Cảnh báo: "Siêu vi khuẩn" nấm gây chết người đang lan truyền chóng mặt khắp toàn cầu

Bệnh nhiễm trùng nấm này đã kháng nhiều loại thuốc điều trị chính và đang lan rộng trên quy mô toàn thế giới. Điều đáng lo ngại là các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định nguồn gốc của loại nấm độc hại trên.

Theo Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh (CDC), loại nấm có tên Candida auris, vốn là nấm men thường sống vô hại trên da và màng nhày. Tờ New York Times đưa tin, một dạng kháng thuốc của nấm Candida auris đang xuất hiện với mật độ dày đặc tại nhiều khu vực khác nhau trên thế giới, bao gồm Anh, Tây Ban Nha, Ấn Độ, Venezuela và Mỹ.

Tom Chiller, trưởng phân ngành nấm của CDC, cho biết: "Đó là một sinh vật đáng sợ. Nó bất ngờ trỗi dậy và giờ thì có mặt ở khắp mọi nơi".

Mối đe dọa ngày càng lớn

Lần đầu tiên, CDC đưa ra thông báo khẩn về loại nấm Candida auris kháng thuốc vào năm 2016. Hiện nay, cơ quan này đã mô tả đó là một "hiểm họa nghiêm trọng". Theo thông báo năm 2016, Candida auris đã được phát hiện lần đầu năm 2009, trong dịch tiết từ tai của một bệnh nhân ở Nhật Bản. Một nghiên cứu trước đây về những mẫu vật y tế cũ cũng phát hiện một bệnh nhiễm trùng từ năm 1996 ở Hàn Quốc.

Phần lớn các chủng nấm Candida auris kháng với ít nhất một lớp thuốc kháng nấm và hơn 1/3 chủng Candida auris kháng với 2 lớp thuốc. Ngoài ra, còn xuất hiện một chủng thứ cấp kháng với tất cả 3 lớp thuốc kháng nấm.

Điều khiến căn bệnh nhiễm trùng do nấm trên ngày càng nguy hiểm tới mức báo động là do:

Một nửa số người tại các trại dưỡng lão ở khu vực Chicago được xét nghiệm và cho kết quả dương tính với nấm Candida auris – theo thời báo Times. Cho tới nay, CDC nhận được 587 báo cáo về các ca nhiễm trùng nấm Candida auris tại Mỹ.

Căn bệnh này đặc biệt gây nguy hiểm tính mạng cho những người vốn có hệ miễn dịch yếu, bao gồm người cao tuổi và trẻ nhỏ. Siêu vi khuẩn này lây lan chủ yếu trong môi trường ở những cơ sở chăm sóc sức khỏe và thường tấn công bệnh nhân có sức khỏe đang trong tình trạng suy yếu. Những triệu chứng ban đầu gồm sốt, đau và mệt mỏi. Bệnh có thể gây tử vong, đặc biệt nếu nấm lan vào máu, lên não và tim.

Bệnh nhiễm trùng nấm này đã kháng nhiều loại thuốc điều trị chính và đang lan rộng trên quy mô toàn thế giới.

Nguồn gốc của mối đe dọa mang tên Candida auris

Về mặt di truyền, chủng nấm Candida auris kháng thuốc có sự khác biệt tại những lục địa khác nhau. Do đó, xuất hiện giả định rằng, khả năng kháng thuốc đã phát triển một cách riêng biệt nhưng đồng thời trên toàn thế giới. Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân gây ra sự lây lan rộng khắp của những "siêu vi khuẩn" nấm này. Tuy nhiên, có một giả thuyết là việc sử dụng thuốc diệt nấm để bảo vệ mùa màng đã làm tăng nguy cơ Candida auris tiến hóa tới mức kháng thuốc.

Thuốc diệt nấm có tên azoles đã được nhắc đến như là yếu tố làm gia tăng loại nấm kháng thuốc khác, Aspergillus fumigatus trong nghiên cứu năm 2012 đăng tải trên tạp chí PLOS Pathogens. Một số nhà nghiên cứu cho rằng, những loại thuốc kháng nấm tương tự đã mở đường cho chủng Candida auris kháng thuốc diệt nấm mạnh mẽ nhất, đủ sức tồn tại.

Thói quen lạm dụng thuốc kháng sin h trong chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng tạo ra cuộc khủng hoảng nghiêm trọng không kém khi xuất hiện hàng loạt vi khuẩn kháng kháng sinh. Giờ đây, CDC đang tích cực nghiên cứu đặc điểm di truyền để hiểu rõ cách thức ngăn chặn sự lây lan của nấm Candida auris. Thời báo Times khẳng định, đây là một thử thách không hề nhỏ. Tại Bệnh viện Royal Brompton gần London, nhân viên y tế đã sử dụng những bình xịt đặc biệt để phun oxy già (hydro peroxid) lên khắp phòng với mục đích tiêu diệt các vi sinh vật. Kết quả, tất cả đều chết hết, ngoại trừ nấm Candida auris.

Theo Foxnew/Livescience