12 tuổi đã bị sỏi thận, 30 tuổi mắc ung thư phổi di căn xương, cao huyết áp và bệnh tim mạch tìm đến khi vừa 40 tuổi: Nguyên nhân bắt nguồn từ chính thói quen ăn uống hàng ngày của nhiều người

Bác sĩ Trần Quốc Khánh - Bệnh viện hữu nghị Việt Đức chia sẻ, bệnh tật không ngoại trừ một ai và đang có xu hướng trẻ hóa. Trong quá trình chữa bệnh, anh từng gặp cậu bé mới 12 tuổi đã có nhiều sỏi thận, bệnh nhân nữ 30 tuổi đã mắc ung thư phổi di căn sang xương. Nhiều người bị cao huyết áp, tiểu đường khi mới ngoài 40 tuổi. Thực tế, bệnh viện ung bướu, nội tiết, tim mạch đã mở thêm rất nhiều các cơ sở nhưng vẫn luôn quá tải vì số lượng người đến khám bệnh, điều trị bệnh quá đông... Nguyên nhân những căn bệnh này bắt nguồn từ đâu? 

Theo bác sĩ Khánh, nhóm nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật hiện nay chính là thói quen ăn uống. Nhưng đáng lo ngại là, nhiều người dường như đang ăn uống một cách vô tội vạ, ăn theo kiểu "sướng miệng", nạp vào cơ thể càng nhiều chất càng tốt. 

Bác sĩ Khánh chia sẻ những vấn đề trong ăn uống hiện nay là nguyên nhân gây ra bệnh tật để mọi người tham khảo và có ý thức xây dựng những nguyên tắc ăn uống lành mạnh cơ bản cho bản thân và gia đình:

Ăn quá nhiều và vận động quá ít

Hiện nay, rất nhiều người đang ăn quá mức cơ thể cần trong khi rất lười vận động thể chất, nếu không muốn nói là hầu như không tập thể dục. Cơ thể không cần nhiều thức ăn đến mức như chúng ta nghĩ.

Khi chúng ta đưa quá nhiều chất vào, cơ thể không dùng hết sẽ tích lũy thành những "tảng mỡ" bám vào cổ, dưới da bụng, vùng đùi và nguy hiểm hơn nữa là bám vào nội tạng, thành mạch máu, dẫn đến tai biến, tắc mạch não, nhồi máu phổi, tắc mạch vành tim... Chưa kể các bệnh lý chuyển hóa dinh dưỡng cũng vì thế mà xuất hiện như béo phì, tiểu đường, cao huyết áp, Goute…

Sử dụng đồ ăn, đồ uống công nghiệp chế biến sẵn quá nhiều

Chúng bao gồm các loại gà chiên rán công nghiệp, các loại bánh pizza, Sanwich, thịt nguội, thịt xông khói, xúc xích, các loại nước uống như cocacola, pepsi, nước ngọt đóng chai, các loại bánh kem...

Hiện nay, rất nhiều trẻ em được cha mẹ cho ăn sáng bằng một ổ bánh mì bán sẵn với xúc xích thịt nguội và 1 lon nước ngọt. Thực sự những sản phẩm này chứa quá nhiều muối, chất bảo quản, đường công nghiệp, bột tinh luyện, phẩm màu…mà thiếu đi những chất dinh dưỡng cơ bản như chất xơ, các vitamin, enzim tiêu hóa và cả tinh bột thô.

Bác sĩ Khánh khuyên các phụ huynh hãy dậy sớm một chút và nấu cho con bát cháo, bát cơm với rau tươi và hoa quả, sữa chua hoặc chí ít cũng là củ khoai lang luộc, vài quả trứng luộc với ít trái cây, rau quả…Chế độ ăn như vậy sẽ tốt hơn rất nhiều cho sức khỏe của trẻ.

Sử dụng quá nhiều các loại thịt đỏ

Các loại thịt đỏ như thịt lợn, thịt bò, sườn cừu, thịt nguội… là những món ngon, được sử dụng thường xuyên trong bữa cơm hàng ngày. Nguy hiểm hơn, mọi người lại thích thịt nướng, quay, rán, xào mà không thích luộc, hấp, nấu canh hay ăn lẩu.

Bác sĩ Khánh khuyến cáo mọi người hãy luộc, hấp các loại thịt và lựa chọn cá, gia cầm, các loại rau củ nhiều hơn. Nhiều người còn cứ ngỡ chỉ có các loài động vật mới cung cấp đạm (protein) cho cơ thể. Thực sự, chính nguồn đạm từ thực vật mới chất lượng và tốt cho cơ thể.

