Từ việc chia sẻ video ngắn, TikTok đã mở rộng hoạt động vào lĩnh vực thương mại điện tử với sự ra đời của TikTok Shop hồi cuối tháng 4/2022. Dù "sinh sau, đẻ muộn" trong một giai đoạn thị trường đầy cạnh tranh, nhưng nền tảng này vẫn bứt phá thần tốc không chỉ dựa vào nguồn tài nguyên khổng lồ sẵn có từ TikTok, mà còn nhờ những chiến lược mang tính tiên phong.

Tại TikTok Shop Summit 2024 tổ chức đầu tháng 4 vừa qua, ông Nguyễn Phương Lâm - Trưởng Bộ phận Nghiên cứu Thị trường, Công ty tư vấn thương mại điện tử YouNet ECI dự báo, ngành thương mại điện tử Việt Nam vẫn sẽ giữ vững đà tăng trưởng với tổng giá trị hàng hóa (GMV) trong năm 2025 dự kiến đạt đỉnh 16,8 tỷ USD. 

Trong đó, xu hướng Shoppertainment - mua sắm kết hợp giải trí, chính là mắt xích chủ chốt, chiếm đến gần một nửa tổng giá trị hàng hóa toàn ngành với 8,1 tỷ USD. Khác với các nền tảng thương mại điện tử quen thuộc khác, TikTok Shop phát triển thần tốc nhờ lĩnh xướng xu hướng này. Các con số thống kê cho thấy chỉ sau 2 năm gõ cửa thị trường, nền tảng đã có sức ảnh hưởng rộng lớn đối với doanh nghiệp, nhà bán hàng và người mua hàng cả nước.

Theo báo cáo YouNet, năm 2023, TikTok Shop đứng thứ 2 trên thị phần thương mại điện tử và số lượng nhà bán. Hai năm qua cũng chứng kiến mức doanh thu tăng trưởng ấn tượng của nhà bán thuộc các ngành hàng tiêu biểu như Mẹ và bé, Điện tử, Đồ gia dụng, v.v. Đây được coi là thành tích ấn tượng với một nền tảng mới 2 năm tuổi. Báo cáo cũng chỉ ra có nhiều cơ hội cho tất cả các ngành hàng trên TikTok Shop, đặc biệt về thời trang, làm đẹp. Các ngành hàng khác vẫn được đánh giá tăng trưởng cao hơn thị trường chung.

Bên cạnh đó, TikTok Shop đã liên tục triển khai các giải pháp mới và đạt nhiều kết quả tích cực với Trang mua sắm (Shop Tab), Gian hàng chính hãng (TikTok Shop Mall), Ngày hội Siêu thương hiệu (Super Brand Day), cùng nhiều chính sách hỗ trợ đối tác mới liên tục. Thay đổi tư duy dựa vào thế mạnh nội dung - "Content is King" (Nội dung là vua), nền tảng này đã tạo ra hàng loạt cách thức tăng trưởng mới, tạo động lực phát triển bền vững cho các đối tác.

Siêu tiệc Sinh Nhật Vui Sắm đánh dấu cột mốc 2 tuổi của TikTok Shop đã mang đến nhiều hoạt động mua sắm thú vị, quy tụ sự tham gia đông đảo của hơn 50 nhà sáng tạo nội dung, người dùng và các đối tác thương hiệu uy tín. Đặc biệt, TikTok Shop đã phối hợp với các nhà sáng tạo nội dung thực hiện phiên duo livestream có 1-0-2 cùng nhiều ưu đãi mua sắm hấp dẫn. Thu hút 50 nghìn người xem LIVE và các khán giả tham gia trực tiếp, trải nghiệm Shoppertainment không còn gói gọn trong những tương tác trên nền tảng mà đã được lồng ghép thông qua những trải nghiệm chân thực, khiến hành trình mua sắm của người dùng ngập tràn nhiều cảm xúc.

Ngoài những chỉ số ấn tượng về tăng trưởng thị phần, TikTok Shop đã mang đến hệ sinh thái thương mại điện tử toàn diện, thông qua những sáng kiến tiên phong vì cộng đồng. 

