có được nguồn thông tin đúng, đánh giá được nguồn thông tin đấy sẽ mang lại ý nghĩa gì thì họ hoàn toàn có thể tự đưa ra quyết định. Ở Pinetree, với sự hỗ trợ của công nghệ số, đội ngũ của chúng tôi có thể cung cấp cho khách hàng đủ thông tin, và đến đối tượng phù hợp nhất.  

Ngoài việc không dùng môi giới và không chi nhánh, Pinetree còn thực hiện chính sách không thu phí giao dịch và điều này khiến doanh thu ảnh hưởng lớn. Có lúc nào ông cảm thấy sốt ruột khi nhìn sang các công ty khác thu lợi nhuận tốt khi áp dụng cách làm truyền thống?

Tôi và các đồng nghiệp của mình thường xuyên trao đổi với công ty mẹ ở Hàn Quốc về việc liệu rằng chiến lược hiện tại của công ty có phù hợp với thị trường hay không, có nên quay trở lại thu phí giao dịch và bổ sung môi giới hay không? Tuy nhiên, tới hiện tại, mọi người vẫn đồng lòng và kiên định đi theo chiến lược đã được vạch ra.

Pinetree vào thị trường khá muộn, khi mà nhiều công ty đã có tên tuổi, chỗ đứng. Nếu chúng tôi không có điểm khác biệt thực sự sẽ khó có thể thu hút được khách hàng, đồng thời cũng khó có thể đi đường dài. Chúng tôi tin rằng, nếu có thể mang lại giá trị thực sự khác biệt cho nhà đầu tư, thành công có thể đến muộn hơn nhưng sẽ lớn hơn.

Pinetree đã mất khoảng 2 năm qua cho giai đoạn chuẩn bị như tự phát triển hệ thống lõi (core system), tuyển dụng nhân sự phù hợp và định hướng chiến lược. Hiện tại, công ty đã gần xong giai đoạn chuẩn bị này và có những dấu ấn nhất định với các sản phẩm số như PineX, Alpha Trading hay Stock123. Tới đây, hoạt động trọng tâm là việc nghiên cứu, phát triển những sản phẩm mới sử dụng công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI)… từ đó tạo điểm khác biệt về một công ty chứng khoán được số hoá toàn diện.  

Pinetree phát triển nhiều ứng dụng và dịch vụ số để tạo nên sự khác biệt nhưng việc tăng trưởng lại phụ thuộc gần như duy nhất vào hoạt động cho vay ký quỹ (margin). Vì sao vậy?

Một công ty muốn phát triển được cần có nguồn thu tốt. Với bối cảnh thị trường hiện nay, mảng margin được xem là một sự lựa chọn hợp lý để có thể mang lại doanh thu cho Pinetree. Tất nhiên việc một công ty chứng khoán có định hướng số hóa toàn diện nhưng 80% doanh thu lại đến từ margin là điều khiến tôi phải suy nghĩ khá nhiều. Nhưng trong các bước chuẩn bị, đó là điều bắt buộc để tồn tại.

Đâu là thời điểm bước ngoặt của Pinetree tại Việt Nam?

Thời điểm được coi là bước chuyển mình của công ty là vào quý 1 năm 2021, khi Pinetree lần đầu tiên ghi nhận có lãi. Trước thời điểm đó, kể cả công ty mẹ lẫn trên thị trường đều có nhiều ý kiến về mô hình phát triển của Pinetree kiểu như mô hình này sẽ thất bại và không thể đi tiếp nữa. Ngay cả bản thân tôi cũng khá áp lực.

Tuy nhiên sau khi có lợi nhuận, công ty mẹ đã có niềm tin hơn vào chiến lược phát triển của Pinetree, họ đồng ý cho tăng vốn, đẩy mạnh mở rộng bộ máy nhân sự để tăng tốc độ phát triển. Bản thân nhân viên trong công ty cũng thấy được những tiềm năng phát triển của công ty khi theo đuổi chiến lược khác biệt trên thị trường.  

