Hàng loạt sai phạm kinh doanh đa cấp, Thứ trưởng Công Thương khẳng định thường xuyên kiểm tra

Mới đây Bộ Công Thương đã chính thức công bố kết luận thanh, kiểm tra 4 đơn vị kinh doanh đa cấp và phát hiện hàng loạt các sai phạm. Trao đổi với chúng tôi về vai trò của cơ quan quản lý đối với hoạt động này, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết, Bộ Công Thương cũng như các Sở Công thương đã tích cực vào cuộc kiểm tra theo đúng quy định, phát hiện và xử phạt nhiều trường hợp.

Các vi phạm đã diễn ra trong thời gian rất dài mới bị phát hiện, có phải là Bộ Công Thương và các Sở Công Thương đã buông lỏng quản lý hoạt động sau khi đã cấp phép không?

Xét trên khía cạnh quản lý, chức năng của Bộ Công Thương có 2 trách nhiệm chính gồm: Cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp cho các doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật và sau đó tổ chức kiểm tra.

Chúng tôi cho rằng, ngay sau khi tiếp nhận cấp giấy chứng nhận bán hàng đa cấp, thì 6 tháng sau chúng tôi đã tổ chức kiểm tra thường xuyên từ đó đến nay. Đợt kiểm tra này cũng là đợt kiểm tra ở cấp bộ bao gồm nhiều cơ quan trong Bộ Công Thương để xem xét lại hoạt động bán hàng đa cấp.

Nhiều vụ việc cho thấy vai trò lớn của các Sở Công Thương trong quản lý. Vậy trường hợp để xảy ra sai phạm thì Sở Công Thương có trách nhiệm như thế nào?

Các Sở Công Thương cũng đã triển khai kiểm tra hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp rất tích cực theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương. Tính từ tháng 1/2016, các Sở Công Thương đã xử phạt 42 công ty, kể cả các công ty đã được cấp giấy chứng nhận và chưa được cấp giấy chứng nhận bán hàng đa cấp.

Tổng số tiền xử phạt các công ty vi phạm của các Sở Công Thương là 2,8 tỷ đồng. Đặc biệt, từ đầu năm có sự phối hợp giữa Bộ và các sở để công tác kiểm tra kiểm soát đạt hiệu quả tốt hơn, hướng đến một thị trường trật tự hơn trong thời gian tới.

Tại sao Quyết định kiểm tra 7 doanh nghiệp từ giữa tháng 3 nhưng đến nay mới có kết quả của 4 công ty và 3 công ty còn lại vẫn chưa được công bố?

Thời gian kiểm tra của đoàn kiểm tra cấp bộ dài hơn. Bên cạnh kiểm tra hành chính đơn thuần, đoàn còn phải kiểm tra các việc bao gồm tổ chức mạng lưới bán hàng đa cấp như thế nào, ký kết hợp đồng ra sao… nên mất nhiều thời gian.

Nhưng sau hơn 3 tháng kiểm tra, đã có kết luận kiểm tra của 4 doanh nghiệp và một doanh nghiệp nữa đã đi vào quy trình cuối của quá trình kiểm tra. Nếu trừ ngày nghỉ thì mỗi doanh nghiệp cũng chỉ kiểm tra 15 ngày. Nội dung kiểm tra rất nhiều, nhiều vấn đề phải về tận các tỉnh xác minh nên thời gian đó cũng không quá dài. Chất lượng kiểm tra là quan trọng nên chúng tôi không quy định thời gian để đảm bảo kiểm tra hết lĩnh vực kinh doanh của các doanh nghiệp.

Người dân đã đóng tiền nhưng không nhận hàng thì Bộ Công Thương có hỗ trợ gì cho người tham gia vào mạng lưới của công ty bán hàng đa cấp hay không?

Ở đây, chúng ta cần phải phân định rõ 2 đối tượng tham gia vào mạng lưới của công ty bán hàng đa cấp. Khi đi kiểm tra, chúng tôi phát hiện được ra 2 đối tượng. Thứ nhất là những người tham gia thực sự, đóng tiền cho công ty, sau đó có nhận lại hàng để đi bán.

Nhưng vì một số lý do nào đó, họ không tiêu thụ được số hàng đó và sau đó mong muốn trả lại hàng cho công ty để lấy lại tiền theo đúng quy định của pháp luật. Trong những trường hợp đó, nếu công ty từ chối không nhận lại hàng mà không có lý do chính đáng thì Bộ Công Thương chắc chắn sẽ vào cuộc để bảo vệ quyền lợi đến cùng của những người tham gia bán hàng đa cấp.

Còn đối tượng thứ 2 là cũng tham gia vào mạng lưới của công ty, nhưng họ không phải là người bán hàng đa cấp thực sự. Họ đưa tiền của công ty nhưng không nhận hàng mà thậm chí từ chối nhận hàng, họ đưa tiền cho công ty để mong chờ khoản lãi do công ty chi trả.

Đây là quan hệ hoàn toàn khác, không phải là quan hệ bán hàng đa cấp nữa. Cho nên, khi có tranh chấp xảy ra giữa các bên với nhau, cần có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.