Chiến lược ngược đời của 'thiên tài phố Wall' có tỷ suất sinh lợi 22% suốt 15 năm: Thích mua cổ phiếu của công ty sắp phá sản, áp dụng cả nghiên cứu tâm lý vào đầu tư

Nhà đầu tư huyền thoại Leon Levy từng được tạp chí Forbes mệnh danh là “thiên tài đầu tư phố Wall”. Ông theo học ngành Tâm lý tại City College of New York, sau đó thành lập quỹ phòng hộ Odyssey Partners cùng Jack Nash và điều hành nó cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1997.

Theo New York Times, Oppenheimer & Company là một trong những công ty đầu tiên mang đến cho các nhà đầu tư cơ hội đầu tư vào các quỹ phòng hộ, vốn chủ yếu được sử dụng bởi các nhà đầu tư lão luyện tìm cách kiểm soát rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận của họ.

Odyssey Partners dưới sự điều hành của Leon Levy có tỷ suất sinh lợi trung bình hàng năm ấn tượng 22% trong suốt 15 năm, so với 16,9% của thị trường. Sau khi nghỉ hưu, ông đã kiếm được 100 triệu USD nhờ bán khống chỉ số Nasdaq ở đỉnh cao của bong bóng dotcom.

Tài sản riêng của Levy được định giá 750 triệu USD ngay trước khi ông qua đời vào năm 2003, chưa kể những đóng góp từ thiện hào phóng.

Levy luôn nhấn mạnh về việc hiểu tâm lý nhà đầu tư trong chiến lược của mình. “Tôi có 2 tình yêu trong đời, một là chứng khoán, hai là tâm lý học. Không có gì xảy ra mà không có người đưa ra quyết định. Ngay cả bong bóng cũng không đáng để nhắc đến nếu không thảo luận tâm lý thúc đẩy chúng”, Levy viết trong cuốn sách The Mind of Wall Street.

Chiến lược đầu tư "ngược đời"

Levy là người thích đầu tư vào những công ty ông cảm thấy bị định giá thấp. Trong một số trường hợp, ông tìm kiếm cổ phiếu và trái phiếu của các công ty sắp phá sản, vì ông cảm thấy những công ty này có thể tồn tại hoặc để lại đủ giá trị sau khi thanh lý.

Thỏa thuận nổi tiếng nhất của ông là mua cổ phần của công ty mẹ của Đường sắt Chicago và Milwaukee với giá gần như bằng 0 vào năm 1983 và bán lại 150 USD mỗi cổ phiếu. Levy đã đúng khi tin rằng giá năng lượng cao sẽ thúc đẩy nhu cầu về than (và do đó là vận chuyển hàng hóa đường sắt). Trong khi đó, việc bán tài sản bất động sản và đất rừng bị định giá thấp đã mang lại khoản lãi 200 triệu USD cho Odyssey.

Nhà đầu tư huyền thoại cho rằng các công ty được quản lý tồi có thể là cơ hội lớn bởi tình hình có thể được cải thiện nhanh chóng với việc quản lý tốt trở lại. “Cho dù một công ty tồi tệ đến đâu, hầu như luôn có 1 điểm khiến nó trở thành món hời”, Leon Levy nói.

Không giống các nhà đầu tư khác, Leon Levy hầu như không quan tâm quá nhiều đến thu nhập, cổ tức và câu chuyện của 1 cổ phiếu. Ông còn kêu gọi các nhà đầu tư bỏ qua các gợi ý của các nhà phân tích. Triệu phú này tin rằng đầu tư giá trị là một cách tiếp cận cổ phiếu gần với nguyên tắc vàng nhất.

Levy cũng cho rằng các nhà đầu tư đừng nên yêu cổ phiếu bởi sự thật là họ thường phải lòng một công ty không xứng đáng với tình cảm của mình. “Tôi đã bị hơn 1 công ty bỏ rơi trong khi bản thân mù quáng bởi sự ‘quyến rũ’ do công việc kinh doanh hoặc cách quản lý của nó. Nhà đầu tư có kỷ luật phải có khả năng nhìn thấy vẻ đẹp tiềm ẩn và nhìn qua được cả ánh sáng lung linh của một số công ty để nhìn thấy bản chất bên trong”, Levy nói.

