Chân dung Merck - tập đoàn dược khổng lồ đứng sau viên thuốc Molnupiravir chữa Covid – 19

Cái tên Merck có thể còn tương đối xa lạ tại Việt Nam, tuy nhiên đây là một trong những công ty dược lâu đời và lớn nhất trên thế giới. Công ty tiền thân của gã khổng lồ ngành dược này được thành lập từ năm 1668 tại Darmstadt, Đức với sự quản lý của gia tộc Merck; năm 1827, họ bắt đầu đi vào sản xuất thuốc.

Tới 60 năm sau, họ mới bước chân lên mảnh đất Hoa Kỳ để bắt đầu công việc kinh doanh; tới năm 1917, chi nhánh ở Mỹ này tách hẳn thành một công ty độc lập và không còn quan hệ với doanh nghiệp mẹ tại Đức. Trải qua nhiều năm phát triển, Merck trở thành một thế lực lớn trong ngành dược với rất nhiều loại thuốc nổi tiếng, hoạt động tại 140 quốc gia với trên 70,000 nhân lực.

Merck sở hữu rất nhiều loại thuốc và vaccine độc quyền; trong năm 2020, 6 loại thuốc nằm trong danh mục của công ty đem lại doanh thu trên 1 tỷ USD. Có thể kể đến Keytruda – một loại kháng thể được sử dụng trong phác đồ điều trị ung thư mang lại 14,3 tỷ USD; hai loại vaccine Gardasil và Varivax dùng để chữa trị HPV và thủy đậu đem lại tổng cộng 5,8 tỷ USD... 

Nhờ những phát minh này mà doanh thu của hãng luôn duy trì ở mức rất cao: Năm 2020, họ đạt doanh thu lên tới 47,99 tỷ USD cùng lợi nhuận sau thuế lên tới trên 7 tỷ USD. Nhờ thành tích này mà công ty được xếp hạng thứ 69 trên bảng xếp hạng Fortune 500 và thứ 92 trên danh sách Forbes Global 2000, rất cao so với nhiều công ty cùng ngành khác.

Kháng thể Keytruda – con gà đẻ trứng vàng của Merck (Ảnh: Merck)

Kể từ khi đại dịch Covid – 19 bắt đầu, Merck cũng nhanh chóng bắt tay vào nghiên cứu, song chưa đưa sản phẩm ra thị trường. Lần lượt Moderna, Pfizer, AstraZeneca... cho ra mắt vaccine có khả năng làm giảm tác động của căn bệnh này tới sức khỏe của người sử dụng; tuy nhiên với nhiều lý do khách quan cũng như chủ quan mà phương pháp này chưa thực sự hiệu quả. Một phần lý do này là vì giá vaccine còn tương đối cao với các nước chưa phát triển, một số người không tin tưởng và thực hiện tiêm chủng hay tác dụng phụ...

Thêm vào đó, các biến chủng mới liên tiếp xuất hiện, mà mới đây nhất là biến chủng Omicron tại Nam Phi khiến cho giải pháp vaccine thêm phần chậm chạp và giảm hiệu quả. Chính vào lúc này, Merck xuất hiện với một loại thuốc mang tên Molnupiravir với khả năng giảm tác động của virus khi mắc Covid – 19 với giá thành phù hợp cho hơn 100 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trên thế giới.

Thuốc Molnupiravir được cho là giảm 50% tỷ lệ nhập viện và tử vong của người mắc Covid – 19 (Ảnh: Merck)

Loại thuốc uống của Merck ngay lập tức gây được tiếng vang trên thế giới. Thậm chí, Cơ quan quản lý dược phẩm của Anh đã phê duyệt để sử dụng Molnupiravir tại quốc gia này, trong bối cảnh số ca nhiễm tại châu Âu đang tăng trở lại. Loại thuốc này can thiệp vào sự nhân lên của virus Covid – 19 và được đánh giá là an toàn, giúp giảm thiểu tỷ lệ nhập viện và tử vong ở những người bị Covid nhẹ và trung bình nhưng lại có bệnh nền, dễ dẫn đến nguy cơ bệnh phát triển nặng hơn. Tỷ lệ người nhập viện và tử vong được Merck đánh giá là sẽ giảm 50% nếu được sử dụng loại thuốc do họ phát triển. Đây được xem là bước đi đột phá của ngành y học thế giới, tạo điều kiện thuận lợi hơn rất nhiều cho việc điều trị Covid trong tương lai.

Mặc dù vậy, trong phân tích cuối cùng của mình, Merck cho biết tỷ lệ hiệu quả của Molnupiravir chỉ đạt 30%, tức giảm 20% so với ước tính trước đó của họ. Đây được xem là một điều tương đối thất vọng; tuy nhiên công ty cũng cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu và cải tiến độ hiệu quả của thuốc. Thêm vào đó, hiệu quả của thuốc vẫn là rất đáng ghi nhận, khi nó cung cấp thêm một giải pháp với chi phí thấp hơn cho những người mắc Covid – 19, nhất là ở những quốc gia với nền kinh tế chưa phát triển. Lợi ích mà Molnupiravir mang lại vẫn được rất nhiều người đánh giá cao, dù không được như mong đợi từ chính nhà phát triển thuốc là Merck.

Với việc toàn thế giới quyết tâm chống lại dịch Covid -19 vốn đã tàn phá nền kinh tế và gây ra cái chết cho hơn 5 triệu người, những giải pháp quyết liệt đã và đang được đưa ra. Sau những mũi vaccine, những viên thuốc tới từ Merck sẽ là liệu pháp tiếp theo nhằm chống lại căn bệnh này. Với mức giá hợp lý cùng sự tiện lợi, rõ ràng kỳ vọng là rất lớn đối với Molnupiravir. Và mặc dù chưa đạt được hiệu quả như kỳ vọng, song rất nhiều người tin rằng đây sẽ là giải pháp góp phần giúp cho những nước nghèo giảm tỷ lệ tử vong. Đây cũng là bước đệm cho các hãng dược khác nghiên cứu thuốc chữa Covid – 19, trong đó, sản phẩm của Pfizer đã bắt đầu được Cục Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ xem xét.