Nhà ở xã hội không bán được vì thiếu cơ chế

Doanh nghiệp vẫn khẩn trương triển khai các dự án đã được duyệt, nhưng chủ đầu tư và người có thu nhập thấp chưa thể gặp nhau vì thiếu cơ chế.

Tại Hà Nội, công ty cổ phần bê tông và xây dựng Vinaconex Xuân Mai là đơn vị đầu tiên thực hiện đầu tư xây dựng chung cư cao tầng có chất lượng cao, giá bán hợp lý, phù hợp với người có nhu cầu mua để ở. Công ty có dự án 470 căn hội ở thị xã Xuân Mai và dự án 544 căn hộ ở tỉnh Vĩnh Phúc. Giá một căn hộ ở Vĩnh Phúc bán cho người dân chỉ ở mức 200 triệu đồng. Tuy nhiên, đó là những dự án ở xa thành phố lớn, nơi nhu cầu nhà ở không mấy cấp thiết.

Mòn mỏi chờ cơ chế

Những dự án dành cho người có thu nhập thấp ở Hà Nội được nhiều đối tượng quan tâm thì chủ đầu tư lại chưa có cơ chế để bán. Khu chung cư Ngô Thì Nhậm gồm hai tòa nhà 25 tầng. Tòa CT2 được bán thương mại đã kín chỗ, còn tòa CT1 mà thành phố phê duyệt làm nhà ở xã hội được thi công tới tầng 5 song không thể bán vì chưa có cơ chế bán nhà ở xã hội. Theo quy định, chỉ cần xong móng, chủ đầu tư được phép bán.

Ông Đặng Hoàng Huy, Giám đốc công ty cổ phần Bê tông và xây dựng Vinaconex Xuân Mai, cho biết, tòa nhà tại quận Hà Đông có đơn giá dự kiến 8 triệu đồng/m2 (chất lượng tương đương tòa nhà CT2 được bán với giá 12 triệu đồng/m2) nên rất nhiều người dân quan tâm. Dù rất cần vốn nhưng công ty vẫn phải chờ có cơ chế mới triển khai việc bán nhà.

Toàn thành phố Hà Nội chuẩn bị xây mới khoảng 1.700 căn nhà ở xã hội tại Việt Hưng (huyện Gia Lâm), khu công nghiệp Đại Áng (huyện Thanh Trì), khu công nghiệp Bắc Phú Cát (huyện Thạch Thất)... Tại các tỉnh phía Nam, một số doanh nghiệp cũng bước đầu triển khai xây dựng loại nhà này.

Ông Huy cho biết, công ty liên kết với một số doanh nghiệp phía Nam xúc tiến thủ tục đầu tư và dự kiến triển khai vào đầu năm 2010 các dự án nhà ở quận 9, huyện Nhà Bè, huyện Bình Chánh (TP HCM), thành phố Biên Hoà, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với quy mô trên 7.000 căn hộ. Điều doanh nghiệp cần hiện nay là sớm có khung pháp lý và cơ chế rõ ràng trong việc triển khai đầu tư, xây dựng và bán nhà ở xã hội, ông nói.

Băn khoăn về dự thảo quy định

Theo dự thảo quy định của Bộ Xây dựng, người mua nhà ở xã hội phải đúng đối tượng, không được cho thuê, cho ở nhờ hoặc chuyển nhượng dưới bất kỳ hình thức nào. Trong quá trình sử dụng, nếu có nhu cầu chuyển nhượng thì chỉ được bán lại cho Nhà nước hoặc chủ đầu tư dự án đó. Khi trả hết tiền mua nhà ở, người mua nhà được cấp giấy chứng nhận, ghi rõ là nhà ở giá thấp không được chuyển nhượng tự do.

Việc không cho phép chuyển nhượng nhà ở xã hội được giải thích là để hỗ trợ của Nhà nước đến đúng mục tiêu. Đây cũng là điểm mà doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội băn khoăn nhất vì cơ chế như vậy khiến họ khó chủ động trong việc bán nhà.

Lãnh đạo một công ty bất động sản lo ngại, xây xong nhà ở xã hội, doanh nghiệp lại phải qua nhiều cấp xét duyệt mới đưa được nhà ở đến tay khách hàng. Đọng vốn đã đành, nhà để không chờ khách là điều tối kỵ trong kinh doanh bất động sản. Nếu Nhà nước không có cơ chế ưu đãi rõ ràng cho chủ đầu tư, doanh nghiệp không mấy hào hứng trong việc xây dựng nhà ở xã hội.

Theo dự thảo, khu đô thị mới quy mô 5 ha trở lên sẽ dành 10% để phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp. Người có thu nhập thấp sẽ được hưởng chung cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Những dự án đô thị cao cấp có thể không buộc phải xen kẽ 10% đất cho nhà thu nhập thấp nhưng sẽ có cơ chế buộc nhà đầu tư nộp một phần lãi cho quỹ giải phóng mặt bằng để phát triển nhà ở xã hội.

Nhiều người cho rằng, cơ chế như vậy cũng khó thực hiện vì nằm trong cùng khu đô thị, liệu người thu nhập thấp có chịu mức phí dịch vụ dành cho người nhiều tiền hơn? Các vấn đề phức tạp trong quản lý đô thị cũng dễ dàng nảy sinh.

Theo dự thảo quy định của Bộ Xây dựng, nhà ở xã hội là căn hộ có diện tích tối đa 70 m2 do doanh nghiệp kinh doanh nhà ở đầu tư xây dựng để bán (trả tiền một lần hoặc bán trả góp) cho người có thu nhập thấp tại đô thị. Đối tượng mua là cán bộ, công chức, viên chức, người trong lực lượng vũ trang và trong các thành phần kinh tế chưa có nhà ở hoặc có nhà nhưng diện tích dưới 5 m2 mỗi người và có thu nhập dưới 1,5 triệu đồng một tháng. Để xét duyệt đối tượng được mua nhà, chủ đầu tư sẽ căn cứ vào hồ sơ người mua nộp để chấm điểm và xét duyệt từ cao xuống thấp.

Theo Báo Đất Việt