Sau khi bắt đầu có ‘quả ngọt’ từ việc kiên định theo đuổi chiến lược ‘3 không’, ông thấy điều gì cần thay đổi?

Pinetree có lãi nhưng lợi nhuận vẫn hoàn toàn phụ thuộc vào hoạt động cho vay ký quý (margin). Do đó, suy nghĩ đầu tiên của tôi là phải giảm bớt sự phụ thuộc vào margin bằng cách đa dạng hoá các sản phẩm dịch vụ khác như trái phiếu, porfolio, những sản phẩm phái sinh…, từ đó đa dạng hoá nguồn doanh thu cho công ty. Trong đầu tôi luôn tâm niệm rằng, con đường để chinh phục khách hàng và cung cấp các dịch vụ khiến khách hàng cảm thấy hài lòng còn rất dài, mình mới chỉ đi được một quãng rất ngắn mà thôi.  

Ông có nghĩ đến việc 2 năm vừa qua, thị trường tăng trưởng rất tốt, nếu Pinetree áp dụng chính sách thu phí giao dịch thì doanh thu có thể còn tốt hơn?

Thị trường trong hai năm vừa qua là rất tốt, có lẽ nếu ở vị trí của tôi, nhiều người sẽ tiếc khi công ty không tận dụng giai đoạn đó để thu phí giao dịch nhằm mang về nguồn thu lớn. Tuy nhiên, tôi không tiếc. Nếu Pinetree không có chính sách tạo ra sự khác biệt thì sẽ khó có thể thu hút được một lượng lớn khách hàng trong khoảng thời gian nhanh như vậy. Theo tôi, nó đáng để đánh đổi! Mặt khác, ở thời điểm thị trường tốt như vậy, cũng có một vài công ty khác đã bắt đầu đưa ra những chính sách tương tự như Pinetree. Do đó, sự chắc chắn về hướng đi của công ty càng được củng cố hơn nữa.  

Ông từng là trader với 10 năm kinh nghiệm và cũng có không ít thành công, nhưng Pinetree vẫn chưa phát triển mạnh các nghiệp vụ như IB, vì sao vậy?

Mảng margin tăng trưởng nhanh hơn dự kiến của chúng tôi, vì thế nguồn lực đầu tư hiện cũng hơi nghiêng về hoạt động này. Về phân khúc IB, công ty có bộ phận chuyên trách nhưng khi chúng tôi thử tiến vào mảng này thì đã nhận ra rằng các công ty khác mạnh hơn nhiều so với chúng tôi dự kiến. Do vậy, thay vì cứ cố tấn công thật nhanh, mạnh, chúng tôi dành thêm thời gian để củng cố đội ngũ, cũng như xây dựng mạng lưới, sự hiểu biết về thị trường… để tăng khả năng thành công ở mảng này trong tương lai. Tuy nhiên, đây là một mảng khó và chúng tôi sẽ phải cố gắng nhiều hơn.

Thời gian gần đây, thị trường có những diễn biến không thuận lợi. Theo đánh giá của ông, triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam nửa cuối năm 2022 cũng như 1-2 năm tiếp theo sẽ ra sao?

Từ đầu năm 2022 đến nay, thị trường có biến động mạnh. Song, tôi cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam ẩn chứa nhiều điểm tích cực. Nhiều doanh nghiệp vẫn tiến hành niêm yết mới trên sàn, những cơ hội đầu tư còn khá nhiều, thanh khoản duy trì ổn định.

Ngoài ra, so sánh với thị trường quốc tế, các yếu tố như chỉ số MSCI cũng như vấn đề nâng hạng thị trường là những điểm triển vọng lớn. Do đó, tôi nghĩ là các biến động hiện nay chỉ là ngắn hạn, triển vọng đến cuối năm hay thậm chí 1-2 năm tới thì vẫn rất tích cực.  

Là một người Hàn Quốc, ông gặp những khó khăn gì khi điều hành công ty chứng khoán ở Việt Nam?

