Bong bóng tâm lý

Tâm lý đám đông tạo ra những điều mà giờ đây nhiều người khó tưởng tượng, ví dụ: nhà đầu tư chứng khoán thường phải là những người am hiểu về kinh doanh, trị trường, luật pháp, vậy nhưng khi ấy thị trường chứng khoán nước ta đã chứng kiến rất nhiều nhà đầu tư là công chức, viên chức, sinh viên, người nội trợ, thậm chí nhiều người bán trà đá.

Trong “cơn say” chứng khoán, những nhà đầu tư nghiệp dư đã quên đi những nguyên lý của thị trường và dốc cạn túi tiền cá nhân đi mua cho dù cơ quan quản lý và các chuyên gia kinh tế luôn luôn cảnh báo về những yếu tố rủi ro. Và sự thực, khi đám đông bừng tỉnh, phần nhiều nhà đầu tư nghiệp dư đều bị thua thiệt, chỉ những nhà đầu tư thực thụ, những doanh nghiệp lớn là còn trụ vững với thị trường.

Nhớ lại chuyện cũ cũng là để thêm suy nghĩ cho hiện tượng đang diễn ra về tỷ giá và thị trường chứng khoán. Những ngày qua, trước sự phá giá mạnh của đồng nhân dân tệ (Trung Quốc)- đồng tiền của thị trường có mối giao thương hàng đầu với nền kinh tế nước ta, Việt Nam cũng không tránh khỏi những tác động nên việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND cũng là điều dễ hiểu.

Tuy nhiên, sau điều chỉnh, thị trường vẫn còn tình trạng căng thẳng về tỷ giá USD/VND. Sự căng thẳng này được nhiều chuyên gia gọi là hiệu ứng bong bóng tâm lý được đẩy lên khi người dân cho rằng giữ USD sẽ được lợi hơn khi tỷ giá tiếp tục điều chỉnh. Nhưng thực tế là Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định sẽ không điều chỉnh đến cuối năm nay.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cũng nói rõ hơn: "Chúng ta đã điều chỉnh tỉ giá đồng Việt Nam khá lớn và không có lý do gì để tiếp tục phá giá đồng tiền Việt Nam nữa. Vấn đề còn lại là niềm tin thị trường”. Do đó, người dân có cơ sở tin tưởng rằng giữ VND ở thời điểm hiện tại với lãi suất cao sẽ lợi hơn việc giữ USD với lãi suất rất thấp chỉ để chờ việc điều chỉnh tỷ giá.

Giải tỏa được tâm lý này thì chính người dân được lợi và thị trường sẽ bớt đi áp lực. Chính vì vậy, tại buổi họp của Thường trực Chính phủ về tình hình kinh tế vĩ mô chiều ngày 25-8, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ đạo: Các bộ, ngành chức năng cùng với việc tiếp tục dõi sát diễn biến tình hình, phân tích, dự báo, đưa ra các giải pháp, đối sách kịp thời, phù hợp thì cần phải chủ động thông tin, dự báo về tình hình, các giải pháp để người dân, doanh nghiệp biết, chủ động, đồng thuận chính sách, không gây tâm lý hoang mang không cần thiết.

Để tránh bong bóng tâm lý tiếp tục bị thổi lên, bên cạnh việc cơ quan chức năng phải thực hiện tốt về công tác thông tin, xử lý nghiêm những yếu tố mang tính đầu cơ thì chính người dân cũng cần nhận rõ yếu tố tâm lý này để có quyết định phù hợp. Bởi bong bóng nào rồi cũng xẹp xuống, khi mong đợi điều chỉnh tỷ giá không được thỏa mãn thì cơ hội hưởng lợi từ tiền đồng cũng đã qua đi.