[Chọn sách cho nhà đầu tư] Trên đỉnh phố Wall: Đừng chọn cổ phiếu chỉ vì bạn yêu thích sản phẩm của doanh nghiệp đó

Trọng tâm cuốn sách Trên đỉnh phố Wall kể lại những kinh nghiệm và bí quyết của Peter Lynch – một nhà quản lý tài chính hàng đầu ở Mỹ khi ông còn là cựu giám đốc xuất sắc của quỹ đầu tư hàng tỷ đô la Megallan.

Peter Lynch không khuyên bạn mua cổ phiếu của cửa hàng mà bạn ưa thích chỉ bởi lý do bạn thích mua sắm ở cửa hàng đó. Ông cũng không khuyên bạn mua cổ phiếu của một nhà sản xuất chỉ vì họ làm ra những sản phẩm mà bạn ưa thích, hay một nhà hàng vì bạn thích thức ăn đó. Thích một cửa hàng, một sản phẩm hay một nhà hàng là một lý do tốt để bạn quan tâm đến một công ty và đưa nó vào danh sách cần nghiên cứu, nhưng đó chưa phải là lý do đủ thuyết phục để mua cổ phiếu!

Đừng bao giờ đầu tư vào bất kỳ một công ty nào trước khi bạn hoàn thành tốt "bài nghiên cứu ở nhà" về các triển vọng thu nhập của công ty, điều kiện tài chính, vị thế cạnh tranh, các kế hoạch bành trướng...

Các phương pháp mà ông đưa ra được đúc kết từ cuốn sách như sau:

Chọn lựa kĩ lưỡng cổ phiếu

Tác giả luôn nghĩ rằng điều quan trọng nhất khi tham gia thị trường chứng khoán là nhà đầu tư phải tìm được cổ phiếu của các công ty kinh doanh thành công, hay chính xác hơn là những cổ phiếu có giá trị. Khi đã chọn được những cổ phiếu này thì việc lên xuống của thị trường sẽ không còn là vấn đề đáng lo ngại.

Thu thập và đánh giá thông tin

Viết cùng Joghn Rothchild, Trên đỉnh Phố Wall đưa ra những chỉ dẫn dễ dàng áp dụng để có thể lựa chọn được những danh mục từ việc đánh giá các báo cáo tài chính của công ty và nhận ra những con số thực sự có giá trị. Ông giải thích và đưa ra những chỉ dẫn để đầu tư theo chu kỳ, hay thay đổi hoàn toàn danh mục đầu tư để theo đuổi những công ty đang phát triển nhanh.

Đồng thời tác giả cũng cho rằng việc tìm hiểu đề ra một quyết định đúng đắn thật không dễ dàng đối với các nhà đầu tư còn non trẻ, do vậy chúng ta hãy nghiên cứu các loại báo cáo của công ty như báo cáo thường niên, báo cáo quý, thêm vào đó hãy đọc cả các bản báo cáo tài chính và thu nhập của công ty mà mình đang định mua và các báo cáo của các đối thủ cạnh tranh của công ty trong cùng ngành đó, bởi nó sẽ giúp cho chúng ta trong việc so sánh kết quả kinh doanh, tình hình lợi nhuận của các công ty đó với nhau.

Ra quyết định đầu tư

Lynch khẳng định rằng, nếu giữ cho bản thân không bị chi phối bởi sự thất thường của thị trường sự ham muốn tức thời về lợi nhuận, thì NĐT sẽ được đền đáp bởi danh mục đầu tư của mình (cụ thể chỉ sau khoảng từ 5 đến 15 năm). Lời khuyên này đã được chứng minh là sống mãi với thời gian và đã biến Trên đỉnh Phố Wall trở thành tác phẩm bán chạy số 1. Và cho đến bây giờ, cuốn sách kinh điển này vẫn giữ nguyên giá trị ban đầu của nó.

Thông qua cuốn sách, ông đồng thời cũng muốn nhắn gửi các nhà đầu tư trước khi ra quyết định mua cổ phiếu, hãy nên đưa ra một số quyết định cơ bản về thị trường, về việc ta có cần thiết đầu tư vào cổ phiếu này hay không, đang kì vọng điều gì sau khi bán những cổ phiếu này, và về cách phản ứng của chính chúng ta trước những cú rớt giá nghiêm trọng bất ngờ, ngoài dự kiến.

Lời khuyên ông đưa ra trong cuốn sách là nhà đầu tư trước mỗi quyết định nên xác định các mục tiêu và làm rõ những quan điểm của mình. Trước khi ra quyết định, chúng ta hãy đánh giá cả rủi ro lẫn lợi nhuận tiềm năng của cổ phiếu đó, hãy so sánh việc đầu tư vào cổ phiếu có lợi hay không và các chứng khoán khác có lợi hơn loại chứng khoán mình đã chọn? Bởi nếu trong thị trường khắc nghiệt, nếu không quyết đoán và thiếu sự chắc chắn thì chính chúng ta sẽ là nạn nhân tiềm năng của thị trường, người sẽ từ bỏ mọi hy vọng và lý lẽ vào thời khắc cam go nhất để chấp nhận bán lỗ cổ phiếu vào thời điểm giá của chúng thậm chí chạm đáy.

Tác giả cho hay chính sự chuẩn bị kĩ càng trong mỗi phi vụ đầu tư, cũng như những kiến thức đúc kết và sự nghiên cứu một cách nghiêm túc sẽ giúp phân biệt những nhà đầu tư mua cổ phiếu thành công với những người luôn thất bại. Cuối cùng, cả thị trường chứng khoán lẫn bản thân các công ty đều không thể quyết định số phận của một nhà đầu tư. Người duy nhất có thể làm việc đó chính là bản thân nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, cuốn sách cũng trình bày một số vấn đề xung quanh hợp đồng quyền chọn, hợp đồng tương lai và bán khống theo một cách mạch lạc và khá dễ hiểu. Qua toàn bộ bài học và nội dung đúc kết từ cuốn sách, Trên đỉnh phố Wall quả thật đáng giá là một trong những cuốn sách kinh điển hàng đầu về đầu tư chứng khoán.

Ngày nay, khi nhắc đến ông, người ta đều nhớ đến câu nói nổi tiếng “Bạn không cần phải sở hữu trí thông minh, chỉ số IQ cao ngất ngưởng để trở thành nhà đầu tư. Điều quan trọng là bạn phải kiên trì và tuân thủ các nguyên tắc một cách tuyệt đối & phải học xong môn toán lớp năm”. Chính vì thế, sẽ chẳng có lý do gì để bạn không bắt đầu đọc cuốn sách và làm chủ cuộc chơi ngay từ bây giờ.

Peter Lynch là Phó chủ tịch tập đoàn Fidelity Management & Research Company – chuyên gia tư vấn hàng đầu của Fidelity Investments – và là thành viên của Ban Quản trị của Quỹ Fidelity. Bên cạnh đó John Rothchild là nhà báo đã viết cho các tạp chí nổi tiếng như Time, Fortune, và The New York Times Book Review, đồng thời ông còn là tác giả của cuốn sách A Fool and His Money..

Đồng thời Peter Lynch còn nổi tiếng với vai trò là nhà quản lý tài chính số 1 ở Mỹ. Quan điểm của ông là: Tất cả các nhà đầu tư trung bình đều có thể trở thành những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực của họ và họ có thể chọn được những cổ phiếu hời nhất không kém gì các chuyên gia đầu tư trên Phố Wall chỉ bằng việc thực hiện một cuộc điều tra nhỏ và tuân thủ đúng các nguyên tắc.