Năm 2023, phối hợp cùng nhiều Bộ ban ngành, các cơ quan điều hành và chuyên môn, nền tảng này đã giới thiệu loạt sáng kiến hỗ trợ các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ, các hộ kinh doanh cá thể... nhằm tích cực thúc đẩy kinh tế, du lịch, xã hội phát triển. 

Trong khuôn khổ sự kiện TikTok Shop Summit 2024, TikTok Shop chính thức ký kết biên bản hợp tác với Báo Nhân Dân và kênh Truyền hình Quốc Hội Việt Nam nhằm triển khai sáng kiến "Tự hào hàng Việt" và "HiGreen". 

Cụ thể, cùng với chuỗi các phiên livestream bán sản phẩm, TikTok Shop sẽ mở tab "Hàng Việt" tập hợp các sản phẩm được gắn nhãn "Hàng Việt" từ các thương hiệu và các nhà bán hàng địa phương, giúp người dùng có thể dễ dàng tìm kiếm các sản phẩm hàng nội địa uy tín thuộc đa dạng danh mục ngành hàng. Ngoài ra, sáng kiến #HiGreen sẽ thúc đẩy các sản phẩm xanh, bền vững, thân thiện môi trường. Các sản phẩm sẽ được gắn nhãn #HiGreen, hiển thị trong tab #HiGreen trên Shop Tab, và áp dụng các chương trình sale ưu đãi vào thứ Bảy hằng tuần. Bên cạnh đó, TikTok Shop cùng các bên sẽ phối hợp tổ chức chuỗi đào tạo offline kết hợp online về xúc tiến thương mại và nâng cao năng lực chuyển đổi số cho nhà bán hàng tại các tỉnh, thành, vùng kinh tế trên khắp cả nước.

Ngoài ra, hàng loạt các giải pháp cũng như chương trình của TikTok Shop đã có đóng góp không nhỏ với kinh tế địa phương, đặc biệt ở những vùng sâu vùng xa, khu vực nông thôn còn nhiều khó khăn. Đơn cử, chương trình Chợ Phiên OCOP hợp tác cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, và Ban Thanh niên nông thôn - Trung ương Đoàn ghi nhận doanh thu 100 tỷ đồng với 800 phiên LIVE, giới thiệu và quảng bá nhiều đặc sản, thương hiệu từ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ địa phương. Các chương trình thúc đẩy mua sắm kết hợp giải trí trực tuyến như Online Friday phối hợp Bộ Công thương; Khám phá, trải nghiệm và mua sắm tại chợ di sản Bến Thành, Chợ Thủ Đức trực tuyến hợp tác cùng UBND TP. Hồ Chí Minh có nhiều kết quả đáng khích lệ. 

Các hoạt động này một lần nữa khẳng định nỗ lực của TikTok Shop trong việc mang đến giải pháp toàn diện hướng đến phát triển thương mại điện tử bền vững, góp phần tích cực thúc đẩy kinh tế - xã hội tại các địa phương và trên toàn quốc. 

Đánh giá về những nỗ lực của TikTok Shop, ông Nguyễn Minh Tiến - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khẳng định: "Khác với thương mại truyền thống, với những nền tảng như TikTok Shop, chúng ta có thêm cơ hội để cung cấp nhiều thông tin hơn cho người tiêu dùng. Trong khi đó, ngành nông nghiệp hiện nay là tích hợp đa giá trị, không chỉ là giá trị sử dụng mà còn là giá trị văn hoá, giá trị môi trường bền vững. TikTok Shop giúp người tiêu dùng hiểu hơn những tâm huyết của người bán và quá trình tạo ra sản phẩm, để có niềm tin vào các mặt hàng truyền thống Việt Nam. Điều này không chỉ đóng góp vào sự phát triển kinh tế bền vững của riêng một xã, một huyện, tỉnh nào, mà còn cho cả nền nông nghiệp Việt Nam".

