Chàng trai Việt khởi nghiệp tại Silicon Valley: "Làm startup cũng giống như đi tàu lượn siêu tốc"

Ở phía Nam của vùng vịnh San Francisco, Mỹ có một thung lũng không mang tên địa lý mà được gọi theo cách giới báo chí đặt cho nó. Sau khi một loạt các nhà phát minh và hãng sản xuất các loại chip silicon (bộ xử lý vi mạch bằng silic) ra đời, phần phía bắc của thung lũng Santa Clara được gọi tên là thung lũng Silicon.

Sau này, thung lũng Silicon còn được biết đến là vườn ươm mầm khởi nghiệp trên đất Mỹ. Và ở đó, những thanh niên trẻ Việt Nam cũng đang hăng say miệt mài với những dự án startup của mình.

“Làm startup cũng giống như đi tàu lượn siêu tốc. Lúc nó chậm thì kinh hãi. Lúc nó nhanh mình vừa thích, lại vừa run”. Trần Việt Hùng – một trong những sáng lập viên người Việt hiếm hoi tại thung lũng Silicon chia sẻ. Sau 3 năm startup và vừa gọi vốn thành công, anh tự nhận công ty hiện ở trong giai đoạn “đang lượn”.

Cũng giống như bao bạn trẻ nước ngoài sinh sống tại Mỹ, Hùng đem tất cả tuổi trẻ để tự tay thành lập dự án startup GotIt!. Về cơ bản đây là một ứng dụng giáo dục giúp người dùng (chủ yếu là học sinh, sinh viên) giải đáp bài tập thông qua iPhone chỉ trong 10 phút. GotIt! đã được lọt top ứng dụng được tải về nhiều nhất trên App store của Apple, nhất là vào mùa thi cử, ứng dụng này chỉ đứng sau mỗi iTune của Apple.

Làm mới hay tiếp tục con đường truyền thống ?

Startup xứ người hay xứ ta đều có những nỗi khổ chung, nhất là vào giai đoạn ý tưởng. GotIt! là phiên bản chuyển đổi từ mô hình web (Tutor Universe) sang mobile (GotIt!) để có thể có tốc độ tăng trưởng nhanh cũng như đón xu thế của tương lai. Mặc dù phiên bản web đã vận hành khá tốt tuy nhiên tăng trưởng chậm và giá thành thúc đẩy tăng trưởng đắt đỏ, Hùng và nhóm của mình vẫn quyết định chuyển đổi sang lập ra một phiên bản mới.

“Thông thường khi bạn đã gắn bó với một cái gì đó trong một thời gian dài sẽ rất khó để có thể thay đổi chưa kể đây là sản phẩm đầu tiên mà chúng tôi xây dựng lên từ con số 0 khi còn đang là sinh viên. Ngoài ra chúng tôi chưa có một chút kinh nghiệm nào trên mobile cả. Công ty cũng không còn nhiều tài chính để có thể tập trung vào chỉ làm một sản phẩm hoàn toàn mới”, Hùng chia sẻ.

Thay đổi hay tiếp tục là quyết định rất khó khăn không những đối với bản thân Hùng mà còn là phía gia đình anh.Trong khi mọi thứ từ công việc đến gia đình đã được cố định tại Iowa, chuyển đổi sang một sản phẩm mới, nơi ở mới cho cả bản thân và gia đình là quyết định rất khó khăn đối với Hùng.

Không chỉ dừng lại ở đó, ngay sau khi có quyết định chuyển đổi, Hùng bị CEO của công ty lúc đó phản đối dữ dội và có nhiều khả năng sẽ có kiện tụng ra toà. Nhưng với lòng quyết tâm và tự tin vào quyết định của chính mình, Hùng đã vượt qua cơn “khởi đầu nan”. Gia đình anh tạm thời di chuyển về Việt Nam còn anh thì thuyết phục được người đồng sáng lập chuyển công ty đến thung lũng Silicon và GotIt! ra đời.

Hai chữ “người Việt” cũng trở thành khó khăn khi startup ở xứ người

Ở thiên đường startup - thung lũng Silicon, những nhà sáng lập không phải chịu phiền toái bởi thủ tục hành chính rườm rà. Nếu như ở Việt Nam, thủ tục hành chính có thể gây ra nhiều trở ngại lớn thì tại thung lũng Silicon, những nhà sáng lập phải đưa ra được sản phẩm hay dịch vụ có ích cho người dùng càng nhanh càng tốt. Nếu không làm được điều đó, bạn sẽ bị đào thải bởi thị trường chứ không phải do các thủ tục hành chính.

“Trong toàn bộ thời gian ở Mỹ (cả ở Iowa và Silicon Valley) tôi chưa gặp vấn đề gì về thủ tục hành chính cả, hầu hết các thủ tục hành chính được hoàn thành qua Internet và cũng rất tiện lợi. Còn các việc liên quan tới pháp luật như cổ phần, tài chính, thuế,… thì đã có luật sư và các chuyên gia giúp đỡ. Nhìn chung hệ thống pháp luật ở đây rõ ràng và nghiêm minh nên nếu mình làm mọi thứ không bị cấm thì không bao giờ bị phiền toái”, Hùng chia sẻ.

Bên cạnh đó, gọi vốn cũng là một nỗi khổ điển hình. Gọi vốn chưa bao giờ là việc dễ dàng với các startup, nhất là gọi vốn ở thung lũng Silicon. Trong vòng gọi vốn ban đầu từ các nhà đầu tư thiên thần (Angel Investors), GotIt! chỉ mất khoảng 2 tuần đã kêu gọi được chừng 500.000 USD. Nhưng khi đến các vòng lớn hơn như seed round, series A, thì nhóm của Hùng gặp phải khá nhiều khó khăn.

Sáng lập viên GotIt! chia sẻ rằng, để lắc đầu trước một Startup, nhà đầu tư tại Silicon Valley có rất nhiều lý do. Có người cho rằng Startup này không có gì thú vị, khó có thể thành công ty rất lớn được. Thậm chí có người lắc đầu từ chối vì chưa thấy có tiền lệ người Việt nào từ trong nước qua Silicon Valley làm Startup thành công vang dội.

Mặc dù khó khăn xuất phát từ chính hai chữ “người Việt”, điều đó cũng không làm người con đất Việt tại thung lũng Silicon cảm thấy nao núng tinh thần. Anh cho rằng, đó cũng chỉ là một yếu tố để nhà đầu tư đánh giá dự án. “Người ta chưa thấy có tiền lệ trong khi đang ở trạng thái 50/50 thì người ta bỏ qua để giảm rủi ro. Còn nếu mình mà thuộc dạng hot, thì chiến hết”, anh cười lớn.