Khan hiếm nguồn cung nhà ở xã hội?

Tóm tắt

- Theo báo cáo từ Sở Xây dựng TPHCM, trong năm 2015, trên địa bàn thành phố sẽ có thêm 7 dự án nhà ở xã hội với quy mô hơn 6.145 căn cung ứng ra thị trường. Dự kiến, từ sau năm 2015 trở đi, thành phố tiếp tục xây dựng hoàn thiện 13 dự án nhà ở xã hội còn lại trong giai đoạn 2011-2015.

- Vấn đề nằm ở chỗ, khách hàng muốn vay được vốn mua nhà ở xã hội phải thực hiện nhiều loại thủ tục khác nhau rất nhiêu khê. Đặc biệt, khó khăn lớn nhất vẫn là việc khách hàng không chứng minh được thu nhập, hoặc không có phương án trả nợ ngân hàng một cách tối ưu.

Thiếu nguồn cung nhà ở xã hội

Theo dự báo của nhiều công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường BĐS nước ngoài đóng tại Việt Nam, từ nay đến cuối năm 2015, thị trường BĐS Tp.HCM sẽ đón nhận trên 60.000 căn nhà ở mọi phân khúc. Còn nếu nhìn đến giai đoạn 2015-2017, thị trường BĐS thành phố cũng đã có “ngót nghét” gần 200.000 căn. Tuy nhiên, căn hộ thuộc diện nhà ở xã hội chỉ đếm trên đầu ngón tay, với chưa tới 7.000 căn vào cuối năm 2015 và tính đến năm 2017, con số này vẫn nằm dưới 20.000 căn.

Theo báo cáo từ Sở Xây dựng TPHCM, trong năm 2015, trên địa bàn thành phố sẽ có thêm 7 dự án nhà ở xã hội với quy mô hơn 6.145 căn cung ứng ra thị trường. Dự kiến, từ sau năm 2015 trở đi, thành phố tiếp tục xây dựng hoàn thiện 13 dự án nhà ở xã hội còn lại trong giai đoạn 2011-2015. Hiện có 12 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố đã nộp hồ sơ xin làm nhà ở xã hội. Ngoài ra, Tp.HCM đang xem xét cho chuyển 8 dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội.

Chẳng hạn, trong năm nay công ty cổ phần Tổ chức Nhà quốc gia (N.H.O) đã và đang triển khai ba dự án nhà ở xã hội, gồm First Home Premium Khang Việt (quận 9), First Home Premium Thủ Đức và First Home Premium Bình Dương (Bình Dương). Ba dự án trên sẽ cung cấp trên 2.500 căn hộ nhà ở xã hội cho thị trường, với giá bán trong khoảng 11 - 15 triệu đồng/m2. Trước đó, N.H.O đã triển khai dự án First Home Thạnh Lộc (quận 12), với gần 500 căn hộ đang hoàn thành lô thứ 2 và dự kiến giao nhà vào quí 3 năm nay.

Trong khi đó, công ty Địa ốc Hoàng Quân cũng đang triển khai hàng loạt các dự án nhà ở xã hội tại TpHCM, với mục tiêu cung ứng tổng số hơn 10.000 căn hộ trong giai đoạn 2016-2017. Đơn vị này cũng vừa được UBND Tp.HCM trao quyết định đầu tư thêm 2 dự án nhà ở xã hội tại huyện Bình Chánh và quận Bình Tân, với vốn đầu tư gần 1 nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên, để người dân dễ dàng mua được những căn nhà này vẫn còn nằm ở thì tương lai! “Nhà ở xã hội đang mất hẳn lợi thế cạnh tranh khi có quy định 5 năm mới được bán lại, điều kiện xét duyệt cho vay mua nhà quá ngặt nghèo, chỉ hơn là được vay gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng. Nhưng trên thực tế, người thu nhập thấp không phải ai cũng được chấp thuận cho vay.

Theo ông Trương Anh Tuấn, Tổng giám đốc công địa địa ốc Hoàng Quân, vấn đề nằm ở chỗ, khách hàng muốn vay được vốn mua nhà ở xã hội phải thực hiện nhiều loại thủ tục khác nhau rất nhiêu khê. Đặc biệt, khó khăn lớn nhất vẫn là việc khách hàng không chứng minh được thu nhập, hoặc không có phương án trả nợ ngân hàng một cách tối ưu.

Cung – cầu khó gặp nhau

Đồng tình với thực trạng trên, ông Huỳnh Vũ Quốc Phương, Vụ Kinh tế ngành, Văn phòng Chính Phủ, cho rằng hiện nay có quá nhiều mâu thuẫn trong việc làm thế nào để người thu nhập thấp mua được nhà ở xã hội. Theo đó ,người có mức thu nhập không chịu thuế (từ 9 triệu trở xuống sau khi giảm trừ gia cảnh rồi), nhưng đối với các ngân hàng thương mại thì 9 triệu này là không đủ để cho vay.

“Người thu nhập thấp muốn mua căn nhà thì phải nộp trước 20%, vay 80% nhưng phải thế chấp 100% giá trị căn nhà. Khách hàng đã bảo đảm trả vốn vay bằng chính căn nhà đó nhưng ngân hàng không chấp thuận và buộc vẫn phải chứng minh thu nhập nằm trong khung đủ khả năng trả nợ. Điều này quá khó đối với người dân nghèo! Do vậy, Ngân hàng Nhà nước nên chỉ đạo các ngân hàng thương mại không cần chứng minh thu nhập đối với người thu nhập thấp.

“Đến ngày 31/5/2016 là hết thời hạn thực hiện thông tư 11 của Ngân hàng Nhà nước về hỗ trợ cho vay nhà ở theo Nghị quyết 02/2013 của hính phủ . Chúng ta không thực hiện được các mục tiêu đề ra là thật có lỗi với người dân”, ông Phương nói.

Nhận định về chính sách xây dựng nhà ở xã hội, các doanh nghiệp cho rằng đầu tư lĩnh vực này sẽ nhận được ưu đãi về tiền sử dụng đất và việc lập, phê duyệt dự án sẽ được tiến hành nhanh chóng. Nhưng vấn đề chính ở chỗ bên cạnh việc giới hạn lợi nhuận 10% - một mức lợi nhuận “mong manh” rất dễ trở thành phi lợi nhuận, trong khi đó việc phê duyệt dự án, giá thành, giá bán được thực hiện khá nghiêm ngặt.

“Điều này đang khiến cho nhà ở xã hội mất sức hút đầu tư, không còn hấp dẫn gì với nhiều doanh nghiệp. Còn đối với nhà ở thương mại, dù có phải trả thêm tiền sử dụng đất, nhưng giá thành sản phẩm sẽ không bị khống chế ngay từ đầu, doanh nghiệp có được vị trí đầu tư cạnh tranh và kiếm lãi tốt hơn”, ông Đực cho biết.