Báo cáo từ TikTok cho biết, tính đến hết tháng 11/2023, có hơn 2,8 triệu doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam đang hoạt động trên nền tảng này. Nhờ hoạt động trao quyền cho các thương hiệu, với chi phí quảng cáo thấp và khả năng tiếp cận đến một lượng lớn người dùng thông qua trải nghiệm mua sắm liền mạch, TikTok Shop trở thành một kênh bán hàng lý tưởng cho các doanh nghiệp SME. Bên cạnh đó, nền tảng đã và đang đóng vai trò như bệ phóng vững chắc cho các thương Việt xây dựng tên tuổi. 

"Trước khi bước vào TikTok Shop, tôi nghĩ 1 ngày 100 đơn là không thể nào. Nhưng kết quả mà nền tảng mang lại quá bất ngờ, hiện tại hàng ngàn đơn một ngày là có thật", chủ cửa hàng Yến sào Đỗ Thị Toán tại tỉnh Bình Dương chia sẻ. 

Từ việc buôn bán manh mún, đơn hàng bán ra "nhỏ giọt", sau khi gia nhập TikTok Shop, trung bình mỗi tháng cửa hàng của chị Toán tiếp cận được 8000 - 12.000 khách hàng mới, doanh thu tăng trưởng mạnh và kết nối được nhiều nhà bán hàng, nhiều người làm nội dung hơn. 

"Nền tảng này giúp giảm thiểu tối đa về vấn đề nhân lực với vận hành gói gọn, từ khi ra đơn đến chốt đơn chỉ cần một người. Vừa giải trí, vừa có thể mua sắm nhanh gọn, ở nhà cũng có thể nhận rất nhanh những món hàng qua những review uy tín, những KOC kèm theo lượng voucher lớn, đó là những tiện ích mà TikTok Shop mang lại. Những doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ như chúng tôi rất cần những nền tảng có thể hỗ trợ từ đầu đến cuối như vậy, để tiếp xúc được với khách hàng một cách nhanh chóng và giảm chi phí tối đa", chị Toán gửi lời cảm ơn đến TikTok Shop đã giúp chị và nhân viên buôn bán khởi sắc, có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Ví dụ điển hình khác là KATANA - dòng dao sản xuất công nghiệp đầu tiên tại Việt Nam, đã có bước phát triển ngoạn mục thông qua hợp tác với TikTok Shop. Trong bối cảnh thị trường đã bão hoà, gia đình nào cũng sẵn dao kéo, đồng thời họ có thể dễ dàng mua sắm qua kênh truyền thống, dù KATANA xây dựng thương hiệu "made in Vietnam" với nguồn nguyên liệu cao cấp nhập khẩu từ Nhật Bản, việc bán sản phẩm của doanh nghiệp này vẫn khá khó khăn. quyết định đánh lớn khi mở hai showroom tại các trung tâm thương mại, nhưng kết quả thu về không mấy khả quan. Đặc biệt, khi đại dịch Covid-19 bùng phát những năm 2020 - 2021, doanh nghiệp gần như đứng trên bờ vực sụp đổ. 

Tận đến năm 2022, khi TikTok Shop ra mắt, KATANA nhận ra những tiềm năng về truyền thông marketing trên nền tảng này. Họ bắt đầu xây dựng kênh, quyết định tập trung livestream để bán hàng và kết hợp với nhiều giải pháp sáng tạo trên nền tảng. Kết quả, doanh số năm 2023 shop tăng trưởng gấp 4 lần năm 2022 và được người dùng đón nhận tích cực.

Yến sào Đỗ Thị Toán, KATANA, hay hàng loạt các nhãn hàng khác như Cocoon, Paradox, hay Mondelez Kinh Đô… đều là bài học thành công về việc vận dụng hiệu quả TikTok Shop và đạt được những chỉ số tăng trưởng vô cùng ấn tượng, thậm chí giúp nhiều người "đổi đời" với doanh số bùng nổ bất chấp kinh tế suy thoái.

