Dù không muốn tham gia TTCK phái sinh, nhà đầu tư vẫn cần biết chi tiết quan trọng này

Ngày 10/8 tới đây, TTCK Phái sinh sẽ chính thức được triển khai với sản phẩm đầu tiên là hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu Vn30 và đây được coi là bước ngoặt quan trọng trong lịch sử TTCK Việt Nam.

Mặc dù được đánh giá hấp dẫn, với nhiều khác biệt như giao dịch T+0, sử dụng đòn bẩy cao, bán khống, giúp quản trị rủi ro khi tham gia đầu tư… tuy nhiên Chứng khoán phái sinh cũng khiến không ít nhà đầu tư lo ngại khi đi vào vận hành sẽ “hút” bớt tiền từ TTCK cơ sở.

TTCK Phái sinh phản ánh trước diễn biến thị trường cơ sở

Tại buổi hội thảo “Chứng khoán Phái sinh, động lực hướng tới 1.000 điểm” do CTCK MBS tổ chức, ông Nguyễn Việt Đức – Chuyên gia nghiên cứu cao cấp MBS đã chia sẻ những ảnh hưởng của TTCK Phái sinh khi đi vào hoạt động tới TTCK cơ sở.

Theo ông Đức, TTCK Phái sinh mở cửa lúc 8h45’, sớm hơn 15 phút so với thị trường cơ sở, do đó phiên ATO của TTCK Phái sinh sẽ ảnh hưởng nhất định tới thị trường cơ sở và mức ảnh hưởng không chỉ kéo dài trong 15 phút mà sẽ xuyên suốt cả phiên giao dịch.

Kinh nghiệm tại các TTCK trên thế giới cho thấy TTCK Phái sinh thường có những diễn biến đi trước thị trường cơ sở. Ví dụ, nếu như TTCK Phái sinh và cơ sở có những biến động ngược chiều nhau thì đây là tín hiệu cảnh báo sớm về sự thay đổi xu hướng sắp diễn ra.

TTCK Phái sinh là chỉ báo cho thị trường cơ sở có nguyên nhân bởi TTCK Phái sinh có thể giao dịch 2 chiều, mua/bán khống. Trong khi đó, thị trường cơ sở chưa cho phép điều này, dẫn tới những diễn biến được phản ánh chậm hơn so với phái sinh. Bên cạnh đó, thị trường phái sinh là thị trường có nhiều nhà đầu tư biết trước thông tin hơn và họ có thể mở vị thế mua/bán với số lượng lớn ngay lập tức. Do đó, thị trường phái sinh thường là chỉ báo sớm với thị trường cơ sở, đặc biệt những khi có biến cố lớn xảy ra.

Không lo ngại việc thị trường cơ sở bị hút tiền bởi Phái sinh

Chuyên gia MBS cho biết không nên lo lắng nhiều về việc TTCK Phái sinh sẽ hút mất tiền từ thị trường cơ sở bởi khi có Phái sinh, TTCK nói chung sẽ hưởng lợi và thanh khoản các thị trường đều được cải thiện. Giải thích luận điểm trên, ông Đức cho rằng hiện nay, không ít nhà đầu tư ngại ngần tham gia TTCK bởi tính rủi ro cao. Tuy nhiên, Chứng khoán Phái sinh ra đời sẽ là một biện pháp phòng ngừa, giúp nhà đầu tư bớt phần lo ngại rủi ro, từ đó sẽ tham gia cả TTCK cơ sở và phái sinh, tạo thêm thanh khoản.

Có thể thấy, các tổ chức, đặc biệt là quỹ bảo hiểm, hưu trí tại Việt Nam thường dùng phần lớn danh mục đầu tư vào trái phiếu, trong khi tỷ trọng cổ phiếu thấp do lo ngại những rủi ro phát sinh. Tuy nhiên, khi có công cụ phái sinh, họ có thể gia tăng tỷ trọng đầu tư cổ phiếu hơn bởi đã có biện pháp phòng ngừa rủi ro bằng cách đặt vị thế ngược với TTCK cơ sở.

Ông Đức cho biết TTCK Phái sinh ra đời sẽ giúp giảm bớt sự bất cân xứng thông tin, từ đó sẽ thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư mới, đặc biệt là các tổ chức nước ngoài. Bên cạnh đó, việc vận hành TTCK Phái sinh cũng là một trong những bước chuẩn bị để Việt Nam nâng hạng lên thị trường mới nổi.