Vì sao iPhone ế tại Trung Quốc?

Năm ngoái, Xu Yechuyi, một sinh viên Thượng Hải, muốn mua iPhone mới nhưng không đủ tiền mua hàng chính hãng. Do đó, cô chọn mua iPhone 6S đã qua sử dụng với giá chưa bằng 1/3 giá niêm yết. Xu, 22 tuổi, không phải khách hàng duy nhất chọn mua iPhone ngoài cửa hàng Apple mà chuyển sang thị trường đồ cũ.

Xu hướng mua thiết bị cũ càng tăng thêm các thách thức mà Apple đang đối mặt tại thị trường smartphone lớn nhất thế giới, nơi hãng đánh mất thị phần vào tay các đối thủ nội địa cả ở phân khúc cao cấp lẫn thấp cấp.

Mẫu iPhone đầu tiên bán tại Trung Quốc năm 2009 đã giúp Apple ghi nhận lợi nhuận kỷ lục. Tuy nhiên, mẫu iPhone đắt nhất lịch sử ra mắt năm 2018 (9.599 Nhân dân tệ) lại trùng với giai đoạn kinh tế và thị trường smartphone giảm tốc, trong khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung trở nên căng thẳng.

iPhone bán kém tại Trung Quốc khiến Apple phải giảm mức dự báo doanh thu quý lần đầu tiên sau một thập kỷ, ảnh hưởng không nhỏ đến cổ phiếu và các đối tác cung ứng. CEO Tim Cook đổ lỗi cho chiến tranh thương mại và kinh tế.

Ngoài ra, lòng tin của người dùng cũng giảm kể từ giữa năm 2018, tác động lên toàn bộ nền kinh tế, từ doanh số bán lẻ, phòng vé đến doanh số xe hơi.

Hai yếu tố cộng hưởng lại là môi trường để thị trường smartphone đã qua sử dụng mở rộng. Hãng nghiên cứu iMedia Research dự báo có 144 triệu người dùng điện thoại thông minh cũ trong năm nay, tăng 1/3 so với năm trước. Giám đốc nghiên cứu cao cấp Kiranjeet Kaur của IDC đánh giá kinh tế vĩ mô không đứng về phía Apple. Chi tiêu của mọi người đang giảm.

Một công nhân họ Zhou đang làm tại công ty tân trang điện thoại cho biết lượng người muốn nâng cấp iPhone cũ gia tăng thay vì mua máy mới.

"Ủng hộ hàng Trung Quốc"

Hôm 3/1, các chủ đề phổ biến trên mạng xã hội Weibo đổ lỗi cho giá cao là nguyên nhân khiến doanh số iPhone, sản phẩm từng được xem là biểu tượng, sụt giảm, trong khi một vài bình luận lại có xu hướng đả kích. "Chỉ có kẻ ngốc mới mua iPhone đắt đỏ. Người bình thường mua Huawei chất lượng cao, giá rẻ", một người viết và được hàng trăm lượt "thích" hưởng ứng. "Hãy ủng hộ thương hiệu Trung Quốc".

Năm vừa qua, các thương hiệu smartphone nội địa được ủng hộ nhiều hơn khi Mỹ áp thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc. Cộng đồng phản ứng bằng cách kêu gọi tẩy chay Apple - công ty được xem là đại diện của nước Mỹ.

Theo thống kê của Counterpoint Research, Apple khởi đầu năm 2018 với 15% thị phần tại Trung Quốc nhưng đến quý III chỉ còn khoảng 9%. Ngược lại, Huawei - hãng điện thoại có thiết bị đắt nhất chỉ bằng 70% giá iPhone - lại chứng kiến thị phần tăng từ 20% lên 23% trong cùng kỳ. Huawei còn được người dùng trong nước ủng hộ mạnh hơn sau khi Giám đốc Tài chính Mạnh Vãn Châu bị Canada bắt giữ theo yêu cầu của Mỹ.

Tại một cửa hàng Apple ở Bắc Kinh, Zhang Lijun cân nhắc mua iPhone X hay Huawei P20. Cô nói rằng iPhone quá đắt còn Huawei thịnh hành trong 2 năm qua có lẽ nhờ nhận thức cao hơn trong việc ủng hộ các thương hiệu nội địa.