Triệu phú người Mỹ khuyên các nhà đầu tư luôn phải giữ kỷ luật để tuân thủ chiến lược của họ ngay cả trong thời điểm không chắc chắn nếu muôn đạt được thành công bởi họ sẽ luôn bị cám dỗ để cắt lỗ và kiếm lợi nhuận.

“Không điều gì có thể tạo ra kết quả trừ khi bạn có kỷ luật để tuân theo chiến lược của mình ngay cả khi thị trường thách thức sự tự tin của bạn. Nhất là khi bạn đặt cược lớn và thị trường bắt đầu đi ngược lại, hãy xem xét lại các giả định đằng sau chiến lược của mình. Tuy vậy, ngay cả khi bạn tin rằng mình đúng, cũng khó cưỡng lại cám dỗ cắt lỗ hoặc chốt lời nhanh chóng”, Levy nói.

Áp dụng tâm lý học để phán đoán và đầu tư

“Tâm lý học đóng vai trò trong tất cả các sự kiện trên thị trường, từ hạnh động của một giao dịch hàng ngày dự trên đà tăng trưởng của cổ phiếu Internet đến những thay đổi lớn chỉ trở nên rõ ràng và không thể phủ nhận theo thời gian”, Leon Levy nhận định.

Trái ngược với hình ảnh lý tưởng về các nhà đầu tư vôc cùng lý trí, bình tĩnh đánh giá các cơ hội mà chúng ta vẫn nghĩ, nhà đầu tư điển hình trong mắt Levy “luôn có phong cách riêng, có niềm tin kỳ lạ và quan trọng nhất là luôn sợ hãi những điều chưa biết”. Họ có sở trường chạy theo đám đông và cảm thấy thoải mái ngay cả khi khoản lãi rất nhỏ nhưng ít ai muốn đầu tư theo những cách khác thường.

Theo Leon Levy, thị trường ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư nhưng tâm lý nhà đầu tư cũng ảnh hưởng đến thị trường. Vậy nên ông khuyên các nhà đầu tư hãy nghiên cứu tâm lý học trong quá trình đầu tư của họ và trả lời các câu hỏi như:

Bạn cảm thấy gì khi mua hoặc bán một cổ phiếu/ trái phiếu?

Tâm trạng và trực giác ảnh hưởng đến quyết định ở mức độ nào?

Các giả định nào khiến bạn chú ý đến một thông tin cụ thể?

Tại sao bạn lại cân nhắc thông tin này hơn các thông tin khác?

Levy cũng gợi ý các nhà đầu tư thử tưởng tượng người ở bên kia giao dịch đang nghĩ gì, vì các nhà đầu tư có xu hướng quên rằng bất cứ ai mua cổ phiếu họ bán đều tự minh phân tích tình hình. “Có một mặt là thiên tài trong mọi giao dịch và mặt khác là người ngu ngốc, nhưng điều đó mãi về sau mới trở nên rõ ràng”, ông nói.

Triệu phú người Mỹ cũng cảnh báo mọi người hãy cảnh giác với tâm lý thị trường. Bởi khi thị trường lạc quan, các nhà đầu tư có xu hướng phớt lờ tin xấu còn khi thị trường đi xuống, không ai tin vào tin tốt. Ông cảm thấy các nhà đầu tư rất giỏi trong việc nhận ra tâm lý của quá khứ nhưng lại có xu hướng không biết gì về tâm trạng hiện tại.

Bên cạnh đó, Levy cho biết các nhà đầu tư thường mắc sai lầm khi nghĩ rằng ngay cả khi thị trường đi xuống cũng không ảnh hưởng đến cổ phiếu của họ. Những nhà đầu tư có kiểu suy nghĩ quá tự tin, tin rằng bất kể điều gì xảy ra họ vẫn có thể “xoay sở” thường rất gần với thảm họa.

Theo Economic Times