“Bão” chiến tranh thương mại toàn cầu của ông Trump có nguy cơ giáng xuống Alabama

Hoạt động kinh doanh tại cảng trong thành phố Mobile đang diễn ra rất tốt. Hãng hàng không khổng lồ châu Âu Airbus SE đang mở rộng một nhà máy gần đó để vận chuyển các bộ phận quan trọng qua cảng. Và gần thành phố Tuscaloosa, về phía bắc 3 giờ lái xe, một nhà máy của Mercedes-Benz cũng đang hoạt động, đó là lý do chính quyền cảng đang xây dựng một cơ sở xuất khẩu ô tô mới. Lẽ ra Giám đốc điều hành của Cơ quan quản lý cảng bang Alabama Jimmy Lyons có thể "ngủ yên giấc". 

Nhưng thực tế ông Lyons có rất nhiều điều phải lo lắng. Alabama có thể đã tránh được cơn thịnh nộ của cơn bão Dorian vào tháng 9 (bất chấp dự báo của Tổng thống Trump), nhưng một cơn bão kinh tế nghiêm trọng từ những cuộc chiến thương mại lại có nguy cơ giáng xuống tiểu bang này. "Điều khiến tôi thức trắng đêm là một cuộc suy thoái toàn cầu. Tôi có thể nhìn thấy doanh nghiệp của chúng tôi sẽ bị ảnh hưởng như thế nào. Nó tụt dốc rất nhanh và phục hồi sẽ rất lâu."

Cuộc xung đột với Trung Quốc khiến xuất khẩu ngũ cốc từ Mobile giảm sút. Kinh tế toàn cầu chậm lại sẽ đánh vào các lô hàng than dùng cho luyện kim vận chuyển ra nước ngoài, chiếm 12 triệu trong số 28 triệu tấn hàng hóa đi qua cảng hàng năm. Nhưng lo ngại lớn nhất bao trùm Alabama hiện giờ là khả năng ông Trump sẽ mở một mặt trận châu Âu mới trong các cuộc chiến thương mại toàn cầu của mình.

Đầu tháng 10, chính quyền Trump dự kiến ​​sẽ đưa ra thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Liên minh châu Âu. Các loại thuế đang được Tổ chức Thương mại Thế giới ủy quyền, năm 2018 tổ chức này đã phán quyết theo hướng có lợi cho Mỹ trong một cuộc tranh cãi kéo dài về trợ cấp bất hợp pháp cho Airbus. (Một thông báo từ WTO về giá trị hàng hóa có thể bị đánh thuế sắp được công bố). Sau đó, vào tháng 11, tổng thống phải đưa ra quyết định liệu có tiếp tục áp thuế các nhà sản xuất ô tô lớn của châu Âu như Mercedes - hãng đã sản xuất xe ở Alabama từ những năm 1990.

Mercedes đã lắp ráp xe ở Alabama từ những năm 1990

Ông Trump đã nói EU "còn tệ hơn cả Trung Quốc" trong quan hệ thương mại với Mỹ. Cho đến tháng 7, Mỹ đã thâm hụt thương mại 103 tỷ USD hàng hóa với EU, ô tô và phụ tùng ô tô chiếm một phần lớn trong đó. Thuế áp lên hàng nhập khẩu của Airbus bao gồm thân máy bay, thiết bị hạ cánh và các bộ phận khác được sản xuất tại châu Âu cũng sẽ đi theo hướng giải quyết sự mất cân bằng thương mại với EU.

Alabama cũng phải chịu chung hình phạt. EU là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của bang. Chỉ riêng các công ty Đức đã chi 8,5 tỷ USD kể từ năm 1999, theo Thư ký thương mại của Alabama Greg Canfield. 82 công ty Đức cùng với 51 doanh nghiệp Pháp và hơn hai chục công ty có trụ sở tại Mỹ có hoạt động tại bang này, ông nói. Mối quan hệ kinh tế của Alabama với Châu Âu và đặc biệt là Đức, đã có từ hàng thập kỷ.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Doug Jones nói rằng mối đe dọa của chính quyền Trump về thuế ô tô đã ngăn cản đầu tư. Nhưng ông lo lắng hơn về những gì sẽ xảy ra tại tiểu bang này, nơi đang trở thành địa điểm của ngày càng nhiều nhà máy lắp ráp ô tô. Theo ông, thuế quan sẽ không khiến tất cả các nhà máy này đóng cửa, nhưng họ sẽ không thể mở rộng. Và điều tương tự cũng đúng với Airbus.

Dây chuyền lắp ráp Airbus A220 tại Mobile

Nhà máy Airbus tại Mobile chế tạo máy bay A320 với tốc độ 5 chiếc/tháng. Sản lượng dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi vào năm 2023 với việc bổ sung dây chuyền sản xuất cho mẫu A220, một bước tiến sẽ tạo ra ít nhất 600 việc làm., nếu, các cuộc chiến tranh thương mại không gây cản trở. 

Ông Daryl Taylor, Giám đốc điều hành Airbus phụ trách sản xuất tại nhà máy Mobile cho biết, bất kỳ mức thuế nào được áp dụng cho các bộ phận chính - thân máy bay, cánh máy bay sẽ tác động đến mô hình kinh doanh của Airbus. Ông nói rằng 40% chi phí của các máy bay được chi cho các hệ thống điện tử hàng không, động cơ và các bộ phận khác có nguồn gốc ở Mỹ. Chính quyền Trump đã từ chối yêu cầu của công ty về miễn thuế quan các bộ phận của A220 được sản xuất tại Trung Quốc.

Mercedes đang xây dựng một nhà máy pin mới gần nhà máy của mình, tiến tới cung cấp pin cho các loại xe điện mà hãng xe Đức này dự kiến ​lắp ráp ở đó. Nếu ông Trump đi trước với thuế quan đe dọa phụ tùng ô tô, có thể làm tăng giá của vô số linh kiện nhập khẩu ngoài pin, gây ảnh hưởng tới chiến lược sản xuất của Mercedes, cũng như gây rủi ro thất nghiệp cho nhiều nhân công trong số 8.000 việc làm mà nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp đã tạo ra tại Alabama.