Bộ Tài chính lên tiếng về khoản thưởng tiền tỷ cho các nhà thầu
Bộ Tài chính vừa có văn bản số 17438/BTC-QLN trình Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo về nguồn chi và mức chi thưởng cho nhà thầu thi công vượt tiến độ hợp đồng của dự án đường Vành đai 3, giai đoạn 2 (Hà Nội) bởi một số vấn đề chưa được quy định rõ.
Theo đó, vào tháng 1/2014, Bộ Giao thông Vận tải đã tạm phê duyệt dự toán giá trị giải thưởng cho các nhà thầu thi công vượt tiến độ hợp đồng cho dự án đầu tư xây dựng giai đoạn 2 đoạn Mai Dịch-Bắc hồ Linh Đàm thuộc vành đai 3 thành phố Hà Nội.
Cụ thể, số tiền thưởng cho Liên danh Samwhan-Cienco 1 (nhà thầu thi công gói thầu số 1) là hơn 38,85 tỷ đồng và cho Công ty trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Suimitomo Mitsui (nhà thầu thi công gói thầu số 2) là trên 51,1 tỷ đồng.
Đây là dự án sử dụng nguồn vốn vay ODA của chính phủ Nhật Bản, thông qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.
Theo Bộ Tài chính, việc nhà thầu thi công vượt tiến độ là tích cực và đáng động viên, tuy nhiên theo quy định của Luật quản lý nợ công và Luật ngân sách Nhà nước thì tiền vay chỉ dùng chi đầu tư. Trong khi ấy, khoản thưởng do vượt tiến độ của các công trình xây dựng có được coi là chi cho đầu tư hay không theo ngành tài chính là “chưa được quy định rõ.”
Cũng theo lý giải trước đó của ngành giao thông, việc phê duyệt, thanh toán thưởng là thực hiện theo hợp đồng đã ký kết và phù hợp với quy định hiện hành. Mặt khác, tiền thưởng thực tế là bù đắp một phần chi phí nhà thầu bỏ ra để thúc đẩy tiến độ nên bản chất cũng là chi phí xây lắp bổ sung.
Tuy nhiên, để tránh các vấn đề liên quan tới tranh chấp, khiếu nại phát sinh, Bộ Tài chính vẫn trình Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo về nguồn chi và mức chi thưởng. Bộ Tài chính kiến nghị coi đây là trường hợp cá biệt Chính phủ cho phép thanh toán từ nguồn của hiệp định vay.
Ngoài ra, cũng theo lãnh đạo ngành tài chính, trường hợp như trên là một trong số không ít các dự án đầu tư thuộc Bộ Giao thông Vận tải ký lệnh thay đổi khi chưa xác định trước nguồn vốn thanh toán, trị giá thanh toán, lập dự toán để cân đối kinh phí.
Việc tính toán thời gian vượt tiến độ, lợi ích kinh tế của việc thi công vượt tiến độ, nguồn chi, mức thưởng,… trong từng hợp đồng theo Bộ Tài chính là chưa có hướng dẫn cụ thể của Bộ Xây dựng và khó quản lý, dễ bị nhà thầu nước ngoài vận dụng gây áp lực cho ngân sách và nợ công.
Qua đó, đại diện Bộ Tài chính cũng trình Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông Vận tải trao đổi với Bộ Xây dựng để có hướng dẫn cụ thể trước khi thực hiện các hợp đồng tương tự.
Cụ thể, số tiền thưởng cho Liên danh Samwhan-Cienco 1 (nhà thầu thi công gói thầu số 1) là hơn 38,85 tỷ đồng và cho Công ty trách nhiệm hữu hạn Xây dựng Suimitomo Mitsui (nhà thầu thi công gói thầu số 2) là trên 51,1 tỷ đồng.
Đây là dự án sử dụng nguồn vốn vay ODA của chính phủ Nhật Bản, thông qua Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.
Theo Bộ Tài chính, việc nhà thầu thi công vượt tiến độ là tích cực và đáng động viên, tuy nhiên theo quy định của Luật quản lý nợ công và Luật ngân sách Nhà nước thì tiền vay chỉ dùng chi đầu tư. Trong khi ấy, khoản thưởng do vượt tiến độ của các công trình xây dựng có được coi là chi cho đầu tư hay không theo ngành tài chính là “chưa được quy định rõ.”
Cũng theo lý giải trước đó của ngành giao thông, việc phê duyệt, thanh toán thưởng là thực hiện theo hợp đồng đã ký kết và phù hợp với quy định hiện hành. Mặt khác, tiền thưởng thực tế là bù đắp một phần chi phí nhà thầu bỏ ra để thúc đẩy tiến độ nên bản chất cũng là chi phí xây lắp bổ sung.
Tuy nhiên, để tránh các vấn đề liên quan tới tranh chấp, khiếu nại phát sinh, Bộ Tài chính vẫn trình Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo về nguồn chi và mức chi thưởng. Bộ Tài chính kiến nghị coi đây là trường hợp cá biệt Chính phủ cho phép thanh toán từ nguồn của hiệp định vay.
Ngoài ra, cũng theo lãnh đạo ngành tài chính, trường hợp như trên là một trong số không ít các dự án đầu tư thuộc Bộ Giao thông Vận tải ký lệnh thay đổi khi chưa xác định trước nguồn vốn thanh toán, trị giá thanh toán, lập dự toán để cân đối kinh phí.
Việc tính toán thời gian vượt tiến độ, lợi ích kinh tế của việc thi công vượt tiến độ, nguồn chi, mức thưởng,… trong từng hợp đồng theo Bộ Tài chính là chưa có hướng dẫn cụ thể của Bộ Xây dựng và khó quản lý, dễ bị nhà thầu nước ngoài vận dụng gây áp lực cho ngân sách và nợ công.
Qua đó, đại diện Bộ Tài chính cũng trình Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông Vận tải trao đổi với Bộ Xây dựng để có hướng dẫn cụ thể trước khi thực hiện các hợp đồng tương tự.
Dự án đường vành đai 3 Thành phố Hà Nội, đoạn Mai Dịch-Bắc hồ Linh Đàm (giai đoạn 2) dài 9km, chủ yếu chạy trên cao, có tổng mức đầu tư là 5.547 tỉ đồng. Dự án đã được đưa vào khai thác từ tháng 2/2012 và hoàn thành sớm hơn tiến độ đã ký hợp đồng. Theo Bộ Giao thông Vận tải, Ban Quản lý dự án Thăng Long đã thay mặt cơ quan này ký kết hợp đồng gói thầu số 1 và số 2 với nhà thầu trong đó có điều kiện thưởng tiến độ ở mức 1,12% của giá trị hợp đồng cho mỗi 28 ngày rút ngắn. |
Theo Xuân Dũng