Quên chế độ ăn Địa Trung Hải đi, đây mới là kiểu ăn đang "gây bão" trên thế giới: Giảm bệnh tim mạch, ngăn ngừa tiểu đường tuýp 2

Khoa học từ lâu đã chứng minh được những lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải. Tuy nhiên, một đối thủ "đáng gờm" mới đã xuất hiện - đó là chế độ ăn Bắc Âu.

Đây là chế độ ăn được thiết kế bởi một nhóm các nhà khoa học, nhà dinh dưỡng và các đầu bếp. Họ muốn cải thiện sức khỏe cộng đồng, cũng như để ủng hộ nền ẩm thực Bắc Âu - vốn luôn sử dụng các nguyên liệu theo mùa có sẵn tại Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy và Thụy Điển.

Dù chế độ ăn Bắc Âu và chế độ ăn Địa Trung Hải khác nhau về nguyên liệu, chúng lại có chung nguyên tắc.

"Giống như chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn Bắc Âu cũng tập trung vào việc chọn lựa các nguyên liệu tươi sống dễ dàng kiếm được ở địa phương", chuyên gia ăn uống Layne Lieberman - tác giả cuốn Beyond The Mediterranean Diet: European Secrets of the Super-Healthy.

Chế độ ăn này dựa vào các loại đồ ăn đã chế biến hoặc chế biến một phần: rau củ giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên cám, hoa quả, bánh mì đặc, cá, thực phẩm từ sữa ít béo, thịt nạc (bò, lợn, cừu, bê), đậu đỗ, đậu phụ và các loại gia cầm không da.

Các loại thực phẩm lên men - cá, rau và sữa - cũng đóng một vai trò quan trọng trong chế độ ăn này, giống như các loại rau thơm và gia vị. Chúng giúp hạn chế đường và các loại thực phẩm siêu chế biến.

Chế độ ăn Bắc Âu sẽ lấy 50% calories từ carbohydrate, 25% từ protein và 25% từ chất béo.

Chế độ ăn này được khẳng định là có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường tuýp 2. Điều này không có gì quá ngạc nhiên, bởi chế độ ăn này chứa nhiều chất xơ và chất béo omega-3 tốt cho tim.

Tuy nhiên, Lieberman chỉ ra rằng, không giống như chế độ ăn Địa Trung Hải, không có nhiều nghiên cứu về tình trạng sức khỏe của người Bắc Âu sau khi thực hiện chế độ ăn này.

Dù cả 2 chế độ ăn này đều tập trung vào các loại hải sản giàu dinh dưỡng nhưng Lieberman khuyên rằng mọi người nên ăn cá đã qua chế biến (hun khói, lên men, ướp muối) bởi chúng chứa nhiều muối, đường và nitrat.

Bà cũng khuyến khích mọi người lựa chọn dầu ô liu nguyên chất, loại ép lạnh, thay vì dầu hạt cải thường thấy trong ẩm thực Bắc Âu.

Cả 2 loại dầu này đều giàu hàm lượng chất béo không bão hòa đơn tốt cho tim mạch. Tuy nhiên, dầu ô liu chứa polyphenol - có tác dụng chống oxi hóa.

Chuyên gia ăn uống Jennifer Bruning - phát ngôn viên của Học viện Dinh dưỡng và Chế độ ăn - cho biết, cả chế độ ăn Địa Trung Hải và chế độ ăn Bắc Âu đều phụ thuộc vào nguồn thức ăn có sẵn theo khu vực địa lý. Mặc dù vậy, các nguyên tắc của chúng có thể áp dụng ở bất kỳ đâu.

Theo Lieberman, chế độ ăn Bắc Âu sẽ phù hợp với những người ở vùng phía Bắc, trong khi chế độ ăn Địa Trung Hải sẽ dành cho những người sống ở vùng phía Nam.

"Các loại thực phẩm chính trong chế độ ăn Bắc Âu bao gồm: các loại cá giàu chất béo (cá hồi, cá trích, cá thu), quả mọng và các loại hoa quả, đậu đỗ, các loại củ và bắp cải, ngũ cốc nguyên cám giống như lúa mạch, lúa mì, yến mạch, lúa mạch đen", bà kể.

"Một số loại thực phẩm có thể sẽ không phù hợp ở khu vực khí hậu nóng hoặc vào các tháng mùa hè."

Bruning cho biết: "Nếu bạn có ý định áp dụng chế độ ăn Bắc Âu, hãy nghĩ bạn sẽ ăn như thế nào và muốn thay đổi điều gì".

Bà gợi ý rằng mọi người nên nghĩ đến rau, củ, quả, ngũ cốc, đậu đỗ, và các loại cá mà mình thích, sau đó tìm những công thức chế biến tuân theo nguyên tắc trong chế độ ăn Bắc Âu để áp dụng. Chẳng hạn, người Bắc Âu thường ăn nửa đĩa rau, ¼ đĩa tinh bột giàu chất xơ và ¼ đĩa protein.

"Đừng ngại ngần áp dụng chế độ ăn Bắc Âu vào trong cuộc sống của mình. Bạn hoàn toàn có thể ăn ít thực phẩm chế biến sẵn đi và ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc địa phương hơn", Bruning nói. "Hãy nhớ rằng đây không phải là chế độ ăn tạm thời. Nó là lối sống của bạn."

Ngoài ra, việc tích cực vận động cũng là yếu tố hỗ trợ cho sự thành công của cả chế độ ăn Địa Trung Hải lẫn chế độ ăn Bắc Âu.

"Người Bắc Âu rất chăm đạp xe, kể cả trong những tháng mùa đông lạnh buốt. Họ sử dụng các phương tiện công cộng, đạp xe, đi bộ ngay cả khi trời mưa. Họ cũng rất thích trượt tuyết và một số môn thể thao khác", bà cho biết.