Do chưa từng sống ở Việt Nam, tôi không thể tránh được những khó khăn liên quan đến khác biệt văn hóa và cách suy nghĩ. Đây cũng là điều trực tiếp gây ra những khó khăn nhất định cho tôi trong quá trình điều hành Pinetree. Những lúc đó, tôi buộc phải chậm lại một chút để lắng nghe và có điều chỉnh phù hợp.

Pinetree là công ty non trẻ, nhưng lại chọn hướng đi hoàn toàn khác biệt, không hề có tiền lệ trước đó. Vì thế, ngoài thuyết phục khách hàng tôi còn phải thuyết phục cả nhân viên về hướng đi hiện tại của công ty. Điều tôi luôn trăn trở là làm thế nào để mọi người tin rằng hướng đi hiện tại sẽ mang lại giá trị lớn cho nhà đầu tư, và thực hiện được điều đó.

Cũng không thể không nhắc đến yếu tố của thị trường trong hai năm vừa qua đã mang lại khá nhiều lợi nhuận cho các nhà đầu tư, đồng thời giúp Pinetree tiến vào thị trường dễ dàng hơn và có được lượng khách hàng cũng như thành tích nhất định. Nhưng tôi biết là may mắn không thể duy trì mãi. Để có thể phát triển đúng với các định hướng đưa ra, tôi sẽ cần chia sẻ nhiều hơn về tầm nhìn cũng như lan tỏa ý nghĩa của mô hình kinh doanh Pinetree với nhân viên để các bạn ấy hiểu và cũng như đồng hành cùng công ty trong thời gian tới.  

Ông có thể chia sẻ 3 bài học quan trọng nhất khi điều hành Pinetree Việt Nam trong 3 năm vừa qua?

Khi bắt tay vào xây dựng Pinetree, ngoài các yếu tố liên quan đến kinh doanh, mô hình, định hướng… tôi nhận ra con người là yếu tố quan trọng nhất. Do đó, bài học đầu tiên tôi chiêm nghiệm được là cần phải chọn được đúng người có năng lực và đúng với định hướng mà công ty đã đề ra.

Thứ 2, có thể nói là thời điểm ra quyết định. Với tôi, việc tiến vào thị trường Việt Nam của Tập đoàn Hanwha (thông qua Pinetree) là rất hợp lý, ngay trước khi diễn ra 2 năm vô cùng thành công của TTCK Việt Nam.

Thứ 3, tôi đã học hỏi được nhiều điều từ sự khác biệt về văn hoá. Trước khi sang đây, tôi nghĩ rằng Việt Nam và Hàn Quốc đều là quốc gia châu Á nên sẽ có nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, thực tế lại không hoàn toàn như vậy. Đôi khi cùng một hành động nhưng hướng suy nghĩ của tôi và nhân viên lại rất khác nhau. Hiện tại, khi đưa ra bất kỳ quyết định gì, tôi đều phải tính đến sự khác biệt về cách suy nghĩ với mọi người.  

Ông thích điều gì nhất khi đến Việt Nam làm việc?

Trở thành CEO của Pinetree cũng là lần đầu tiên tôi sang Việt Nam và cũng là lần đầu tiên làm thuyền trưởng của một công ty chứng khoán. Đối với tôi, thời gian làm việc tại đây vừa đem lại sự thích thú lẫn những trải nghiệm khó quên trong cuộc đời khi làm việc, điều hành Pinetree cùng những nhân viên Việt Nam. Việc được tham gia vào toàn bộ quá trình xây dựng công ty từ lúc tuyển dụng nhân sự, rồi cùng nhau vượt qua những giai đoạn khó khăn.. là những dấu mốc quan trọng của cuộc đời làm việc của tôi.

Một điểm thú vị nữa là sang Việt Nam tôi mới học đánh golf và thường chơi vào cuối tuần. Khi tập và chơi golf, tôi có cơ hội gặp gỡ khá nhiều người thú vị.