Không phải di truyền, lối sống mới là yếu tố quyết định chúng ta có thể sống bao lâu

DNA từ lâu đã được coi là một yếu tố khoa học quyết định tuổi thọ của mỗi người. Trong nhiều thập kỷ, người ta cho rằng các gen mà chúng ta thừa hưởng từ cha mẹ có thể tác động từ 15% đến 30% đến số tuổi trung bình.

Nhưng một nghiên cứu mới đến từ sự hợp tác giữa công ty Ancestry và Google đã chỉ ra rằng hệ di truyền không ảnh hưởng nhiều đến tuổi thọ của con người như chúng ta vẫn tưởng. Sau khi xem xét dữ liệu từ hơn 54 triệu gia đình và thông tin sinh - tử của hơn 400 triệu cá nhân, các nhà nghiên cứu kết luận rằng ADN chỉ chiếm ít hơn 10% trong việc xác định tuổi thọ.

Thay vào đó, các đặc điểm về hành vi và thói quen như chế độ ăn uống, tập thể dục, thậm chí cả sự thân thiện dường như đang đóng một vai trò mạnh mẽ hơn. Điều đáng ngạc nhiên là chúng ta vẫn có thể truyền lại tất cả những đặc điểm này cho thế hệ - chủ yếu thông qua lối sống gia đình và cách lựa chọn bạn đời.

Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Circulation, các nhà khoa học đưa ra năm yếu tố lối sống có thể giúp bạn sống lâu hơn đáng kể, căn cứ vào kết quả của hai nghiên cứu dài hạn trên 123.000 người lớn. Theo đó những người sống lâu thường có các khuynh hướng sau:

1. Có ít nhất 30 phút tập thể dục mỗi ngày

Tập thể dục được xem là một phương pháp hoàn toàn tự nhiên để cải thiện tâm trạng, cải thiện trí nhớ và bảo vệ bộ não của bạn, chống lại sự suy giảm nhận thức do tuổi tác gây ra. Nói cách khác, tập thể dục chính là một bài thuốc kỳ diệu mà chúng ta có.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng bất kỳ loại thể dục nào làm tăng nhịp tim hay giúp bạn di chuyển và đổ mồ hôi trong một khoảng thời gian dài – đều có tác dụng đáng kể đối với sức khỏe nói chung và đặc biệt tốt cho não bộ.

Hầu hết các nghiên cứu cho thấy rằng loại vận động nào cũng đều có thể đem lại lợi ích cho sức khỏe của bạn miễn là bạn phải luyện tập thường xuyên và nhất quán trong 30 đến 45 phút mỗi ngày.

2. Chế độ ăn uống như người Địa Trung Hải

Thật khó để chỉ ra đâu là chế độ ăn uống tốt nhất cho sức khỏe của bạn. Nhưng một nghiên cứu được phát triển gần đây đã chỉ ra rằng những bữa ăn có nhiều rau, protein và chất béo lành mạnh có tác dụng duy trì sự ổn định của vóc dáng, giữ cho tâm trí luôn minh mẫn, bảo vệ tim và não khi bạn già đi. Tất nhiên, báo cáo cũng cho thấy một chế độ ăn uống lành mạnh hoàn toàn có thể kéo dài tuổi thọ của con người.

Bữa ăn hàng ngày với các thành phần giống như bạn đang sống bên bờ biển Địa Trung Hải gồm cá tươi, trái cây, rau củ, dầu olive, các loại hạt, đậu và ngũ cốc được cho là chế độ tối ưu cho sự phát triển trí não và duy trì sức khỏe của cơ thể.

3. Không hút thuốc lá

Không có thói quen nào gắn liền với cái chết như hút thuốc lá. Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Mỹ, ngoài các bệnh ung thư, hút thuốc lá còn gây ra bệnh tim, đột quỵ, bệnh phổi, tiểu đường và bệnh phổi. Trong khói thuốc lá tích tụ hàng ngàn chất độc, tương đương với hắc ín bị đốt cháy cùng với các kim loại độc như cadmium và berili, và các nguyên tố như niken và crôm.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi nghiên cứu mới nhất tìm ra bằng chứng cho thấy kiêng hút thuốc lá giúp con người tăng tuổi thọ.

4. Duy trì trọng lượng cơ thể ở mức hợp lí

Khi nói đến việc đánh giá sức khỏe của nhóm người trưởng thành, một biện pháp thường được sử dụng là chỉ số khối cơ thể, hoặc BMI. Nhìn chung, chỉ số BMI từ 18,5 đến 24,9 được coi là nằm trong phạm vi "khỏe mạnh" cho một người lớn bình thường trên 20 tuổi.

Nghiên cứu mới nhất về tuổi thọ đã sử dụng phạm vi BMI này để xác định mối liên hệ giữa trọng lượng cơ thể "tối ưu" và khả năng gia tăng tuổi thọ. Theo đó, họ nhận thấy rằng những người có tình trạng trọng lượng cơ thể nằm trong phạm vi BMI từ 18,5 đến 24,9 có khuynh hướng sống lâu hơn những người bị thừa cân hoặc thiếu.

5. Không uống quá 1 đến 2 chén đồ uống có cồn mỗi ngày

Uống rượu quá nhiều là nguyên nhân dẫn đến các bệnh về thể chất như: xơ gan, ung thư gan… Bia rượu sẽ tàn phá các cơ quan khác trong cơ thể, bao gồm cả não bộ, tim mạch, hệ tuần hoàn và sức khỏe tinh thần. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng đưa ra kết luận rằng mỗi ngày một ly rượu cho phụ nữ hoặc hai ly cho nam giới được cho là mức vừa phải, có thể giúp chúng ta kéo dài tuổi thọ.

Với liều lượng này, uống rượu mỗi ngày có tác dụng ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ và bạn sẽ có thêm 3 năm tuổi thọ. Nhưng nếu bạn uống quá 4 ly rượu hay 3 chai bia mỗi ngày, bạn có nguy cơ giảm đi 6 năm tuổi thọ.