Chính phủ yêu cầu xử lý 12 dự án thua lỗ ngành Công Thương chậm nhất nửa đầu 2021, Nhà nước không cấp thêm vốn

Báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội dài 108 trang bao trùm các nội dung liên quan đến kết quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2016 - 2020, thị trường chứng khoán, ngân sách nhà nước, các giải pháp để đẩy mạnh việc quản lý chặt chẽ nợ công, cơ cấu lại nợ công…

Một trong các nội dung được Bộ Tài chính trình bày trong báo cáo có đề cập đến việc xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành Công Thương.

12 dự án ngành Công Thương vay hơn 2 tỷ USD

Báo cáo cho thấy, 12 dự án của ngành Công Thương đã phải phê duyệt điều chỉnh vốn đầu tư tăng gần 46% so với dự toán ban đầu, từ 43.673,63 tỷ đồng điều chỉnh thành 63.610 tỷ đồng. Trong đó: vốn chủ sở hữu 14.350 tỷ đồng (chiếm 22,56%), vốn vay 47.451 tỷ đồng (chiếm 74,6%), còn lại 2,84% từ các nguồn khác. Các dự án này đang vay các ngân hàng trong nước 41.801 tỷ đồng, vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ 6.617 tỷ đồng.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Ban Chỉ đạo, các Bộ, ngành, doanh nghiệp, các ngân hàng đề cao trách nhiệm, tiếp tục nỗ lực, tích cực, quyết liệt hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ xử lý 12 dự án, phấn đấu hoàn thành xử lý trong năm 2020, nếu phải chậm hơn, không kéo dài quá nửa đầu năm 2021 trên nguyên tắc đề cao tự chủ của doanh nghiệp, xử lý theo nguyên tắc, cơ chế thị trường, nhà nước không cấp thêm vốn vào dự án, quan tâm toàn diện, bảo đảm lợi ích cao nhất của Nhà nước, quyền của người lao động.

Mặc dù các Bộ, ngành và doanh nghiệp đẩy mạnh xử lý các dự án chậm tiến độ, tuy nhiên kết quả còn khiêm tốn. Theo báo cáo của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, chỉ có dự án Nhà máy sản xuất phân bón DAP 1 Hải Phòng đủ điều kiện xem xét đưa ra khỏi danh sách 12 dự án.

Trong số 12 dự án, doanh nghiệp: năm 2018 - 2019 có 2 dự án, doanh nghiệp có lãi nhưng vẫn phát sinh lỗ lũy kế (DAP-1 Hải Phòng, Thép Việt Trung), tuy nhiên đến hết Quý I/2020, 2 dự án, doanh nghiệp này có kết quả kinh doanh lỗ; 4 dự án từng bước khắc phục khó khăn, giảm lỗ (Đạm Hà Bắc, Đạm Ninh Bình, DAP-2 Lào Cai, Công nghiệp tàu thủy Dung Quất DQS); 1 dự án, doanh nghiệp dừng hoạt động nay đã vận hành trở lại (Xơ sợi Polyester Đình Vũ PVTex); 2 dự án đủ điều kiện vận hành trở lại nhưng chưa khởi động do điều kiện thị trường khó khăn (Nhiên liệu sinh học Quảng Ngãi và Bình Phước).

Xử lý các dự án thua lỗ không kéo dài quá nửa đầu năm 2021

Để xử lý thua lỗ của 12 dự án theo hướng không sử dụng ngân sách nhà nước, giảm thiểu tối đa thiệt hại cho Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính hướng dẫn giãn, giảm mức trích khấu hao tài sản cố định đối với các doanh nghiệp thuộc Vinachem. Doanh nghiệp đã thực hiện từ năm 2017 đến nay. 

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã có hướng dẫn về việc kéo dài khung trích khấu hao các dự án, doanh nghiệp thuộc Vinachem tại công văn số 1393/BTC-TCDN ngày 13/2/2020 (sau khi doanh nghiệp đã kéo dài thời gian trích khấu hao theo hiện hành).

Đối với các đơn vị thành viên của PVN, Thủ tướng Chính phủ đã giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo PVN yêu cầu đơn vị thành viên khẩn trương thực hiện quyết toán tổng mức đầu tư, cập nhật đánh giá lại hiệu quả dự án sau khi điều chỉnh lại thời gian khấu hao và chủ động làm việc với bên cho vay để đạt được thỏa thuận các bên cho vay đồng ý tái cấu trúc khoản vay (gia hạn, khoanh nợ…) làm cơ sở để cấp có thẩm quyền xem xét kiến nghị của PVN về giãn, khoanh khấu hao tài sản cố định.

Nợ quá hạn của 7 dự án tại Ngân hàng Phát triển gần 4.340 tỷ đồng

Báo cáo cũng đề cập đến khoản nợ quá hạn 4.349 tỷ đồng của 7 dự án tại ngân hàng Phát triển Việt Nam. Đến ngày 31/12/2019, có 06 dự án còn dư nợ tại NHPT bao gồm: Dự án sản xuất phân bón DAP số 2 Lào Cai; Dự án cải tạo, mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc; Dự án Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình; Dự án Mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên; 02 dự án/khoản vay của Nhà máy Công nghiệp tàu thủy Dung Quất.

NHPT đã giải ngân 14.665 tỷ đồng và 2.598.778 USD; thu nợ gốc 4.892 tỷ đồng và 1.504.696 USD; dư nợ gốc còn 9.773 tỷ đồng (trong đó, nợ quá hạn: 4.349 tỷ đồng) và 1.094.082 USD; dư nợ lãi 4.457 tỷ đồng (lãi đến hạn trả chưa trả: 4.349 tỷ đồng).

Bộ Tài chính đã có công văn mật số 629/BTC-TCNH ngày 27/5/2020 kiến nghị Thủ tướng Chính phủ các giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu quả thực hiện xử lý rủi ro, tháo gỡ khó khăn cho các dự án và NHPT.