“Phố biệt thự” trên đất nông nghiệp

Ở góc giao cắt giữa hai con đường Vĩnh Lưu và Phương Lưu 1 (phường Đông Hải 1, quận Hải An, TP Hải Phòng) có hàng loạt biệt thự. Tuy nhiên, hầu hết các căn biệt thự này đều xây trên đất nông nghiệp, từng bị chính quyền lập biên bản, xử phạt, yêu cầu tháo dỡ. Tuy nhiên, đến nay biệt thự, nhà không phép vẫn tồn tại.

Những lâu đài trên ruộng Ngõ 67 - đường Phương Lưu 1 láng bê tông rộng 5 m, dài gần 200 m thông với ngõ 13 - đường Vĩnh Lưu có một dãy biệt thự tường rào cao, sân rộng, lầu gác đủ màu. Ở đây có căn biệt thự số 24, hai tầng, một gác. Trong khu sân vườn rộng chừng 300 m2 để đầy chậu cảnh, bonsai… Biệt thự sơn tông màu vàng nhạt. Theo xác nhận của UBND phường Đông Hải 1, căn biệt thự này là của gia đình ông NBH, nguyên Tổng Giám đốc Cảng Hải Phòng.

Kế bên là biệt thự của vợ chồng ông TNY, một đại gia đất cảng. Cách đó không xa là căn biệt thự gia đình ông  NQH (cán bộ ngành thuế Hải Phòng) đang sinh sống. Tại khu vực gần khách sạn Việt Trung, bên khu đô thị cũng có một dải đất nông nghiệp rộng hàng ngàn mét vuông đã có hai tòa biệt thự khác mọc lên cùng một nhà sàn gỗ loại lớn và bãi đậu xe…

Các căn biệt thự trên đều xây trên đất nông nghiệp và xây dựng từ năm 2008 tới nay, có căn hoàn thiện vào năm 2011. Theo tìm hiểu, khu đất các biệt thự mọc lên trước đây là ruộng lúa. Năm 2003-2007, khi thành lập quận Hải An, những thửa ruộng này được san lấp, mua bán trao tay. Hiện vẫn còn những lô đất 300-500 m2 để trống nằm xen kẹt giữa những tòa biệt thự xây không phép. Người dân ở đây cho biết số ô đất trống này đều đã có chủ, đang chờ xây dựng.

Tình trạng xây dựng không phép trên đất nông nghiệp tại phường Đông Hải 1 rất phổ biến. Gần với khu “phố biệt thự” là ngõ 31, Phương Lưu cũng bị biến thành một khu dân cư trên đất nông nghiệp với nhà cửa mọc san sát. Theo thống kê của phường Đông Hải 1, tính đến năm 2010, trong số gần 500 mảnh đất nông nghiệp xen kẹt (diện tích hơn 6,5 ha), đã có chừng 350 mảnh bị biến thành nhà ở, nhà xưởng với diện tích hơn 3,5 ha. Chỉ tính riêng từ năm 2008 đến 2010, có chừng 60 căn nhà được xây, trong đó có cả căn biệt thự, nhà cao tầng.

Chính quyền bất lực?

Các ngôi nhà, biệt thự xây trên đất nông nghiệp tại phường Đông Hải 1 đều bị phường lập biên bản vi phạm ngay từ khi động thổ. Nhiều căn biệt thự xây không phép bị quận Hải An yêu cầu tự tháo dỡ, nếu không sẽ cưỡng chế. Nhưng biên bản, quyết định xử phạt thì cứ ra, còn biệt thự thì vẫn cứ mọc và chính quyền địa phương cho đến giờ vẫn chưa hề ra một quyết định cưỡng chế nào đối với những tòa biệt thự mọc trên đất nông nghiệp này. Điều này khiến cả dải đất nông nghiệp tại ngõ 67, đường Phương Lưu 1 đã hình thành hẳn một dãy biệt thự, thể hiện sự bất lực, buông lỏng trách nhiệm quản lý đất đai của chính quyền địa phương.

Thực tế, có căn biệt thự chính quyền rất “quyết tâm” xử lý: Như yêu cầu trả nguyên hiện trạng, đình chỉ thi công, yêu cầu cắt điện nước, đuổi thợ, ngăn không cho xe chở vật liệu vào, buộc chủ nhà phải tự tháo dỡ nếu không sẽ bị cưỡng chế. Tuy nhiên, sau đó biệt thự vẫn mọc lên và cũng chẳng có quyết định cưỡng chế nào được ban hành…

Cũng có trường hợp quận ra quyết định xử phạt, yêu cầu tháo dỡ nhưng sau khi người vi phạm nộp phạt, chính quyền “quên” việc cưỡng chế.

Theo ông Phạm Văn Thuận, Chủ tịch UBND phường Đông Hải 1, thời điểm tách phường Đông Hải (năm 2007), việc quản lý xây dựng, đất đai bị buông lỏng. Lúc đó việc quản lý chưa bài bản, chưa hết trách nhiệm. Hơn nữa, người ta xây dựng vào đêm hôm, ngày lễ, ngày nghỉ, lực lượng quản lý đô thị còn mỏng, không báo cáo kịp thời nên phường không kiểm soát hết. Giờ người ta xây rồi, chỉ khắc phục hậu quả thôi…