2018 tăng mức đóng BHXH, doanh nghiệp tìm cách 'né'

Ông Đoàn Tiến Dũng, GĐ công CP May Nam Hà (Nam Định) cho hay, đến thời điểm hiện tại, công ty chưa nhận được hướng dẫn về cách tính lương đóng BHXH từ năm 2018.

Tuy nhiên, việc tăng chi phí đóng BHXH sẽ đẩy DN vào tình trạng khó khăn thêm, làm giảm khả năng cạnh tranh.

Việc tăng mức đóng BHXH từ 2018 khiến nhiều DN phải tăng thêm phí đóng BHXH cho người lao động.

Theo ông Dũng, sẽ không loại trừ khả năng DN tìm cách lách luật để giảm mức đóng. Thay vì phụ cấp thâm niên, DN và người lao động thỏa thuận đổi sang phụ cấp chuyên cần bình xét hàng tháng, giảm phụ cấp cố định để tăng lương làm thêm giờ, tăng ca, hỗ trợ nhà ở…

Thậm chí có DN còn thỏa thuận không đóng BHXH cho người lao động.

Ông Trần Hải Nam, Vụ phó Vụ BHXH (Bộ LĐTB&XH) cho rằng, việc tăng mức đóng BHXH có tác động đến chi phí của DN và mức đóng của người lao động như thế nào hoàn toàn phụ thuộc vào việc DN xây dựng thang bảng lương và quy chế trả thưởng.

Theo đó, nếu cấu phần tiền lương chi trả cho người lao động của DN ở mức cao thì việc việc điều chỉnh tăng mức đóng từ các khoản phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác sẽ tác động không đáng kể. Ngược lại, nếu từ trước đến nay DN đang cấu phần ở mức lương thấp, các khoản phụ cấp và các khoản bổ sung khác cao thì việc điều chỉnh tăng mức đóng BHXH từ 2018 sẽ tác động đến việc chi trả của DN.

Xử lí nếu DN trốn đóng

Ông Mai Đức Chính, Phó tổng Liên đoàn Lao động VN, Phó chủ tịch Hội đồng Tiền lương quốc gia nhìn nhận, lâu nay DN luôn có 2 sổ lương, một sổ kê khai đóng BHXH rất thấp, chủ yếu tương đương mức lương tối thiểu vùng, sổ lương khác DN thực trả cho người lao động cao hơn rất nhiều, thông qua nhiều loại phụ cấp, hỗ trợ khác nhau.

Tuy nhiên, từ năm 2018 cộng thêm các khoản phụ cấp vào lương DN sẽ không thể dựa vào lương tối thiểu nữa.

Ông Chính thông tin thêm, tới đây việc thu BHXH sẽ tiến tới liên thông với cơ quan thuế và BHXH, để thu BHXH theo tiền lương DN kê khai thuế. DN quyết toán chi phí lao động bao nhiêu phải đóng BHXH bấy nhiêu, sẽ không còn chuyện 2 sổ lương nữa.

Nguyên Chủ tịch Hội đồng Tiền lương quốc gia Phạm Minh Huân cho rằng, khi đã cộng các khoản phụ cấp vào lương tính đóng BHXH, việc thu BHXH qua cơ quan thuế sẽ đơn giản là cách thức thu.

Theo đó, thay vì DN tự kê khai và đóng trực tiếp cho BHXH như hiện nay, cơ quan thuế sẽ đứng ra thu hộ trên cơ sở kê khai nộp thuế của DN.

“Các khoản lương và chi phí lao động của DN cơ quan thuế nắm rõ hơn BHXH, nên việc thu sẽ thuận lợi và chính xác hơn, DN cũng không trốn đóng được”, ông Huân nói.

Theo ông Trần Hải Nam, tăng mức đóng BHXH từ đầu năm 2018 có thể DN sẽ tìm cách lách luật thông qua việc chuyển cấu phần từ mức lương sang phụ cấp lương hoặc sang các khoản khác để tránh nghĩa vụ đóng BHXH.

Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cho người lao động các cơ quan chức năng (LĐTB&XH, tổ chức công đoàn, các cơ quan BHXH địa phương theo dõi thu) sẽ có trách nhiệm kiểm tra phát hiện và xử lý nếu vi phạm.