Châu Âu bất ngờ siết lệnh cấm với LNG, Nga mạnh tay săn lùng loại 'bảo bối' giúp lách trừng phạt, giá tăng phi mã kể từ đầu năm

Theo FT, một loạt các công ty - phần lớn được đăng ký tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đang bắt đầu tích trữ hàng chục tàu có khả năng chở khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), một trong những động thái cho thấy Moscow đang mở rộng hạm đội tàu chở của mình.

Trước đó, Moscow đã thành lập một đội tàu chở dầu ‘bóng tối’ để đưa dầu đi khắp thế giới trước các lệnh trừng phạt của phương Tây, thường sử dụng UAE làm trung tâm giao dịch năng lượng. Mặc dù doanh số bán LNG của Nga ít bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây hơn dầu mỏ, Moscow vẫn đang gấp rút với kế hoạch này.

Theo Windward, một Công ty tư vấn rủi ro cho các chủ tàu và Chính phủ, kể từ quý 2/2023 đến nay, hơn 50 tàu LNG đã chuyển quyền sở hữu sang các công ty có trụ sở tại UAE. Trước đó, những giao dịch như vậy rất hiếm.

Nhóm theo dõi tàu Kpler cho biết những diễn biến trên thị trường tàu chở dầu LNG đã chỉ ra một mạng lưới hoạt động hàng hải phức tạp có khả năng liên quan đến lợi ích của Nga.

Theo Kpler, một số tàu LNG mới mua hiện đang di chuyển trên các tuyến đường truyền thống được sử dụng để vận chuyển khí đốt từ Nga. Dữ liệu theo dõi tàu của họ cho thấy một tàu đang nạp LNG từ Yamal - một dự án xuất khẩu hàng đầu của Nga vẫn chưa bị trừng phạt.

LNG ngày càng trở nên quan trọng đối với nền kinh tế của Nga sau khi mất nguồn xuất khẩu qua đường ống sang châu Âu kể từ xung đột với Ukraine. Cả EU và châu Á, những thị trường lớn của LNG của Nga, đều kiềm chế áp đặt lệnh cấm nhập khẩu để tránh gián đoạn thị trường khí đốt toàn cầu.

Nhưng cuối cùng phương Tây đã bắt đầu thực hiện các bước để hạn chế thương mại. Vào tháng 6, EU đã thông qua các hạn chế cấm dỡ LNG của Nga từ các tàu lớn xuống các tàu nhỏ hơn tại các cảng EU, hạn chế đáng kể các lựa chọn của Nga trong việc phân phối khí đốt trên toàn cầu.

Dự án LNG lớn của Nga là Arctic LNG 2 cũng bị Mỹ đặt lệnh trừng phạt khiến việc vận chuyển hàng hóa ra khỏi dự án ngày càng khó khăn.

Giá tàu cũ ngày một tăng cao

Các thương nhân cho rằng các đội tàu bóng tối không có nguồn gốc rõ ràng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao dịch khỏi các dự án bị trừng phạt, cũng như thúc đẩy hoạt động của Nga trên thị trường.

Theo dữ liệu từ SSY - một công ty môi giới tàu cho biết việc tăng cường mua hàng của Nga đã đẩy giá của các tàu LNG rẻ hơn và kém hiệu hơn 15 năm tuổi. Một tàu LNG được đóng năm 2007 được bán với giá khoảng 50 triệu USD vào năm 2022, nhưng năm nay một chiếc đã được bán với giá 80 triệu USD.

Toby Dunipace, Giám đốc điều hành LNG tại SSY cho biết: “Thị trường tàu chở LNG tua-bin hơi nước cũ đã suy giảm do các quy định về môi trường ngày càng tăng cũng như những cải tiến đáng kể trong công nghệ động cơ đẩy LNG. Chúng tôi đã chứng kiến sự trỗi dậy về giá trị của những loại tàu này."

Những diễn biến này đã cảnh báo những người trong ngành vốn đang lo ngại về sự gia tăng nhanh chóng số lượng tàu cũ vận chuyển. Những con tàu như vậy ít có khả năng được bảo hiểm chống lại thảm họa nhưng lại dễ bị tổn thương hơn trước tai nạn và đổ tràn.

Dunipace cho biết nhóm LNG của SSY luôn kiểm tra các lệnh trừng phạt đối với khách hàng mới, khi Nga chuẩn bị cho các hạn chế đối với xuất khẩu LNG trong tương lai và điều này sẽ trở thành trọng tâm đáng lo ngại. Ông nói thêm rằng nhà môi giới đã phải từ chối một số khách hàng tiềm năng trong năm nay do việc kiểm tra lệnh trừng phạt không thành công.

Sergey Vakulenko, thành viên cấp cao tại Tổ chức Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, cho biết việc Nga muốn xây dựng đội tàu LNG tối của mình là điều không đáng lo với thị trường mà áp lực chỉ ngày càng gia tăng đối với LNG của Nga.

Nguy cơ gián đoạn thị trường sẽ khó có thể xảy ra trong những năm tới do Mỹ và Qatar sản xuất nhiều LNG hơn, các dự án của Nga như Yamal LNG có thể bị trừng phạt.

Theo FT