Chỉ số Big Mac: Tiền đồng đang bị định giá thấp hơn một nửa so với giá trị thực

Big Mac Index là chỉ số được tạp chí kinh tế nổi tiếng The Economist xây dựng và đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào năm 1986, được sử dụng như một thước đo đánh giá một đồng tiền có đang ở mức giá trị phù hợp hay không.

Cơ sở của chỉ số Big Mac là học thuyết ngang giá sức mua (PPP), cho rằng trong dài hạn tỷ giá phải dịch chuyển về mức mà tại đó giá của một giỏ hàng hóa dịch vụ (trong trường hợp này là chiếc bánh kẹp Big Mac của cửa hàng McDonald’s) ở hai quốc gia bất kỳ phải ngang bằng nhau. Ví dụ, mức giá trung bình của một chiếc Big Mac ở Mỹ tại thời điểm tháng 7/2017 là 5,3 USD, ở Trung Quốc nó chỉ có giá 2,92USD (tính theo tỷ giá hiện hành). Do đó, chỉ số Big Mac cho thấy đồng nhân dân tệ đang được định giá thấp hơn 45% so với giá trị thực.

Theo chỉ số này, vì một chiếc Big Mac ở Việt Nam có giá 60.000 đồng (tương đương 2,64 USD theo tỷ giá hiện tại) trong khi giá ở Mỹ là 5,3 USD, chỉ số Big Mac cho thấy VND đang bị định giá thấp 50,2%. Nếu đúng theo chỉ số Big Mac thì 1 USD sẽ đổi được 11.321 VND.

Dù không phải là một công cụ hoàn toàn chính xác để tính toán tỷ giá mà chỉ là một chỉ số đơn giản giúp cho học thuyết tỷ giá trở nên dễ hiểu hơn, chỉ số Big Mac đã trở thành một tiêu chuẩn mang tính toàn cầu, được nhắc đến trong những cuốn sách giáo khoa kinh tế.

Economist cũng tính toán chỉ số Big Mac với các đồng tiền cơ sở khác gồm yên Nhật, đồng euro và bảng Anh. Theo đó, VND đang bị định giá thấp 40,9% nếu so với đồng euro; 21,5% so với yên Nhật; 35,8% so với bảng Anh và 9,5% so với đồng nhân dân tệ.