Chuyên gia kinh tế ADB: Mất khoảng 1 thập niên nữa để Việt Nam giảm bớt sự lệ thuộc vào vốn đầu tư nước ngoài

Ông Aaron Batten cho rằng sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam đã phụ thuộc nhiều vào các nguồn vốn từ nước ngoài và kiều hối. Thực tế diễn ra trong thời gian qua cũng cho thấy đầu tư trực tiếp nước ngoài và các lĩnh vực sản xuất định hướng xuất khẩu dẫn dắt sự tăng trưởng kinh tế. Vấn đề đặt ra hiện nay là Việt Nam có chuyển đổi để tăng trưởng hướng sang dựa vào tiêu dùng nội địa và các hoạt động kinh tế trong nước nhiều hơn hay không.

“Sự chuyển đổi như vậy sẽ không diễn ra nhanh trong một sớm một chiều. Việt Nam mới mở cửa để đón nhận nguồn vốn FDI đổ vào ồ ạt trong chục năm gần đây. Cho nên, điều đó sẽ diễn ra trong vài thập niên trước khi sự lệ thuộc này giảm xuống. Tôi nghĩ Việt Nam đang ở giữa chu kỳ này. Dần dần, trong khoảng 1 thập kỷ nữa mới giảm bớt sự lệ thuộc vào nguồn vốn từ nước ngoài.” – ông Aaron Batten nói.

Trong khi đó, đa số doanh nghiệp Việt Nam có quy mô nhỏ và vừa, cũng gặp khó khăn trong tiếp cận vốn. Theo ông, các doanh nghiệp vừa và nhỏ khó tiếp cận tính dụng vì những yêu cầu quá cao về thế chấp tài sản. Bên đi vay cũng buộc phải đáp ứng tiêu chuẩn cao về hệ thống kế toán.

Chuyên gia kinh tế của ADB tin rằng mục tiêu tăng trưởng tín dụng 22% trong năm 2017 sẽ đạt được, sau khi Ngân hàng Nhà nước ban hành chính sách nới lỏng tiền tệ vào tháng 7. Tuy nhiên, chính sách này cũng có thể tạo ra những rủi ro đi cùng với tác động kích thích tăng trưởng.

“Mục tiêu có thể đạt được nhưng cái quan trọng hơn là chất lượng cho vay chứ không phải là số lượng cho vay. Tiền cho vay đi ra từ khu vực ngân hàng sẽ được đưa vào những ngành nào trong nền kinh tế. Bởi nếu không kiểm soát, tiền sẽ đổ vào những bong bóng tài sản. và gây rủi ro cho nền kinh tế” - ông Aaron Batten phân tích.

Hiện tại, ADB đã có số liệu về những lĩnh vực đang thu hút lượng tiền vay. ADB nhận thấy các khoản cho vay kinh doanh đã tăng lên so với năm ngoái. Bên cạnh đó, có sự gia tăng trong việc cho vay mua nhà.

Theo chuyên gia kinh tế của ADB, đầu tư vào bất động sản là lĩnh vực rủi ro nhất của khu vực tài chính, như đã thể hiện trong những đợt đầu cơ trong quá khứ. “Nhưng tôi nghĩ là Ngân hàng Nhà nước cũng nhận thức được rất rõ ràng điều này. Vì vậy, họ đã áp đặt một loạt các hạn chế, biện pháp nghiêm ngặt để có thể kiểm soát được tình hình. Ví dụ như việc xếp hạng rủi ro của các ngân hàng đã nghiêm ngặt hơn rất nhiều trong khống chế trần cho vay cho mỗi một khoản vay, hay lĩnh vực được thực hiện là bao nhiêu. Các quy định của Ngân hàng Nhà nước đã thật sự chăt chẽ hơn” - ông Aaron Batten nhận định.