Căng thẳng Mỹ - Iran khiến công ty giá trị nhất thế giới bị "bay" mất 200 tỷ USD?

Cụ thể, cổ phiếu này đã giảm khoảng 2%, bất chấp giá dầu thô tăng 6%, lên gần 70 USD/thùng, làm gia tăng đáng kể thu nhập của công ty có giá trị nhất thế giới này.

Cổ phiếu của Saudi Aramco đã có xu hướng đi xuống sau khi họ thực hiện đợt IPO lớn nhất trong lịch sử vào tháng 12. Tổng cộng, cổ phiếu này đã giảm hơn 10% so với mức đỉnh mà nó đạt được vào ngày 16/12 – nghĩa là một tuần sau khi giao dịch bắt đầu – khiến cho giá trị thị trường của công ty này "bốc hơi" hơn 200 tỷ USD.

Các nhà đầu tư đang lo lắng rằng Iran, vốn xem Saudi Arabia là một trong những kẻ thù của họ trong khu vực, có thể nhắm mục tiêu vào các cơ sở sản xuất hoặc mạng máy tính của công ty này để trả thù cho việc giết chết tướng Soleimani.

Hasnain Malik, người đứng đầu bộ phận chiến lược vốn cổ phần của Tellimer, một ngân hàng đầu tư chuyên tập trung vào các thị trường đang phát triển cho rằng "Việc giết chết tướng Soleimani đã dẫn đến ‘những rủi ro địa chính trị chưa từng được ghi nhận’, khiến cho sự ‘thèm muốn’ của nhà đầu tư nước ngoài dành cho Saudi Aramco sẽ bị hạn chế".

Theo các chuyên gia, một cách mà Iran có thể trả đũa là thông qua những cuộc tấn công mạng. Đất nước này hiện rất có năng lực về không gian mạng và từng có liên quan đến những cuộc tấn công vào các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo, khiến khách hàng khó đăng nhập vào tài khoản và truy cập vào nguồn tiền của họ.

Saudi Aramco trước đây phải hứng chịu một trong những cuộc tấn công mạng tồi tệ nhất trong lịch sử, khi 35.000 máy tính của họ bị xóa sổ một phần hoặc bị phá hủy hoàn toàn bởi tin tặc vào năm 2012.

Một rủi ro khác là các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng của công ty này. Mỹ từng cho rằng Iran là thủ phạm tấn công bằng tên lửa vào Saudi Arabia hồi tháng 9 năm ngoái, khiến vương quốc này mất đi khoảng một nửa sản lượng dầu. Tuy nhiên, Iran đã phủ nhận thực hiện vụ tấn công trên.

Aramco có giá cao là nhờ được hỗ trợ?

Malik cho rằng khi nói đến vấn đề giá cả thì cổ phiếu của Saudi Aramco phụ thuộc rất lớn vào sự hỗ trợ liên tục từ các nhà đầu tư trong nước và khu vực, vì phần lớn các nhà đầu tư tham gia sự kiện IPO trị giá 25,6 tỷ USD vào ngày 11/12 vừa qua là các cá nhân, công ty và tổ chức của Saudi Arabia.

"Về cơ bản, Aramco đã được định giá quá cao", Anish Kapadia, giám đốc năng lượng của Palissy Advisors, nêu ý kiến, đồng thời nói thêm rằng ban đầu công ty này chỉ cố gắng mang về mức định giá khoảng 1,7 nghìn tỷ USD bằng cách giới hạn số lượng cổ phiếu mà họ bán và dựa vào các nhà đầu tư địa phương thân thiện.

"Sẽ luôn khó khăn cho họ để duy trì được mức định giá đó", Kapadia kết luận.

Giá dầu có thể giảm

Sự tăng vọt của giá dầu có thể chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn. Nếu giá bắt đầu giảm trở lại, thì điều đó sẽ càng gây áp lực lên cổ phiếu của Aramco.

Trong một nghiên cứu của mình, các nhà phân tích tại Goldman Sachs cho biết rằng rủi ro gia tăng đã được phản ánh trong giá dầu thô, và sự gián đoạn nguồn cung sẽ là cần thiết để duy trì mức giá này gần với con số hiện tại.

"Do đó, chúng tôi tin rằng rủi ro về giá sẽ bị thay đổi theo chiều hướng đi xuống trong những tuần tới, với giá dầu giao dịch trên mức giá trị hợp lý cơ bản của chúng tôi trước các sự kiện gần đây là 63 USD/thùng", các nhà phân tích nói.

Thảm khảo: CNBC