Theo quy hoạch, dự án sân bay quốc tế Long Thành được xây trên diện tích hơn 5.300ha, là cảng hàng không đạt cấp 4F, có công suất thiết kế 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm sau khi hoàn tất ba giai đoạn năm 2050. Tổng mức đầu tư 336.630 tỷ đồng. UBND huyện Long Thành cho biết, đến thời điểm hiện tại, cơ bản các hộ dân đã đồng thuận chủ trương, địa phương đã kiểm đếm và áp giá bồi thường. Trong khu vực ưu tiên giải phóng mặt bằng dự án sân bay Long Thành có khoảng 630ha đất thuộc quyền sử dụng của 1.007 hộ gia đình, cá nhân. Phần diện tích còn lại là đất của Tổng công ty Cao su Đồng Nai.
Quá trình kiểm kê giai đoạn 1 đã xác định được diện tích đất của 1.145 hộ gia đình, cá nhân là 630ha. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 138 hộ với khoảng 88ha đất chưa xác định được nguồn gốc. Khu vực giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 với 3.190ha thì có khoảng 4.378 hộ gia đình cá nhân với tổng diện tích là hơn 2.436ha. Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai mới hoàn thành công tác kiểm kê của 495 hộ với 404ha. Đối với phần diện tích còn lại 2.032ha, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục công tác kiểm kê xác định nguồn gốc để hoàn thành phê duyệt bồi thường trong năm 2020, dự kiến bàn giao toàn bộ mặt bằng trong quý 2/2021. Tỉnh Đồng Nai cho biết, đến nay đã hoàn thành kiểm đếm và cam kết sẽ bàn giao mặt bằng vào tháng 10/2020. Tuy nhiên, hiện có nhiều thửa đất vắng chủ, không xác định chủ sở hữu đất để lập hồ sơ kiểm đếm, đền bù. Khó khăn lớn nhất mà tỉnh Đồng Nai đang gặp phải trong công tác giải phóng mặt bằng là không liên hệ được với những chủ sử dụng đất dù đã đăng thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đất vắng chủ là do dự án được quy hoạch kéo dài đến nay đã hơn 20 năm. Trong thời gian này, nhiều hộ dân không thể chờ được đến khi dự án triển khai nên đã chuyển đến nơi khác sinh sống. Có trường hợp sang nhượng, bán đất bằng giấy tay hoặc tìm cách lách luật bán dưới hình thức ủy quyền. Số hộ khác không đồng ý với hồ sơ kỹ thuật do giảm diện tích nên gây khó khăn trong việc xác định chính xác chủ sử dụng đất. Nằm ngoài ranh quy hoạch sân bay Long Thành, giá đất đang được đẩy lên cao ngất ngưởng, trung bình giá từ 1,8-2,5 tỷ đồng/1.000m2.
Theo kế hoạch, việc chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho người dân thuộc khu vực ưu tiên giải phóng mặt bằng ở khu vực 1.800ha dự án sân bay Long Thành sẽ được chia làm 3 đợt và sẽ hoàn thành trong tháng 6/2020. Đợt chi trả đầu tiên đã thực hiện từ ngày 18/5. Có 17 hộ dân nằm trong khu vực ưu tiên giải phóng mặt bằng giai đoạn 1, rộng 1.800ha được chi trả với tổng số tiền gần 70 tỷ đồng. Việc xác định giá đất làm căn cứ bồi thường tại xã Bình Sơn, huyện Long Thành được UBND tỉnh Đồng Nai chia làm 2 khu vực, gồm phần diện tích trước đây thuộc ranh giới các xã Suối Trầu, Cầm Đường, Bàu Cạn rộng 1.737ha và phần ranh giới các xã Long An, Long Phước, Bình Sơn rộng 1.290ha. Theo đó, đơn giá bồi thường giao động từ 161.000 đồng/m2 đến 5.106.000 đồng/m2, tùy vị trí và loại đất bị thu hồi. Xung quanh sân bay Long Thành nhan nhản bảng nhận ký gửi, giới thiệu nhà đất.
Trong khi đó, người dân sống trong vùng quy hoạch sân bay Long Thành lại khá lo lắng về kế sinh nhai sau khi dời đến nơi ở mới.
Phải giải ngân hết 23.000 tỷ đồng
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện sớm công tác giải phóng mặt bằng dự án sân bay quốc tế Long Thành. UBND tỉnh Đồng Nai giải ngân hết số vốn 23.000 tỷ đồng theo đúng quy định của pháp luật. Chỉ đạo trên của Thủ tướng vừa được Văn phòng Chính phủ thông báo bằng văn bản đến UBND tỉnh Đồng Nai, sau khi Thủ tướng xem báo cáo của UBND tỉnh này về việc triển khai thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Dự án xây dựng sân bay Long Thành được Chính phủ giao Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam làm chủ đầu tư bước lập dự án. Còn dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án sân bay Long Thành do UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư.
