Theo đánh giá mới nhất của CTCP Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report), 2023 là năm có nhiều thử thách với ngành Ngân hàng. Trong môi trường tăng trưởng thấp, các doanh nghiệp và cá nhân có xu hướng có nhu cầu vay và đầu tư thấp hơn, ảnh hưởng đến giảm nguồn thu tín dụng và các sản phẩm tài chính khác do các ngân hàng cung cấp. Với những triển vọng và thách thức đã được nhận diện, cơ hội bứt phá sẽ dành cho những ngân hàng năng động và dám đương đầu. Nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trở thành vấn đề cốt lõi của các ngân hàng trong năm 2023 và các năm tiếp theo.
Trong bối cảnh đó, Techcombank là ngân hàng lớn đầu tiên công bố BCTC quý 2 vào ngày 24/7, và ngay sau đó tổ chức cuộc gặp gỡ trực tuyến với các chuyên gia, nhà đầu tư để cập nhật kết quả kinh doanh, cũng như đưa ra các dự báo. Buổi trao đổi ghi nhận hàng nghìn lượt xem, cho thấy mức độ quan tâm không nhỏ của nhà đầu tư đối với hoạt động của nhà băng, luôn duy trì top đầu về chất lượng tài sản và an toàn vốn.
Tại Techcombank, kết quả kinh doanh vẫn đi đúng kế hoạch với lợi nhuận trước thuế 6 tháng đạt gần 11.300 tỷ đồng, tương đương 51% mục tiêu cả năm. Ngân hàng tiếp tục đầu tư cho nền tảng số, củng cố vị thế tăng trưởng với chất lượng tài sản lành mạnh , tỷ lệ an toàn vốn (CAR) dẫn đầu toàn ngành ở mức 15,1%, đồng thời ghi nhận tăng trưởng CASA ấn tượng, lên mức 35%.
Nửa đầu năm 2023, số lượng khách hàng của Techcombank đã đạt con số 12,2 triệu, trong đó 1,4 triệu khách hàng được thu hút mới, nhiều hơn cả năm 2022 cộng lại. Trong số khách hàng mới, có đến 43,8% thông qua các đối tác trong hệ sinh thái và 45,3% gia nhập qua các kênh kỹ thuật số. Số lượng giao dịch của khách hàng cá nhân qua các kênh ngân hàng điện tử đã lên 499,7 triệu trong quý 2/2023, tăng 16,4% so với quý 1 và 36,4% so với cùng kỳ 2022, trong khi tổng giá trị giao dịch đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng.
Chiến lược phát triển hệ sinh thái, đặc biệt việc triển khai dịch vụ ngân hàng thông qua hệ sinh thái WinLife tại hơn 3.000 cửa hàng Masan trên toàn quốc đã góp phần không nhỏ vào việc thu hút khách hàng mới cho Techcombank. Hơn 0,6 triệu khách hàng từ hệ sinh thái này đã bắt đầu giao dịch thường xuyên với Techcombank trong 6 tháng qua. Khoảng 90% trong số đó là khách hàng tích cực, chủ động.
Techcombank cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục ứng dụng các công nghệ hiện đại, cùng những sáng kiến mới trong phát triển dịch vụ, sản phẩm để mang đến trải nghiệm vượt trội cho khách hàng. Vừa qua, nhà băng này cũng đã triển khai một chương trình đầy tham vọng nhằm giải quyết nhu cầu của hàng triệu nhà bán lẻ, đơn vị kinh doanh cá thể, doanh nghiệp vi mô (merchant) tại Việt Nam thông qua định vị giá trị được thiết kế bài bản dựa trên chân dung khách hàng mục tiêu, bước đầu giúp các nhà bán lẻ giải quyết vấn đề thường gặp hàng ngày bằng phương pháp thanh toán qua mã QR nhanh chóng, thuận tiện, cùng lúc tại nhiều quầy giao dịch hoặc điểm chạm.
Còn nhớ tại buổi gặp gỡ chuyên gia phân tích và nhà đầu tư cá nhân ngày 26-27/4 để cập nhật kết quả kinh doanh 3 tháng đầu năm 2023, nhiều nhà đầu tư đã đặt câu hỏi với lãnh đạo Techcombank về việc tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) giảm xuống còn 32%. Lúc đó, CEO Techcombank – ông Jens Lottner tự tin cho biết, tỷ lệ CASA sẽ sớm hồi phục trở lại, và mục tiêu đạt 55% vào năm 2025 vẫn không thay đổi.
