"Cậu bé vàng" đầu tiên của làng Toán học Việt Nam: Lớp 10 đã đạt thành tích khủng, sẵn sàng bỏ mức lương nghìn USD vì điều này

Năm 1974, Việt Nam lần đầu tham dự kỳ thi Toán quốc tế IMO và cũng là nước châu Á đầu tiên đi thi. Năm đó, đoàn Việt Nam có 5 thí sinh tham dự gồm: Đặng Hoàng Trung, Hoàng Lê Minh, Tạ Hồng Quảng, Nguyễn Quốc Thắng và Vũ Đình Hòa. Trong 5 thí sinh này thì 4 thí sinh có huy chương, trong đó Hoàng Lê Minh đạt kết quả cao nhất, đoạt huy chương Vàng.

Anh cũng chính là người mở đầu "thế hệ vàng toán học" Việt Nam, "cậu bé vàng" đầu tiên của Toán học Việt Nam tại đấu trường IMO. Sau này, Hoàng Lê Minh giành được rất nhiều thành tích xuất sắc ở nước ngoài nhưng anh vẫn quyết định về Việt Nam cống hiến.

9 học sinh được tuyển chọn để ôn thi Toán Olympic quốc tế. Hoàng Lê Minh là người được khoanh đỏ. Ảnh: Sưu tầm MXH

Xuất thân trong gia đình tri thức, mới lớp 10 đã đạt Huy chương Vàng

Hoàng Lê Minh sinh năm 1957 tại Hà Nội trong một gia đình tri thức nổi tiếng. Bố anh chính là ông Hoàng Xuân Tùy, nguyên Thứ trưởng Bộ Đại học, Hiệu trưởng trường Đại học Bách Khoa Hà Nội năm 1961-1966. Thuở nhỏ, Hoàng Lê Minh từng được hướng vào Nhạc viện vì có mẹ và chị gái làm trong đoàn ca nhạc của Đài tiếng nói Việt Nam.

Tuy nhiên đến năm 1970, ông Hoàng Xuân Tùy đã cho con trai theo học lớp Toán của thầy Tôn Thân. Chính quyết định này đã thay đổi cuộc đời chàng trai trẻ. Sau vài tuần học, dưới sự giảng dạy của thầy giáo, Hoàng Lê Minh dần say mê môn Toán.

Sau khi tốt nghiệp lớp Toán ở trường Trưng Vương, Hoàng Lê Minh thi khối chuyên toán, Đại học quốc gia Hà Nội. Sau đó, vì chiến tranh nên anh phải đi sơ tán, điều kiện sinh sống, học tập tuy không được như trước nhưng chàng trai trẻ vẫn rất chăm chỉ học.

Năm 1974, Hoàng Lê Minh 17 tuổi, được chọn vào đội tuyển đi thi IMO tại Đức. Như chúng ta đã biết, chàng trai trẻ đã mang về tấm huy chương Vàng đầu tiên cho Việt Nam. Năm đó, anh đạt 38/40 điểm, xếp thứ 9 toàn đoàn.

Hoàng Lê Minh là người đầu tiên giành Huy chương Vàng cho Việt Nam tại IMO.

Tỏa sáng ở nước ngoài nhưng quyết định về Việt Nam cống hiến

Sau khi đạt Huy chương Vàng, Hoàng Lê Minh sang Liên Xô học tại trường Đại học Tổng hợp Lomonosov. Tại đây, anh làm nghiên cứu sinh và tham gia công tác với nhiều viện nghiên cứu nổi tiếng của Pháp, Anh, Italia. Trong thời gian ở Liên Xô, Hoàng Lê Minh đạt được nhiều thành tích.

Thời điểm năm 1987, mức lương của Hoàng Lê Minh ở nước ngoài đã là 2.000 USD/tháng. Tuy nhiên, anh quyết định bỏ lại tất cả, về Việt Nam vì "Gia đình cần tôi, học trò cần tôi, đất nước cũng cần tôi chung tay góp công sức và trí tuệ".

Trở về nước, Hoàng Lê Minh trở thành giảng viên khoa toán, Đại học Tổng hợp TP. HCM. Năm 2000, anh tham gia nhóm nghiên cứu công tác giúp UBND TP HCM xây dựng Khu Công viên Phần mềm Quang Trung.

Năm 2001, anh tham gia xây dựng Dự án Khu công nghệ phần mềm Đại học Quốc gia TP HCM, rồi được cử làm Giám đốc khu công nghệ phần mềm này. Anh còn giữ cương vị Phó Giám đốc Sở Bưu chính Viễn thông TP Hồ Chí Minh và đến năm 2008, anh chuyển ra Hà Nội làm Viện trưởng Viện Công nghiệp phần mềm và nội dung số Việt Nam.

Được biết, vợ của Hoàng Lê Minh cũng là một tên tuổi nổi tiếng - Giáo sư, Tiến sĩ Mai Hồng Quỳ. Bà Mai Hồng Qùy sinh 1963, từng được chọn đi học nước ngoài và được phân công học ngành luật ở Nga. Sau khi tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Lomonosov, chuyên ngành luật bà được đặc cách chuyển tiếp làm nghiên cứu sinh, trở thành Tiến sĩ khi vừa tròn 26 tuổi. Bà được Hội đồng chức danh Giáo sư Nhà nước công nhận chức danh Giáo sư vào năm 2012.

Tổng hợp