Chân dung đại gia Ấn Độ thâu tóm dầu gội X-Men

Năm 2011, người Ấn đã thực hiện 2 thương vụ khủng mua lại các doanh nghiệp Việt Nam là Fortis Healthcare bỏ ra 64 triệu USD mua 65% cổ phần của Y khoa Hoàn Mỹ, và Marico bỏ ra 60 triệu USD mua lại 85% cổ phần của CTCP Sản xuất hàng gia dụng quốc tế (ICP), hãng sở hữu thương hiệu dầu gội nam giới X-Men.

Nếu Fortis Healthcare chỉ mang động cơ tài chính khi sau đó, hãng này đã bán lại cổ phần Y Khoa Hoàn Mỹ cho tỉ phú Richard Chandler thì Marico lại khác. Việc mua lại ICP nằm trong kế hoạch bành trướng của tập đoàn này tại thị trường châu Á và châu Phi.

Được thành lập năm 1988, Marico hiện là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực hóa mỹ phẩm Ấn Độ, chuyên sản xuất dầu dừa, dầu ăn và nhiều loại mỹ phẩm khác.Tại thị trường Trung Đông, Marico là cái tên quen thuộc với dòng sản phẩm dầu gội đầu Parachute. Ngoài ra, Marico còn có 2 nhãn hiệu lớn khác là dầu ăn - thực phẩm Saffola và sản phẩm chăm sóc da Kaya.

Đầu năm 2013, công ty đã tiến hành tái cấu trúc và tách mảng chăm sóc da Kaya ra thành lập một công ty riêng, tách biệt khỏi mảng kinh doanh hàng tiêu dùng nhanh.

Có thể thấy giữa Marico và ICP có nhiều điểm tương đồng về các dòng sản phẩm. ICP hiện cũng có 3 dòng sản phẩm chính bao gồm: Dầu gội và sản phẩm cho nam giới X-Men, mỹ phẩm Lovite và công ty sản xuất thực phẩm Thuận Phát. Những điểm tương đồng này giúp thương vụ giữa Marico và X-Men diễn ra nhanh chóng.

Trong năm tài chính 2013, Marico đạt doanh thu hơn 800 triệu USD, lợi nhuận sau thuế đạt 72 triệu USD. Vốn hóa thị trường của Marico hiện đạt khoảng 2,25 tỉ USD. 

Harsh Mariwala, ông chủ của Marico đứng thứ 44 trong danh sách 100 người giàu nhất Ấn Độ của Forbes với tài sản năm 2012 ước tính khoảng 1,2 tỉ USD.


Đầu năm 2007, Marico thay đổi chiến lược của mình, bắt đầu mở rộng ra các thị trường ngoài Trung Đông thay vì chỉ tập trung vào thị trường nội địa như trước. Mua lại ICP là một phần trong chiến lược mở rộng sang các thị trường ở châu Á và châu Phi. Đây là thương vụ thứ 11 chỉ trong vỏn vẹn 5 năm, từ năm 2007 – 2012 của tập đoàn này.

Trước thương vụ với ICP một năm, Marico đã gia nhập thị trường Malaysia thông qua việc mua lại Code 10  từ liên doanh Colgate – Palmolive. Thương vụ ước tính trị giá xấp xỉ 44 triệu USD này giúp Marico mua lại được thương hiệu chuyên về sản phẩm chăm sóc tóc đứng thứ 3 tại Malaysia. Tại Singapore, tập đoàn này cũng tích cực mở rộng thương hiệu chăm sóc da Kaya.

Các vụ thâu tóm đã đem lại hiệu quả tức thì cho Marico. Nếu năm 2007, doanh thu từ thị trường ngoài nước của Marico chỉ khoảng 54 triệu USD, chủ yếu tập trung ở Trung đông, Bắc Phi và Bangladesh thì 5 năm sau, thị trường này đã tăng gấp 3 lần, đạt 181 triệu USD. Sản phẩm của Marico chủ yếu xuất hiện tại quốc gia ở châu Á và châu Phi.

Không công bố con số cụ thể trên từng thị trường nhưng khu vực Đông Nam Á (bao gồm Singapore, Malaysia và Việt Nam) đóng góp 24% tổng doanh thu của Marico tại thị trường quốc tế, tương ứng khoảng 43,5 triệu USD.

Về phía ICP, sau khi về với Marico, kết quả kinh doanh của ICP đã cải thiện đáng kể: doanh thu thuần năm 2011 đạt 550 tỷ đồng – tăng 45% so với năm 2010; lợi nhuận cũng tăng gần 4 lần từ 12,3 tỷ lên 47,7 tỷ đồng.

Năm 2012, kết quả kinh doanh của ICP chưa được công bố chính thức nhưng con số tăng trưởng doanh thu vào khoảng 30%.

Về thị phần, Marico cho biết, X-Men hiện dẫn đầu thị trường dầu gội nam với 47% thị phần.