Song song với việc phát triển kinh doanh, các doanh nghiệp thương mại điện tử Việt Nam đang ngày càng tập trung phát triển bền vững. Hướng tới điều này, đồng thời để hỗ trợ cho nền kinh tế, bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương bày tỏ mong muốn các nền tảng như TikTok Shop sẽ phối hợp cùng các cơ quan địa phương, các bộ ban ngành, cộng đồng doanh nghiệp và người dân để đạt được các mục tiêu cụ thể. Thứ nhất là phát triển xanh đảm bảo cho kinh tế bền vững, từ việc giao hàng, đóng góp sản phẩm, khuyến khích các doanh nghiệp giảm thải yếu tố tác động đến môi trường. Thứ hai là đào tạo nguồn nhân lực tham gia TMĐT xuyên biên giới. Tiếp theo cần phát triển các chương trình đào tạo, giảm khoảng cách và tạo ra sự đồng đều giữa các vùng miền và tỉnh thành, tận dụng logistic, sản phẩm để quảng bá; từ đó xây dựng thương hiệu Việt ra thế giới một cách bền vững. Cuối cùng cần phải có những nền tảng hạ tầng logistic, chuyển phát nhanh làm bệ đỡ. 

TikTok Shop, với vai trò là một nền tảng đa diện và quy mô lớn, đã luôn đặt mục tiêu thiết yếu trong quá trình phát triển là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững cho Việt Nam và cho từng địa phương; đồng thời hỗ trợ các nhà bán hàng Việt Nam quảng bá, xúc tiến sản phẩm. 

Bên cạnh đó là nền tảng đưa ra các giải pháp nhằm tận dụng, phát huy sức mạnh, tiềm năng của cộng đồng sáng tạo nội dung, cùng nhau tạo ra giá trị cho chính bản thân họ, và cho các bên liên quan như nhà bán hàng, mạng lưới đa kênh… Cuối cùng là hỗ trợ tốt nhất cho người dùng, vừa đề xuất nội dung đa dạng, và vừa gợi ý cho họ sản phẩm chất lượng để giải quyết được những nhu cầu của chính họ. 

Với những thành công sau 2 năm ra mắt, sang năm hoạt động thứ 3, TikTok Shop tập trung vào 3 mũi tiến công chính gồm mở rộng hợp tác, cam kết đồng hành dài hạn và tôn vinh giá trị Việt.

Trong đó, về hợp tác, nền tảng định hướng phối hợp chặt chẽ cùng Chính phủ, tổ chức xã hội phát triển sản phẩm địa phương tại thị trường Việt Nam và quốc tế thông qua xúc tiến thương mại trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, với cam kết đồng hành dài hạn, TikTok Shop sẽ tiếp tục xây dựng lộ trình đào tạo dài hạn, cộng đồng Nhà bán hàng và Nhà sáng tạo địa phương thông qua hoạt động Chợ phiên OCOP, Tự hào hàng Việt, BookTok - Hội sách chính hãng… Đồng thời phát triển bền vững và tôn vinh giá trị văn hoá địa phương thông qua dự án HiGreen, dự án hỗ trợ các Làng nghề… 

"Với sự ủng hộ của các đối tác doanh nghiệp, cộng đồng nhà sáng tạo nội dung cũng như người dùng, TikTok Shop đã có hai năm đầu tiên đầy khởi sắc tại thị trường Việt Nam. Chúng tôi xem đây là bàn đạp quan trọng để không ngừng cải tiến và hoàn thiện nhằm trở thành một giải pháp toàn diện, phục vụ đa nhu cầu của doanh nghiệp lẫn người dùng trên con đường phát triển bền vững", ông Nguyễn Lâm Thanh, đại diện TikTok Việt Nam cho biết.

Thông qua hàng loạt giải pháp và chiến lược, TikTok Shop kiên định mục tiêu trở thành giải pháp toàn diện cho nhà bán hàng, người tiêu dùng, nhà sáng tạo nội dung, các đối tác và cộng đồng, hướng đến phát triển bền vững nền thương mại điện tử nói riêng và kinh tế - xã hội nói chung. 

"Mục tiêu này chắc chắn cũng sẽ cần sự hợp lực của tất cả các bên, trong đó có các cơ quan chính phủ và tổ chức xã hội. Tôi tin rằng, với sự chung sức của tất cả các bên, TikTok Shop nói riêng và ngành thương mại điện tử Việt Nam nói chung sẽ có bước tiến xa và bền vững hơn trong tương lai", ông Nguyễn Lâm Thanh nhấn mạnh.