Năm 2020 có thực sự tệ hại: "Thiên nga đen" lại hóa 1 năm thành công rực rỡ nhất từ trước đến nay của Sequoia Capital

Khoảng 1 tuần trước khi Covid-19 được tuyên bố là đại dịch, một trong những công ty vốn đầu tư mạo hiểm hàng đầu thế giới đã đưa ra 1 lời dự báo hoàn toàn u tối. Sequoia Capital khuyến các công ty hãy cắt giảm chi tiêu, giảm việc làm và cần phải nhanh chóng thích nghi với hiện thực kinh tế mới. Trong bản ghi nhớ được lan truyền rộng rãi có tên "The Black Swan" (Thiên nga đen), quỹ này dự báo sẽ phải mất vài quý để có thể kiểm soát được virus. "Nền kinh tế toàn cầu sẽ mất nhiều thời gian hơn thế để hồi phục".

Nhưng chỉ 3 tháng sau, họ nhận ra rằng mặc dù virus đang khiến hàng nghìn người thiệt mạng, vô số việc làm mất đi và các doanh nghiệp nhỏ khốn đốn, thực ra một số công ty lại hưởng lợi từ sự kiện thiên nga đen này. Thị trường chứng khoán tăng điểm như vũ bão, các doanh nghiệp lại xếp hàng để niêm yết, trong đó có vài công ty trong danh mục đầu tư của họ. Hai trong số 2 công ty giá trị nhất trong danh mục của quỹ - Airbnb và DoorDash – sẽ IPO trong tuần này, khép lại 1 năm thành công rực rỡ nhất trong lịch sử gần nửa thế kỷ của Sequoia.

Theo dữ liệu của Bloomberg, các nhà đầu tư trong ít nhất là 2 quỹ của Sequoia sẽ thu về mức lợi suất lên tới 11 lần sau khi đã trừ phí. Quỹ thứ 3 cũng tăng trưởng tới 8 lần.

Cú sốc kinh tế hồi mùa xuân thực ra lại đem đến 1 năm rất dễ chịu cho các nhà đầu tư mạo hiểm. Tính từ đầu năm đến nay, những vụ IPO được các quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn đã huy động được số vốn nhiều hơn cả khi bong bóng dot-com lên đến đỉnh điểm theo dữ liệu của Dealogic. Và các công ty đầu tư mạo hiểm sẽ chốt lại năm 2020 với số tiền hơn 140 tỷ USD rót vào các startup Mỹ, cao hơn con số năm ngoái.

Founders Fund của Peter Thiel có 2 vụ IPO khổng lồ hồi tháng 9 và đang mong chờ ít nhất 3 vụ nữa trong tháng này: Airbnb, Affirm và Wish. Andreessen Horowitz cũng đầu tư vào Airbnb và Affirm bên cạnh nhà sản xuất video game Roblox Corp. Và GGV Capital (cũng là 1 quỹ ủng hộ Airbnb) có tới 8 công ty trong danh mục lên sàn chứng khoán Mỹ trong năm 2020.

Khi Sequoia đưa ra dự báo đầu tháng 3, họ đã không tính toán hết được rằng khi cả thế giới cách ly tại nhà thì các công ty công nghệ sẽ hưởng lợi, cũng như không thể lường trước được hết các tác động của những gói kích thích tài khóa lớn chưa từng thấy mà chính phủ các nước đưa ra. Mọi người đặt đồ ăn trên DoorDash và rau củ trên Instacart nhiều hơn. Họ dành ra nhiều thời gian để chơi game hơn. Công nghệ giúp chúng ta đối phó với đại dịch theo cách không ai ngờ tới.

Bất kỳ nhà đầu tư nào cũng muốn có được khả năng dự đoán chính xác tương lai. Sequoia đã có được danh tiếng này sau nhiều thập kỷ thực hiện những cú đặt cược sinh lời lớn như vào Apple, Google, PayPal, Oracle, WhatsApp và YouTube. Và thậm chí quỹ này còn được mệnh danh là "Nostradamus của thung lũng Silicon" sau khi file PowerPoint có tựa đề "RIP Good Times" mà Sequoia công bố năm 2008 dự báo chính xác cuộc khủng hoảng kinh tế ập đến mùa đông năm đó.

Một số trong những thương vụ thành công nhất của Sequoia có được là nhờ mối quan hệ thân thiết với Y Combinator. Được thôi thúc bởi cựu partner Greg McAdoo, Sequoia đã đầu tư trực tiếp vào "vườn ươm khỏi nghiệp" này từ năm 2009, mua cổ phần tại tất cả các công ty mà Y Combinator tạo ra. Tuy nhiên mối quan hệ này đã lặng lẽ chấm dứt cách đây vài năm.

Sequoia Capital XI, quỹ được lập ra năm 2003, có những "át chủ bài" là LinkedIn và Youtube, đã tăng trưởng 8 lần kể từ khi thành lập. XII, quỹ ra đời năm 2006, là một trong những nhà đầu tư đầu tiên của Airbnb và Unity, có lợi suất 10,9 lần. Còn quỹ Sequoia Capital 2010 – đầu tư vào Square, Stripe và WhatsApp, tăng trưởng 11,1 lần.

Tất nhiên không phải lúc nào các khoản đầu tư cũng thành công rực rỡ. Bird Rides, công ty cho thuê scooter, đã phải ngừng hoạt động ở một số thành phố và cắt giảm nhân viên. Evernote, công ty phát triển phần mềm giúp người dùng ghi chép, cũng đang chìm nghỉm.

Ford Foundation, quỹ được tạo ra bởi huyền thoại ngành xe hơi Henry Ford, là nhà đầu tư lâu năm của Sequoia. Theo Eric Doppstadt, phó chủ tịch của quỹ, Sequoia luôn đi đầu trong ngành trong khi các quỹ khác thường có phong độ thất thường.

Điểm đặc biệt ở Sequoia là họ sẵn sàng nhận sai và thích nghi khi hoàn cảnh buộc phải như vậy. Không lâu sau khi bản báo cáo Black Swan được phát đi, các nhân viên Sequoia ở Trung Quốc đã bắt đầu nhận thấy những dấu hiệu phục hồi sớm nhất ở đây và cho rằng điều tương tự cũng sẽ xảy ra ở Mỹ.

Đại dịch vẫn khiến cuộc sống của chúng ta khó khăn hơn, nhưng đến mùa hè, thị trường chứng khoán đã ở trong trạng thái chín muồi để 1 công ty lên sàn. Sequoia đã khuyên một số startup hãy "phủi bụi" kế hoạch IPO và khởi động lại. Và chỉ trong tháng 9, quỹ đã có 3 vụ IPO thành công rực rỡ: công ty dữ liệu Snowflake, nhà cung cấp dịch vụ đám mây Sumo Logic và Unity. Cổ phần của Sequoia ở Airbnb và DoorDash sẽ có giá trị tổng cộng hơn 9 tỷ USD nếu như 2 công ty đạt được ngưỡng trên của khoảng giá mục tiêu.

Tham khảo Bloomberg