4 triết lý đầu tư của 'thần đồng chứng khoán' phố Wall: Chọn cổ phiếu giống như chăn cừu, lợi nhuận lớn, thua lỗ nhỏ nhờ ‘tiến 3 lùi 1’

"Bố già của thị trường chứng khoán châu Á”

Phố Wall là nơi sản sinh ra vô số ông trùm tài chính huyền thoại mà tên tuổi và những kinh nghiệm đầu tư của họ trở thành “kim chỉ nam” của nhiều người quan tâm đến lĩnh vực tài chính. Trong đó phải kể tới Hu Liyang, người được mệnh danh là “thần đồng chứng khoán” phố Wall, Phó chủ tịch người Trung Quốc đầu tiên kiêm Tổng giám đốc chi nhánh California của công ty môi giới chứng khoán nổi tiếng Merrill Lynch. Đây cũng là vị trí cao nhất của một người Trung Quốc ở phố Wall thời điểm đó.

Hu Liyang bước vào ngành chứng khoán Mỹ khi chỉ có 27 USD trong túi, và trở thành huyền thoại Trung Quốc ở phố Wall chỉ sau 3 năm. “Ở tuổi 33, tôi đã kiếm được nhiều hơn những gì tôi có thể chi tiêu trong đời và tôi có rất ít cám dỗ với tiền bạc”, ông Hu từng nói.

Hầu hết khách hàng của Hu Liyang đều là những ông chủ lớn tầm cỡ thế giới, trong đó có nhiều ông trùm điện tử nổi tiếng ở Thung lũng Silicon. Cuối năm 1985, ông được mời giảng dạy về đầu tư chứng khoán tại Đại học Quốc gia Chengchi ở Đài Loan (Trung Quốc), đồng thời là Tổng thư ký của Quỹ Phát triển Thị trường Chứng khoán.

Thời điểm được mời về, Hu Liyang đang nhận mức lương hàng chục triệu USD/năm. Bất chấp sự phản đối của đồng nghiệp và gia đình, người đàn ông này vẫn lựa chọn trở về Đài Loan (Trung Quốc). Nhớ lại trải nghiệm này, ông chia sẻ: “Kinh nghiệm của tôi là nếu bạn đang khó lựa chọn điều gì đó, bạn nên hỏi một vài người bạn tốt. Nếu bạn bè của bạn bảo hãy đi bên phải, bạn nên chọn đi bên trái, nếu họ bảo bạn đi hướng đông, hãy thẳng tiến về phía Tây.

Bởi 99% người trên thế giới này là người bình thường, nghe theo họ sẽ chỉ khiến con đường bạn đi cũng bình bình như vậy. Điều đó cũng giống như trong thị trường chứng khoán. Nếu người khác kêu gọi bán, bạn nên không bán. Tôi nghĩ không khó để đi ngược như vậy, miễn là bạn sẵn sàng cho mọi cái giá phải trả”.

Hu Liyang thường xuyên tham gia diễn thuyết ở cả Đài Loan (Trung Quốc) và đại lục, sở hữu những bài phát biểu gây chấn động. Ông tạo ra các khóa học đầu tư chứng khoán với phương pháp giảng dạy hài hước, được giới truyền thông bình chọn là giáo sư nổi tiếng nhất trong giới sinh viên đại học ở Đài Loan (Trung Quốc).

Hu Liyang đã mang nhiều thuật ngữ thị trường chứng khoán phương Tây đến châu Á. Cùng với khả năng phân tích và phán đoán chính xác về tình hình tài chính toàn cầu, ông được mệnh danh là "Bố già của thị trường chứng khoán châu Á”.

Triết lý đầu tư của “thần đồng chứng khoán”

1. Lý thuyết người chăn cừu

Hu Liyang kể về một trải nghiệm cá nhân đã thay đổi phương thức đầu tư và thu lại nhiều lợi nhuận cho ông.

"Một mùa hè, tôi đến thăm một người bạn cùng lớp đại học. Gia đình anh ấy có một trang trại nuôi cừu. Tôi để ý thấy họ nuôi 200 con cừu, ít hơn nhiều so với nhà hàng xóm có 500 con cừu. Tôi hỏi họ vì sao không nuôi nhiều hơn và cha anh ấy trả lời rằng một khi có quá nhiều cừu sẽ không thể nuôi nổi chúng, nhiều nhất là 200 con để chăm sóc tốt nhất”, ông Hu kể.