Nấu rau củ chín quá mức

Rau, củ được nấu chín quá mức hay hầm sẽ bị "tiêu huỷ" gần hết các loại vitamin, enzim và khoáng chất. Theo bác sĩ Khánh, các loại rau củ quả chỉ nên rửa kỹ bằng nước muối, ngâm chúng với nước lọc pha dấm tầm 30 phút rồi gọt vỏ, ăn sống, trộn salad, hoặc hấp cách thủy hay luộc. Ninh, hầm, xào, rán quá kỹ, rau củ quả sẽ chẳng còn gì nhiều về mặt dinh dưỡng nữa.

Ăn thực phẩm xào, rán thường xuyên

Các loại dầu rán đã qua xử lý công nghiệp đang bán rộng rãi trên thị trường không tốt cho sức khoẻ. Nếu có dùng dầu ăn, hãy dùng dầu hạt lanh tươi, dầu oliu tươi nguyên chất, dầu dừa tươi. Các loại dầu này, chúng ta nên cho vào khi thức ăn đã được đưa ra khỏi bếp một lúc hoặc dùng để trộn salad, ăn sống. Nếu xào rán, chúng ta có thể dùng mỡ lợn nhưng bác sĩ khuyến khích mọi người luộc, hấp, ăn sống và nấu canh, hạn chế xào rán.

Thói quen ăn uống ở vỉa hè

Những vấn đề chính của thực phẩm vỉa hè bao gồm mức độ vệ sinh (thực phẩm, bát đũa…), nguồn gốc và cách thức bảo quản thực phẩm, chất lượng dầu mỡ và gia vị, hạn sử dụng của thực phẩm… Tạo thói quen nấu ăn tại nhà thực sự là điều tuyệt vời nhất: đảm bảo vệ sinh, đảm bảo dinh dưỡng, thực phẩm tươi sống, lại có thêm thời gian bên gia đình con cái và tiết kiệm kinh tế.

Thói quen sử dụng những thực phẩm độc, lạ

Nhiều người ưa thích các món ăn độc lạ như tiết canh, mắm tôm, gỏi cá, mật tươi động vật, rượu ngâm rắn, động vật… Thực tế, không hiếm các ca bệnh bị ngộ độc cấp, nhiễm độc cấp, suy gan thận hoặc suy đa tạng… có nguyên nhân từ những thói quen này. 

Bác sĩ Khánh khuyến cáo, với thực phẩm từ động vật hãy hấp, luộc chín, rau quả tươi hãy ăn sống nếu có thể để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng.

Ăn quá mặn, ăn sáng sơ sài trong khi ăn tối quá no và muộn

Hiện nay, nhiều người có thói quen ăn quá nhiều đồ ngọt, sử dụng lại thực phẩm nấu chín đã để qua đêm, sử dụng ngũ cốc đã mọc mầm, đã bị mốc… Tổng thống Putin của nước Nga luôn có một cơ thể cường tráng dù tuổi đã tương đối cao. Với ông, bữa sáng luôn đủ đầy với nhiều rau, salad cà chua và dưa chuột, nước ép các loại củ, bánh mì đen với mật ong và pho mát. Còn buổi tối, hầu như ông rất ít ăn, thay vào đó ông sử dụng trái cây với sữa chua, sữa ngũ cốc lên men, thỉnh thoảng ông có dùng một ly rượu vang hoặc cốc bia.

Bác sĩ Khánh cũng khuyến khích, song song với chế độ ăn uống, chúng ta nên rèn thói quen luyện tập thể thao hàng ngày.

Sử dụng đồ nhựa quá nhiều trong lưu trữ, bảo quản thực phẩm

Hiện nay, mọi người đang sử dụng túi nilon, đồ nhựa quá nhiều trong lưu trữ và bảo quản thực phẩm. Điều này vừa không tốt cho sức khỏe, vừa ô nhiễm môi trường.

Những túi nhựa, chai nhựa, hộp nhựa khi sử dụng luôn tạo ra một lượng không nhỏ các hạt nhựa bé li ti và chúng hòa lẫn vào thức ăn, nước uống, qua đó sẽ đi vào cơ thể chúng ta. Nhà nghiên cứu về độc tố trong môi trường tại trường đại học Amsterdam, Hà Lan, Heather Leslie cho biết những hạt nhựa cực nhỏ (Microplastics) có thể khiến cơ thể nhiễm độc tố, đột biến gen di truyền, làm chết các tế bào trong cơ thể.

Bác sĩ Khánh kêu gọi mọi người hãy sử dụng các loại túi vải, túi giấy để thay thế túi nilon khi đi chợ, sử dụng hộp đựng thức ăn bằng sứ, thủy tinh, inox thay vì hộp nhựa.

Đặc biệt, anh khuyến khích mọi người nên tự chuẩn bị cơm trưa ở nhà thay vì ăn cơm hộp, cơm quán vỉa hè vì sức khỏe của chính mình. "Sự buông lỏng của anh chị hôm nay chính là bệnh tật mà anh chị sẽ phải gánh trong tương lai", bác sĩ Khánh nhấn mạnh.

* Theo Bác sĩ Trần Quốc Khánh - Bệnh viện hữu nghị Việt Đức