Chinh phục cả thế giới, vì sao Facebook "gục ngã" ở Trung Quốc?

Theo tờ New York Times, tỷ phú trẻ Zuckerberg đang làm nhiều việc để có thể đưa Facebook trở lại Trung Quốc, từ việc học tiếng Trung để chào Chủ tịch Tập Cận Bình khi ông công du nước Mỹ tới thiết lập các phần mềm kiểm duyệt thông tin người dùng trên chính sản phẩm của mình, ngăn một số thông tin nhạy cảm xuất hiện trong “khu vực địa lý cụ thể”.

Những gì Zuckerberg đang làm là bước đi táo bạo để tiếp cận 1 tỷ người dùng tiềm năng. Tuy nhiên, đây không phải miếng bánh dễ ăn. Dẫu chính phủ Trung Quốc chấp thuận, 700 triệu người dùng Internet Trung Quốc cũng chẳng có lý do gì để chuyển sang Facebook vì họ có mạng xã hội riêng cũng không kém phần tiện lợi và rôm rả.

Mark Zuckerberg gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Seattle. Ảnh: Washington Post

Lịch sử từng cho Facebook một bài học đắt giá. Năm 2008, khi Facebook ra mắt phiên bản tiếng Trung, nó chỉ thu hút được 285.000 người sử dụng trong số 225 triệu người sử dụng Internet. Trong khi đó, Facebook phải cạnh tranh với mạng xã hội QQ của Trung Quốc với hàng chục triệu tài khoản. Các năm tiếp theo, Facebook bị chặn và càng không có cơ hội đuổi kịp đối thủ.

Tệ hại hơn, Facebook còn có một đối thủ nặng ký khác là mạng xã hội Sina Weibo. Từng bị nhạo báng là bản sao tệ hại của Twitter nhưng Weibo liên tục có cải tiến và vượt trước cả Twitter. WeChat của Tencent tiếp tục ra đời năm 2011 và nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường nhờ việc tích hợp hàng loạt tiện ích như video call, gọi taxi, thương mại điện tử....

Ở Trung Quốc, WeChat được gọi đùa là “chúa tể của những chiếc nhẫn” nhờ khả năng bao trọn tất cả của ứng dụng này. Hiện tại, WeChat có hơn 700 triệu người sử dụng, chiếm gần như toàn bộ lượng người dùng Internet ở Trung Quốc và 70 triệu tài khoản ở nước ngoài.

So với WeChat, Facebook chỉ là một sa mạc khô cằn, chỉ có một chút hấp dẫn với người dùng Trung Quốc. Hiện tại, chưa có bất cứ thống kê nào nói về số người dùng Facebook ở Trung Quốc lục địa. Những người đang cố dùng mạng xã hội này chủ yếu là người Trung Quốc đã hoặc đang sống và làm việc ở phương Tây, những người muốn duy trì mối quan hệ với bạn bè nước ngoài. Họ cũng cần chút kiến thức về công nghệ để vượt được tường lửa của chính phủ.

Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc cũng không hoàn toàn là màu tối với Facebook. Chỉ hai năm trước, Sina Weibo, nền tảng mạng xã hội lớn nhất Trung Quốc, bị kiểm duyệt và nhanh chóng đánh mất vị thế. Ở sát mép vực sụp đổ, Weibo tiếp tục chứng minh bản lĩnh và hồi sinh thông qua việc phát triển live-streaming.

Hiện tại, đã quá muộn nếu Facebook muốn nhảy vào lĩnh vực live-streaming ở Trung Quốc. Tuy nhiên, để bước chân vào thị trường Trung Quốc, Zuckerberg và các đồng nghiệp phải có những toan tính chiến lược để có thể cạnh tranh ở thị trường mà những đối thủ địa phương đã chiếm lĩnh những vị thế dẫn đầu.