Người cha còn đặt tên cho các con cừu và chỉ cần mắt 1 con bị chảy nước, ông đã hiểu rằng nó đang bị cảm. Hay khi một con cừu đực có tư thế nhảy khác thường, người đàn ông biết nó đã bị thương.

Hu Liyang đột nhiên nhận ra rằng nuôi cừu cũng giống như chọn cổ phiếu, bạn không thể nuôi quá nhiều cừu, nghĩa là bạn không thể mua quá nhiều cổ phiếu, điều quan trọng nhất là hiểu được cổ phiếu mà bạn đầu tư vào. Vậy mua bao nhiêu cổ phiếu là phù hợp?

Câu trả lời của “thần đồng chứng khoán” là không nên vượt quá 10. Trên thực tế, hoàn cảnh của mọi người là khác nhau, đối với dân văn phòng quá bận rộn họ có thể bắt đầu với con số 3.

Lý thuyết người chăn cừu tương tự với con số Dunbar, khả năng kiểm soát của một người là có hạn, không thể mù quáng tham lam nhiều hơn nếu không sẽ vượt ngoài phạm vi.

2. “Tiến ba lùi một”

Mua cao bán thấp là quy luật sắt trên thị trường chứng khoán. Hu Liyang khuyên bạn mỗi khi mua 1 cổ phiếu, hãy sử dụng 10% giá trị giảm xuống làm điểm cắt lỗ và 30% tăng lên làm điểm dừng lợi nhuận.

Ví dụ: Nếu cổ phiếu là 20 NDT thì 26 NDT sẽ được sử dụng làm điểm lợi nhuận, 18 nhân dân tệ sẽ được sử dụng làm điểm cắt lỗ. Không có chuyện "phải bó tay". Theo kinh nghiệm của Hu Liyang, hầu hết tất cả các cổ phiếu tốt đều sẽ bị điều chỉnh sau khi tăng 30%. Nếu một cổ phiếu tốt giảm 10%, thường có điều gì đó không ổn. Cách này phù hợp với những người mới bắt đầu, theo đuổi đầu tư ngắn hạn và dễ đạt được mục tiêu có lợi nhuận, thua lỗ ít.

3. Lý thuyết 6 tháng

Lý thuyết 6 tháng của Hu Liyang dựa trên sự quan sát lâu dài. Theo ông, bất kỳ hàng hóa giao dịch nào, bao gồm cổ phiếu, dầu mỏ và kim loại quý, chỉ cần các phương tiện truyền thông bắt đầu đưa tin rầm rộ và mọi người đều đồng ý rằng nó nhất định sẽ tăng thì trong vòng 6 tháng, giá sẽ đảo ngược hoặc thậm chí sụp đổ.

Và Hu Liyang nhận thấy rằng có rất ít trường hợp ngoại lệ đối với hiện tượng này, và thậm chí có thể bị rút ngắn chỉ còn khoảng 3 tháng. Giá dầu Mỹ năm 2008 là một minh chứng cho lý thuyết 6 tháng của Hu Liyang. Tuy vậy, lý thuyết này chỉ nên sử dụng để tham khảo và cân nhắc, thay vì mù quáng áp dụng trong mọi trường hợp.

4. Mua sớm 2 ngày, bán sau 2 ngày

Đã bao giờ bạn quyết định mua 1 cổ phiếu nhưng đến khi gần mua lại thay đổi quyết định, rồi nhìn thấy cổ phiếu đó tăng vọt trong tiếc nuối chưa? Cảm giác đau đớn này chắc hẳn những người chơi chứng khoán đều một vài lần trải qua, thậm chí không kìm lại được vẫn chọn mua. Dù sao sớm muộn bạn cũng sẽ mua, Hu Liyang khuyên bạn nên mua càng sớm càng tốt, trước dự kiến của bạn ít nhất 2 ngày.

Khi quyết định bán cổ phiếu thì ngược lại. Nhìn thấy sự chênh lệch khiến nhiều người chọn bán ra ngay lập tức và rất ít người may mắn bán được ở điểm cao nhất bởi 80% đều bán quá sớm. Trong trường hợp này, bạn có thể lùi 2 ngày so với ngày dự kiến bán của mình, thường có thể bán được giá cao hơn.