Bài toán “Làm cách nào để 29 - 1 = 30?”: Đáp án đơn giản đến không ngờ nhưng nhiều học sinh giỏi vẫn phải xin hàng

Trong cuộc sống hiện đại, việc giải đố và đối mặt với những bài toán hóc búa không chỉ là trò tiêu khiển thú vị mà còn mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe não bộ.

Các nghiên cứu đã chứng minh rằng việc duy trì hoạt động tích cực của trí não có thể giúp cải thiện hiệu suất nhận thức, tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung, thậm chí còn giúp làm chậm quá trình suy giảm nhận thức khi tuổi tác tăng cao. Đây chính là lý do tại sao các bài toán logic và đố mẹo luôn có sức hấp dẫn đặc biệt với mọi lứa tuổi.

Chẳng hạn, bài toán tưởng chừng đơn giản nhưng đầy thách thức sau đây: “Làm cách nào để 29 - 1 = 30?”

Thoạt nhìn, bài toán này có vẻ phi lý, nhưng nếu bạn thay đổi cách nhìn nhận vấn đề, câu trả lời sẽ trở nên rõ ràng.

Khi chuyển đổi các con số sang dạng La Mã, ta có 29 là XXIX, 1 là I, và 30 là XXX.

Vì vậy, phép tính này thực chất biểu thị: XXIX - I = XXX, và đáp án hoàn toàn hợp lý trong ngữ cảnh này.

Một ví dụ khác, bài toán “hack não” về mua bán bò đã thu hút sự chú ý rộng rãi trên mạng xã hội. Dù nghe có vẻ đơn giản, nhưng chính sự phức tạp trong cách suy nghĩ đã khiến cộng đồng mạng tranh luận không ngừng. Nội dung của bài toán như sau:

“Tôi mua một con bò với giá 800 USD, sau đó bán lại với giá 1.000 USD. Tiếp theo, tôi mua lại con bò với giá 1.100 USD và bán nó với giá 1.300 USD. Hỏi tôi đã lãi bao nhiêu tiền?”

Khi bài toán này được đăng tải, nó nhanh chóng thu hút hơn 257.000 lượt xem cùng vô số lời giải khác nhau. Một số người cho rằng lợi nhuận chỉ là 100 USD, trong khi những người khác khẳng định số tiền lãi thực tế lên tới 400 USD. Một số bình luận còn thể hiện sự hoang mang, chẳng hạn: “Nếu tính cả tiền vay mượn và trả nợ, người bán liệu có thật sự kiếm được lời không?”

Cuối cùng, lời giải được đông đảo mọi người đồng tình đến từ tài khoản Visual Nostalgic. Họ phân tích cụ thể từng bước:

Đầu tiên, khi mua con bò với giá 800 USD và bán lại với giá 1.000 USD, bạn thu được lợi nhuận 200 USD.

Tiếp theo, bạn mua lại con bò với giá 1.100 USD. Tính đến lúc này, khoản lãi ban đầu đã giúp bạn bù đắp chi phí, bạn chỉ bỏ ra thêm 100 USD nên số tiền thực sự bỏ ra chỉ là 800 + 100 = 900 USD.

Khi bán con bò lần thứ hai với giá 1.300 USD, bạn thu về 400 USD lãi ròng (1.300 - 900).

Lời giải rõ ràng và chi tiết này đã giúp giải tỏa sự tranh cãi của nhiều người.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với cách tiếp cận trên.

Một người dùng mạng xã hội thắc mắc: “Liệu con bò này có gì đặc biệt mà người ta phải bán đi bán lại như vậy?” Trong khi đó, một người khác lại hài hước nhận xét: “Toán học giờ đây chẳng giống toán học chút nào nữa.”

Bên cạnh đó, một bài toán tiểu học được đăng tải bởi phụ huynh Trung Quốc cũng trở thành tâm điểm bàn tán. Câu hỏi đơn giản nhưng gây bối rối này có nội dung: “Có 5 con cá. Nếu 2 con chết, hỏi trong bể còn lại bao nhiêu con cá?”

Phần lớn mọi người ngay lập tức áp dụng phép tính 5 - 2 = 3 và cho rằng đáp án là 3 con cá. Tuy nhiên, đáp án này không hoàn toàn chính xác. Đề bài không hề đề cập đến việc 2 con cá chết được lấy ra khỏi bể. Vì vậy, dù có 2 con đã chết, số lượng cá trong bể vẫn giữ nguyên là 5 con. Đây chính là yếu tố đánh lừa người đọc, yêu cầu họ suy luận dựa trên ngữ cảnh thay vì chỉ dựa vào phép tính thông thường.

Bài toán này đã tạo nên nhiều ý kiến trái chiều. Một số người khen ngợi đề bài vì sự độc đáo và khả năng kích thích tư duy của học sinh. Trong khi đó, không ít phụ huynh và học sinh lại phàn nàn rằng câu hỏi quá mơ hồ, dẫn đến sự nhầm lẫn không đáng có. Một số ý kiến còn cho rằng giáo viên nên chấp nhận cả hai đáp án – “3 con” và “5 con” – vì mỗi cách trả lời đều có lý lẽ riêng nếu dựa trên góc nhìn khác nhau.

Ở trường hợp khác, tập phát sóng quý 3 của của Đường Lên Đỉnh Olympia năm thứ 15 cũng từng xuất hiện câu hỏi khiến thí sinh dễ nhầm lẫn. Câu hỏi có nội dung như sau: "Một quyển sách giảm giá 20%, hỏi nó phải tăng thêm bao nhiêu % để có được giá trị cũ?"

Với câu hỏi này, các dữ kiện và số liệu đưa ra vô cùng đơn giản. Vì vậy nhiều người sẽ nghĩ theo chiều hướng Số % giảm = Số % tăng thêm để đạt giá trị ban đầu.

Tuy nhiên, ở trong một cuộc thi về trí tuệ, đáp án sẽ không thể đơn giản như thế. Và trong thời gian 15 giây suy nghĩ, thí sinh Olympia cũng chưa đưa ra được đáp án chính xác.

Chúng ta có thể tìm ra đáp án cho câu hỏi này như sau:

Quyển sách giảm giá 20% => Giá mới = 100% - 20% = 80% giá cũ.

Để quyển sách đạt được giá trị ban đầu thì cần tăng thêm: (100% : 80%) - 100% = 25%.

=> Vậy phải tăng thêm 25% để lại được giá trị ban đầu.

Những bài toán như trên không chỉ mang lại niềm vui khám phá mà còn là công cụ hữu ích để rèn luyện khả năng tư duy logic và sự nhạy bén. Qua đó, chúng ta có cơ hội nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, phá vỡ những định kiến cứng nhắc trong tư duy, đồng thời giúp não bộ luôn hoạt động hiệu quả. Dù đôi khi đáp án gây bất ngờ hoặc tranh cãi, điều quan trọng nhất vẫn là tinh thần học hỏi và không ngừng khám phá những cách giải quyết mới mẻ.

(Tổng hợp)