Chim sẻ đã "ăn thịt" đại bàng như thế nào?
Làm thế nào mà chuyến bay vượt eo biển Manche lại rẻ hơn tiền taxi từ sân bay về khách sạn?
Nội dung nổi bật:
- Hàng không giá rẻ ngày càng chiếm ưu thế trong bối cảnh kinh tế suy thoái.
- Chiến lược: tăng doanh thu ngoài giá vé và quản lý tối ưu chi phí để đảm bảo lợi nhuận.
- Châu Á Thái Bình Dương là thị trường tiềm năng của các hãng hàng không giá rẻ trong những năm qua.
Năm 1971, hãng hàng không Southwest Airlines ra đời đánh dấu sự xuất hiện của hàng không giá rẻ. Mặc dù ra đời muộn nhưng trong hơn một thập kỷ qua, phương thức kinh doanh mới này có tốc độ phát triển nhanh chóng lấn át dần hàng không truyền thống.
Trong khi các hãng hàng không truyền thống chật vật kiếm tiền thì các hãng giá rẻ liên tục thắng lợi. Hãy thử soi kết quả kinh doanh năm 2012 của 3 hãng đứng đầu hàng không giá rẻ gồm Ryanair, Easyjet, AirAsia và 3 hãng hàng không truyền thống gồm Delta Airlines, China Southern Airlines, American Airlines. Mặc dù con số doanh thu các hãng giá rẻ đạt được rất khiêm tốn so với các ông lớn nhưng lại có tỷ suất lợi nhuận biên ròng đáng nể từ với mức từ 7-37%. Trong khi đó hãng China Southern Airlines sinh lời tốt nhất nhưng cũng chỉ với mức thấp 3,8%.
So sánh khả năng sinh lời giữa 2 nhóm hàng không (số liệu năm 2012)
Vậy những người tý hon này làm thế nào để cạnh tranh với những gã khổng lồ gạo cội trong làng hàng không?
Cuộc chiến về giá vé
Theo chuyên gia phân tích Andrew Lobbenberg, mô hình kinh doanh hàng không giá rẻ vận hành tốt trong bối cảnh kinh tế suy thoái khi các doanh nghiệp và hành khách ngày càng chú ý tới việc quản lý chi phí nhiều hơn so với trước đây. So sánh giá vé trung bình của hãng Ryanair vào khoảng 45 Euro thì giá vé của hãng truyền thống như Lufthansa là 235 Euro, gấp hơn 5 lần và hãng British Airways là 324 Euro, gấp hơn 7 lần.
Để có thể cạnh tranh về giá mà vẫn đảm lợi nhuận các hãng hàng không giá rẻ sử dụng nhiều biện pháp như tăng thêm doanh thu ngoài tiền vé và cắt giảm chi phí. Trong khi doanh thu từ tiền vé chiếm khoảng 90% đối với hãng máy bay truyền thống thì hãng giá rẻ như Ryanair, Air asia chỉ chiếm dưới 80%. Doanh thu ngoài tiền vé như phí hành lý, phí chọn chỗ ngồi, phí phục vụ,… của chiếm phần khá quan trọng đối với các hãng này.
Đặc điểm về doanh thu giữa hai nhóm hàng không
Quản lý chi phí là điều sống còn
Ngoài chiến lược tăng doanh thu ngoài tiền vé, để tăng lợi nhuận các hãng hàng không giá rẻ buộc phải giảm thiểu chi phí tối đa. Có nhiều chi phí hoạt động đối với doanh nghiệp hàng không nhưng quan trọng nhất gồm chi phí nhiên liệu và nhân công, trong đó nhiên liệu chiếm hơn 30% cơ cấu. Với lợi thế quy mô của doanh nghiệp lớn như đàm phán kinh doanh, kho dự trữ nhiên liệu…những hãng hàng không truyền thống có tỷ trọng chi phí nhiên liệu thấp hơn so với các hãng máy bay giá rẻ.
Do không thể cắt giảm nhiên liệu, các hãng hàng không giá rẻ thực hiện các chiến lược cắt giảm chi phí nhân công, bán hàng. Trong khi các hãng lớn như Detla Airlines, American Airlines chi hơn 20% cho nhân viên, phi hành đoàn,…thì Ryanair, Easyjet chỉ bỏ ra dưới 15%.