Ba tháng sau, lãnh đạo Techcombank đã có thể cập nhật tỷ lệ CASA với kết quả cải thiện rõ rệt, đạt 35% vào cuối tháng 6/2023. Cơ cấu tiền gửi theo kỳ hạn đã có sự chuyển dịch, nhiều khách hàng bắt đầu chuyển từ tiền gửi có kỳ hạn sang không kỳ hạn. Theo đó, số dư CASA đạt hơn 133 nghìn tỷ vào cuối tháng 6, tăng 8% so với cuối tháng 3.
Việc CASA tăng trở lại cũng như lãi suất huy động giảm nhanh có ý nghĩa rất lớn, sẽ giúp Techcombank phát huy một trong những lợi thế lớn nhất của mình, đó là chi phí vốn trong thời gian tới. Điều này cũng cho phép Techcombank có điều kiện hạ lãi suất cho vay để hỗ trợ các khách hàng của mình trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay. Thông thường phải mất một thời gian để ngân hàng điều chỉnh lãi suất cho vay theo lãi suất huy động, tuy nhiên với Techcombank, lãnh đạo ngân hàng cho biết đã chủ động giảm lãi suất cho vay sớm hơn để giúp khách hàng giảm bớt gánh nặng tài chính. Điều này khiến NIM của ngân hàng trong ngắn hạn thấp hơn cùng kỳ năm ngoái, ở trong khoảng 4-4,5% nhưng dự kiến sẽ phục hồi đáng kể trong năm sau.
Trong những năm gần đây, Techcombank có một thế mạnh "truyền thống" ở tỷ lệ an toàn vốn (CAR) rất cao. Cuối tháng 6/2023, tỷ lệ này đạt 15,1%, gần gấp đôi yêu cầu của Basel II (8%) với phần lớn là vốn cấp 1. Với bộ đệm vốn vững chắc này, Techcombank luôn được giới phân tích đánh giá cao về khả năng chống chịu trước các cú sốc của thị trường.
Bên cạnh đó, Techcombank vẫn đảm bảo đáp ứng tốt yêu cầu về các tỷ lệ an toàn hoạt động khác. Chẳng hạn như tỷ lệ cho vay trên tiền gửi (LDR) ở mức 80,4% (so với quy định tối đa 85%). Tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung-dài hạn ở mức 31,6% (cải thiện so với mức 33,5% vào thời điểm kết thúc quý 1), chuẩn bị cho việc tuân thủ theo yêu cầu quy định mới tại 30% có hiệu lực từ ngày 1/10/2023.
Trở lại với vấn đề chất lượng tài sản của các nhà băng, thống kê từ báo cáo tài chính cho thấy nợ xấu nội bảng của toàn bộ 28 ngân hàng trong hệ thống đều tăng trong 6 tháng đầu năm. Không nằm ngoài xu hướng, nợ xấu tại Techcombank có tăng nhẹ, song vẫn thuộc nhóm thấp nhất thị trường, ở mức chỉ 1,07%. Việc tỷ lệ nợ xấu tăng cũng nằm trong dự báo của lãnh đạo ngân hàng hồi đầu năm, do tình hình kinh tế kém tích cực khiến khả năng trả nợ của khách hàng suy giảm, cũng như ngân hàng chịu thêm tác động từ xếp hạng khách hàng của các nhà băng khác trên CIC. Nếu loại trừ nợ xấu phân loại lại theo CIC thì tỷ lệ nợ xấu của Techcombank chỉ ở mức 0,9%.
"Triển vọng chung của năm 2023, nợ xấu sẽ cao hơn so với năm 2022. Tuy nhiên, Techcombank sẽ kiểm soát tỷ lệ nợ xấu nằm dưới ngưỡng 1,5%, như đã báo cáo và được Đại hội đồng cổ đông thường niên thông qua", ông Phùng Quang Hưng – Phó Tổng Giám đốc Techcombank chia sẻ.
