Bỏ dở Đại học để đi bán mì, người đàn ông trở thành tỷ phú đôla ở tuổi 61

Takaya Awata, người sáng lập và Giám đốc điều hành của Toridol Holdings – công ty niêm yết tại Tokyo, nổi tiếng với chuỗi nhà hàng mì Udon. Mới đây, ông chủ này đã gia nhập hàng ngũ tỷ phú đôla. Cổ phiếu của Toridoll, công ty điều hành gần 1.900 quán ăn trên khắp thế giới, đã tăng hơn 1/3 trong năm qua khi mọi người vốn bị hạn chế trong đại dịch giờ lại tiếp tục đi ăn ngoài một lần nữa. 48% cổ phần của Awata nắm giữ tại Toridol hiện trị giá 1,1 tỷ USD, dựa trên giá cổ phiếu đóng cửa hôm thứ sáu.

Được thành lập bởi Awata vào năm 1990, Toridoll đã phát triển trở thành một trong những nhà điều hành các cửa hàng mì hàng đầu Nhật Bản với các chuỗi như Marugame Seimen. Toidoll còn sở hữu các quán ăn phục vụ mì cay Trung Quốc, bánh kếp, mì ramen và tempura chiên. Kể từ năm 2010, Awata đã tập trung vào việc mở rộng dấu ấn của Toidoll trên toàn cầu. Ngoài Nhật Bản, nơi có hơn 1.000 nhà hàng, công ty còn có mặt ở Mỹ, Anh, Campuchia, Hồng Kông, Indonesia, Philippines và Việt Nam.

Một phần của việc mở rộng ra toàn cầu đó đã đạt được thông qua hoạt động thâu tóm. Năm 2015, Awata mua lại chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh châu Á Wok to Walk vốn đã có mặt ở châu Âu. Năm 2018, Toidoll đã trả 242 triệu USD cho Tam Jai International, đơn vị điều hành chuỗi mì nổi tiếng của Hồng Kông có tên TamJai và SamGor, và đưa công ty này IPO thành công trong một thương vụ trị giá 180 triệu USD ba năm sau đó. Vào tháng 6, Toridoll đã mua Fulham Shore, một nhà điều hành nhà hàng pizza và đồ ăn Hy Lạp ở Anh với giá khoảng 118 triệu USD.

Mong muốn mở rộng của Awata vẫn chưa được thỏa mãn. Toidoll hiện đã dành hơn 650 triệu USD cho các hoạt động mua bán và sáp nhập ở châu Âu, châu Á và Trung Quốc Đại lục, với mục tiêu tăng gấp ba số lượng quán ăn lên hơn 5.500 và tăng gấp đôi doanh thu lên 2 tỷ USD trong 5 năm tới.

Trong quý kết thúc vào tháng 6, Toidoll báo cáo doanh thu kỷ lục 360 triệu USD, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài việc thu hút thêm nhiều thực khách đến nhà hàng của mình, công ty còn bổ sung thêm khu vực bán mang về, góp phần tăng doanh thu. Mặc dù tăng trưởng nhanh, lợi nhuận ròng của công ty lại giảm 20% trong quý vừa qua xuống còn 50 triệu USD, phần lớn do lạm phát, ảnh hưởng đến chi phí nguyên liệu cùng nhiều thứ khác.

Awata, 61 tuổi, theo đuổi công việc kinh doanh nhà hàng sau khi bỏ học tại Đại học Ngoại ngữ Thành phố Kobe. Ở tuổi 23, ông mở nhà hàng gà nướng kiểu Nhật đầu tiên vào năm 1985. Tuy nhiên, như ông từng tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình NHK của Nhật Bản, “Chúng tôi hầu như không có bất kỳ hoạt động kinh doanh nào”.

Chuyến viếng thăm quê hương của người cha quá cố ở tỉnh Kagawa, Nhật Bản, nơi nổi tiếng với các cửa hàng mì udon, đã mang đến cho ông một ý tưởng mới. Chứng kiến cảnh hàng dài người xếp hàng bên ngoài các quán ăn udon nấu sợi mì dai, làm từ bột mì ngay trước mặt khách hàng - cảnh tượng mà Awata mô tả trong một bài đăng trên blog là “trải nghiệm cảm xúc về đồ ăn” - đã truyền cảm hứng cho ông thành lập quán mì của riêng mình.

Thay vì mì được sản xuất tại nhà máy, Awata tin tưởng vào việc cung cấp các món ăn mới nấu đồng thời mang lại trải nghiệm cảm giác thu hút khách hàng. Tại các nhà hàng tự phục vụ, giá cả phải chăng của Toridol, mì được chuẩn bị trước mặt thực khách trong căn bếp mở và thường được phục vụ với nước dùng làm từ nước tương với nhiều loại đồ ăn kèm khác nhau.

Khi chuỗi của mình mở rộng, Awata đưa công ty IPO trên Sở giao dịch chứng khoán Tokyo vào năm 2006.

Trong một chuyến đi nghỉ ở Hawaii, Awata dường như đã nảy ra ý tưởng đầu tiên để mở rộng hoạt động ra nước ngoài. Năm 2011, Toridol mở nhà hàng đầu tiên ở Hawaii, tiếp theo là các nhà hàng ở Trung Quốc, Indonesia và các quốc gia khác. Năm 2021, nhà hàng Marugame Seimen đầu tiên được khai trương tại London. Thay vì cách tiếp cận một hương vị phù hợp với mọi khẩu vị, Awata phục vụ theo sở thích địa phương. Ví dụ, các nhà hàng cung cấp nước dùng làm từ cà chua ở Trung Quốc, nơi nhà hàng này mở cửa lần đầu tiên vào năm 2012, và lớp phủ ớt ở Indonesia, nhà hàng này gia nhập thị trường một năm sau đó.

Trong thời kỳ đại dịch, Awata đã cung cấp mì udon miễn phí cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên một chiếc xe tải thực phẩm đi khắp Nhật Bản và cũng cung cấp thực phẩm trong bệnh viện cho nhân viên y tế. Awata viết trên trang web của Toridol: “Những thứ khơi dậy niềm đam mê ẩm thực được ẩn giấu ở những nơi không ngờ tới”. “Chúng tôi khám phá những điều tiềm ẩn đó và cung cấp chúng như những giá trị mới để tạo ra niềm vui cho khách hàng. Đây chính là động lực lớn nhất cho sự phát triển và sứ mệnh của chúng tôi”.

Nguồn: Forbes