Cái chết của CEO 44 tuổi và tiếng chuông cảnh tỉnh những người làm việc 50 giờ 1 tuần

Trung Quốc vừa chứng kiến một sự kiện chấn động: sáng lập viên ứng dụng theo dõi sức khỏe trên điện thoại di động đã qua đời ở tuổi 44. Sự ra đi của anh để lại bao niềm tiếc nuối khi sự nghiệp đang trong thời điểm quan trọng. Hơn hết, đó còn là tiếng chuông cảnh tỉnh cho cộng đồng doanh nhân Trung Quốc – những người làm việc ngày đêm với hy vọng nhanh chóng đổi đời.

Theo thông cáo báo chí từ phía công ty và gia đình, Zhang Rui – sáng lập viên kiêm CEO startup Chunyu Doctor – mất ngày 5/10 vì nhồi máu cơ tim. Có nhiều nguyên nhân gây ra căn bệnh này và một trong số đó là làm việc quá sức.

Phía công ty Chunyu Doctor vẫn chưa đưa ra thông tin chính thức về nguyên nhân cái chết của ông Zhang. Tuy nhiên, điều này vẫn không thể ngăn cản nhiều doanh nhân Trung Quốc lo lắng về mức độ cạnh tranh khắc nghiệt và những hiểm họa về sức khỏe mà họ đang phải đối mặt trong môi trường khởi nghiệp.

“Họ phải sống trong áp lực và đơn độc – 2 loại cảm giác mà người bình thường không thể thấu hiểu”. Leon Li – sáng lập viên Huobi – một trong những nhà giao dịch bitcoin lớn nhất Trung Quốc chia sẻ. “Đặc biệt là trong ngành Internet – nơi mà rào cản gia nhập thấp và cạnh tranh rất khốc liệt, giống như bước đi trên băng vậy”.

Sau khi tập đoàn Alibaba thu về 25 tỷ USD trong đợt chào bán cổ phiếu lần đầu tiên ra công chúng năm 2014, thế hệ khởi nghiệp trẻ của Trung Quốc như được tiếp thêm sức mạnh. Họ lao vào một cuộc tranh đấu năng lực và tài sản gay cấn. Trong quý II, mỗi ngày Trung Quốc có thêm 1,2 công ty Internet mới được thành lập.

Trong khi Silicon Valley chỉ nổi tiếng với văn hóa làm việc cạnh tranh và thời gian làm việc dài, giới doanh nhân Trung Quốc còn phải đối mặt với một bộ khó khăn đặc thù bởi startup mới chỉ nở rộ ở Trung Quốc trong vài năm gần đây, những quy định và nguồn vốn chưa kịp thay đổi.

“Cộng đồng startup Trung Quốc đang phải sống dưới rất nhiều áp lực, thậm chí còn nhiều hơn Silicon Valley và tất nhiên là rất nhiều các quốc gia khác”. Dave McClure – sáng lập viên Moutain View – quỹ đầu tư mạo hiểm 500 startups có trụ sở tại California chia sẻ. “Tôi cho rằng, từ trước đến nay, mọi người đã đánh giá thấp tầm quan trọng của vấn đề sức khỏe”.

McClure cho biết trong số hơn 3.000 sáng lập viên mà ông đã đầu tư trên toàn cầu, ít nhất 7 người đã chết, trong đó có một người tự tử.

Theo phát ngôn viên của công ty - Tan Wanneng, Zhang mất đúng vào thời điểm quan trọng nhất đối với startup Chunyu Doctor. Trong tháng 6, công ty vừa hoàn tất vòng gọi vốn Series D và thu về 1,2 tỷ NDT (178 triệu USD) tại mức giá vốn hóa thị trường 1 tỷ USD và đang dự kiến phát hành IPO.

Kể lại thời gian mới thành lập công ty, anh Tan chia sẻ, trong vài tháng đầu, chúng tôi phải duy trì lịch làm việc 996 - làm việc từ 9h sáng đến 9h tối trong 6 ngày/tuần. Anh Zhang khởi nghiệp là một nhà báo tại Bắc Kinh. Trước đó, anh là phó tổng biên tập cổng thông tin điện tử NetEase. Năm 2011, anh thành lập Chunyu - ứng dụng cho phép các bệnh nhân có được tư vấn trực tiếp của bác sĩ mà không cần phải xếp hàng dài đợi chờ ở các bệnh viện công.

Vài năm trở lại đây, vấn đề cân bằng giữa việc làm và đời sống sinh hoạt luôn là vấn đề quan tâm của giới doanh nhân Trung Quốc. Sau hơn chục năm lăn lộn trong nghề công nghệ, anh Kai-Fu Lee đã phát hiện ra mình mắc bệnh ung thư. Trong cuốn tự sự xuất bản năm ngoái, anh nói: “Căn bệnh này đến với tôi như một lời phản kháng của cơ thể sau hàng thập kỷ làm việc suốt 15 tiếng một ngày”.

Từ 2005-2009, Lee giữ chức phó giám đốc công ty Greater China thuộc tập đoàn Google. Anh cũng từng làm nhiều chức vụ khác nhau cho Apple và Microsoft. Lee hiện vận hành một quỹ cá nhân, chuyên đầu tư vào các startup.

Jean Liu – chủ tịch ứng dụng Didi Chuxing thường xuyên khuyến khích nhân viên của cô phải tăng cường vận động và chăm sóc sức khỏe bản thân.

Theo một khảo sát của The Lancet từ hơn 600.000 người, những người làm việc trên 55 giờ một tuần có rủi ro bị đột quỵ và nhồi máu cơ tim cao hơn so với những người làm việc từ 35 – 40 giờ một tuần.

Những doanh nhân startup thường phải làm việc trong nhiều giờ một tuần, đối mặt với xung đột với đối tác để bảo vệ quyền lợi, những căng thẳng trong gia đình và áp lực gọi vốn. Wang Lifen – sáng lập viên Youmi – nhà cung cấp các khóa học cho doanh nhân cho biết.

“Họ phải chịu những cái nhìn đố kỵ từ bên ngoài. Là đại diện cho cả một công ty, họ phải luôn xuất hiện chỉn chu, nhưng thật ra trong thâm tâm họ chẳng có một giây phút nào yên ổn”.