Điển hình cho việc giảm thiểu chi phí của các hãng này bao gồm giảm lương cố định của nhân viên, tăng năng suất lao động, sử dụng phương tiện đồng bộ (ví dụ mỗi hãng chỉ dùng một loại máy bay) để tối thiểu hóa chi phí bảo trì, đào tạo, thực hiện các chuyên bay thẳng không chuyển tải,…. Trong khi đó các hãng máy bay truyền thông thường sử dụng nhiều loại máy bay trong hoạt động kinh doanh, sử dụng sân bay lớn và bay chặng dài, chuyển tải.
Theo số liệu từ các nghiên cứu hàng không, một nhân viên của hãng Ryanair phục vụ trung bình 9.679 lượt khách mỗi năm trong khi hãng truyền thống British Airways chỉ là 735 lượt khách mỗi năm.
Ngoài ra việc thực hiện bán vé trực tiếp không qua đại lý, chủ yếu thông qua Internet giúp các hãng hàng không giá rẻ giảm thiểu chi phí marketing, hoa hồng. Điển hình cho điều này là Easyjet chi phí hoa hồng, bán vé chỉ chiếm 3% trong khi các ông lớn như American Airlines, China Southern Airlines ở mức từ 4-7%.
 ---------------------------------- Đường bay từ London đến Barcelona dài khoảng 707 dặm, tương đương 1.138 km, gần bằng khoảng cách 1.145 km bay từ Hà Nội vào Tp.Hồ Chí Minh. Hãy nhìn vào Ryanair Làm thế nào mà chuyến bay vượt eo biển Manche lại rẻ hơn tiền taxi từ sân bay về khách sạn? Cắt giảm chi phí. Ryanair cho hành khách lên và ra khỏi máy bay từ trên đường băng để giảm chi phí dùng đường ống. Hãng cũng thương lượng với các sân bay phụ “đói” hành khách để có mức phí sử dụng thấp hơn. Tăng chi phí khác. Ryanair tính tiền thức ăn và nước uống trong chuyến bay, tính thêm tiền lên máy bay trước, tiền phí hành lý ký gửi, và đối với khách hàng bay cùng trẻ nhỏ. Họ có phần khi khách thuê ô tô hay đặt khách sạn qua trang web của hãng, thu tiền quảng cáo trên chuyến bay và tiền sử dụng thẻ tín dụng khi khách hàng mua vé. Bù lỗ bằng giá cao hơn. Trong những ngày cao điểm, giá một chuyến bay tương tự có thể lên mức hơn 100 dollar. Nguồn: Trích từ sách " Miễn phí" của tác giả Chris Anderson, dịch giả Phan Triều Anh, nhà xuất bản Trẻ. Các số liệu được tính tại thời điểm năm 2009 |
Khai phá các thị trường tiềm năng mới
Theo tờ Airline Business, châu Á là thị trường đầy tiềm năng đối với các hãng không giá rẻ khi nhu cầu du lịch tiết kiệm trong khu vực ngày càng gia tăng đặc biệt là khu vực Đông Nam Á. Các hãng hàng không giá rẻ như AirAsia, Jetstar Asia và Tiger Airways liên tục đẩy mạnh hoạt động kinh doanh tại khu vực tiềm năng này. Năm 2010, CEO AirAsia từng tự tin khẳng định hãng này đang có vị thế tài chính tốt nhất và là nền tảng lớn để mở rộng và tăng trưởng trong những năm tiếp theo.
Hãng hàng không Jetstar- một chi nhánh của Qantas trong những năm vừa qua cũng liên tục mở rộng mạng lưới tại khu vực châu Á Thái Bình Dương. Hiện nay thị trường hàng không giá rẻ Việt Nam bắt đầu sôi động với sự có mặt của các hãng như Vietjet Air, AirAsia, Jetstar, Tiger Airways,…
Khu vực Asean là thị trường truyền thống của AirAsia
* AirAsia X là một công ty con của AirAsia cung cấp các chặng bay dài từ khu vực Asean, châu Á đến London, Ấn Độ, New Zealand và Tehran.
Kim Thủy
Series bài viết của CafeBiz về thị trường hàng không:
CÙNG CHUYÊN MỤC
Vợ chồng bà Trương Mỹ Lan ôm chầm lấy nhau
12:26 , 05/11/2024