Đối với riêng cho vay bất động sản, tuy thị trường địa ốc bị đóng băng thời gian qua nhưng tại Techcombank, tỷ lệ nợ xấu của lĩnh vực này rất thấp, cụ thể: đối với các doanh nghiệp là 0%. Techcombank cho biết chỉ hợp tác với các nhà phát triển bất động sản hàng đầu hiện nay, trong đó 5 doanh nghiệp hợp tác chiếm đến 60% thị phần của thị trường. Họ đều là những nhà phát triển bất động sản có tiềm lực tài chính lớn và có dự án, pháp lý tốt. Điểm khác biệt nữa là ngân hàng thực hiện cho vay bất động sản theo chuỗi giá trị, từ chủ đầu tư, đến nhà phát triển bất động sản, nhà thầu xây dựng và người mua nhà cuối cùng. Bằng cách này, ngân hàng có thể nắm rõ và quản lý chặt chẽ tình hình triển khai dự án cũng như dòng tiền, khả năng tài chính của khách hàng.
Ông Phùng Quang Hưng cũng cho biết, trong suốt thời gian đầy thách thức vừa qua của thị trường, toàn bộ các trái phiếu được Techcombank tư vấn phát hành đều được đáo hạn và trả lãi đầy đủ, không có bất kỳ trái phiếu nào phát sinh vấn đề mất vốn. Techcombank đánh giá các trái phiếu doanh nghiệp theo phương pháp tương tự như cho vay khách hàng không thường với các tiêu chí quản trị rủi ro chặt chẽ.
Ngoài ra, Techcombank tiếp tục tăng cường bộ đệm chống lại các rủi ro, ghi nhận chi phí dự phòng 6 tháng hơn 1.300 tỷ đồng, cao gấp đôi so với cùng kỳ. Tỷ lệ dự phòng bao nợ xấu tiếp tục duy trì ở mức tích cực, đạt 116%, tức cứ 1 đồng nợ xấu thì ngân hàng đã dự phòng 1,16 đồng.
Câu hỏi được nhiều người đặt ra hiện nay là, liệu quý 2 đã là đỉnh khó khăn của các nhà băng hay chưa và diễn biến nửa cuối năm sẽ ra sao? Phần lớn các chuyên gia cho rằng, tình hình kinh tế vĩ mô từ nay đến hết năm 2023 vẫn còn khó khăn, nếu có sự phục hồi cũng khó xảy ra một cách mạnh mẽ và ngoạn mục.
Trong nửa đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện 4 lần cắt giảm lãi suất điều hành, phân bổ "room" tăng trưởng tín dụng cả năm cho từng nhà băng. Động thái này được xem là sự đảo chiều trong chính sách tiền tệ, từ thắt chặt sang hỗ trợ các hoạt động kinh tế hơn. Ông Jens Lottner, CEO Techcombank cho biết, với các chính sách và chỉ đạo kip thời của Ngân hàng Nhà nước, tình hình thanh khoản các ngân hàng hiện nay khá dồi dào và lãi suất giảm nhanh. Cơ quan quản lý cũng ban hành Thông tư 02 cho phép tái cấu trúc các khoản nợ, nên nợ xấu toàn ngành có thể vẫn tăng từ nay đến cuối năm, nhưng không nghiêm trọng.
Sau khi Techcombank công bố lợi nhuận quý 2/2023 vượt xa dự báo của chuyên gia phân tích J.P. Morgan Chase công ty chứng khoán hàng đầu thế giới này tiếp tục đưa ra đánh giá giữ tỷ trọng cao (overweight) với ngân hàng này.
"Techcombank là một trong những ngân hàng sinh lợi lớn nhất tại ASEAN, với tỷ lệ ROA trung bình 3.2% trong 3 năm qua", J.P. Morgan cho biết, đồng thời ghi nhận "Chất lượng tài sản của Techcombank tốt hơn nhiều so với dự báo của chúng tôi trong 2 quý liên tiếp, với tỷ lệ nợ xấu và mức trích lập dự phòng đều ở mức thấp. Xu hướng này cho thấy chất lượng tài sản của Techcombank có thể tốt hơn dự báo, và các khoản mất vốn vẫn nằm trong tầm kiểm soát của ngân hàng".
Các lãnh đạo của Techcombank cho rằng, việc tiếp tục duy trì các chỉ số kinh doanh ổn định trong bối cảnh thách thức hiện nay có ý nghĩa quan trọng. Với nền tảng vững chắc, Techcombank chắc chắn sẽ đón đầu được cơ hội phục hồi mạnh mẽ khi thị trường diễn biến tích cực trở lại. /.
Tổ Quốc