Công bố Luật Căn Cước mới: Bỏ vân tay, quê quán và bổ sung mống mắt, sinh trắc học như thế nào?

Sáng ngày 25/12, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố các luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6. Các nội dung quan trọng trong quy định mới về Luật Căn cước đã được thông tin.

Luật Căn cước được thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, với 7 chương và 46 điều và có một số thay đổi so với Luật căn cước công dân năm 2014.

Bỏ thông tin vân tay, quê quán trên thẻ căn cước  

Luật căn cước đã sửa đổi, bổ sung theo hướng lược bỏ vân tay và sửa đổi quy định về thông tin số căn cước, dòng chữ căn cước công dân, quê quán, nơi thường trú, chữ ký của người cấp thẻ" thành "số định danh cá nhân, căn cước, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú trên thẻ căn cước...

Theo Thứ trưởng Bộ Công an, việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi căn cước và bảo đảm tính riêng tư của người dân. Các thông tin căn cước của người dân cơ bản sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chip điện tử trên căn cước.

Bắt buộc người trên 14 tuổi phải có thẻ căn cước

Luật căn cước 2023 cũng bổ sung quy định về quản lý, cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi để đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng cũng như thực hiện Chính phủ số, xã hội số. Theo đó,  việc cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi sẽ thực hiện theo nhu cầu, còn với người từ 14 tuổi trở lên là bắt buộc.

Đồng thời, bổ sung quy định cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch cũng là một nội dung mới so với quy định của Luật Căn cước công dân năm 2014 nhằm đảm bảo quyền, lợi ích của người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam; đồng thời phục vụ tốt hơn công tác quản lý nhà nước về dân cư.

Căn cước tích hợp một số thông tin để thuận lợi trong giao dịch 

Luật Căn cước 2023 còn bổ sung quy định về việc tích hợp một số thông tin có tính ổn định, được sử dụng thường xuyên của người dân ngoài thông tin về căn cước vào thẻ căn cước. 

Việc sử dụng các thông tin tích hợp từ căn cước có giá trị tương đương như việc cung cấp thông tin hoặc sử dụng các giấy tờ có chứa thông tin đó trong thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại khác. Qua đó, giúp giảm giấy tờ cho người dân, tạo thuận lợi trong thực hiện giao dịch dân sự, thực hiện chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính.

Mỗi công dân được cấp 1 căn cước điện tử

Luật được thông qua cũng quy định mỗi công dân Việt Nam được cấp 1 căn cước điện tử. Căn cước điện tử có giá trị tương đương như căn cước sử dụng để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công và thực hiện các giao dịch, hoạt động theo nhu cầu của người dân.

Để tạo điều kiện cho người dân, luật đã quy định chuyển tiếp theo hướng căn cước công dân đã được cấp trước ngày luật có hiệu lực thi hành sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Người dân khi có nhu cầu được cấp đổi sang căn cước.

Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng.

Căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15/1/2024 đến trước ngày 30/6/2024 tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/6/2024.

Đối với những căn cước công dân đã cấp vẫn còn nguyên giá trị sử dụng, không bị tác động bởi quy định này.

Cấp mới, cấp lại căn cước sẽ nhanh chóng, không gây phiền hà

Trung tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an nêu rõ người dân đề nghị cấp mới, cấp lại căn cước có thể thao tác trên cổng dịch vụ công quốc gia. Với trường hợp yêu cầu cấp lại sau thời gian dài thì ngoài khai báo online các trường thông tin cần thiết, thu thập sinh trắc học phải đến cơ quan công an gần nhất vì ở đó mới có phương tiện thu thập.

Về việc lấy mống mắt, Lãnh đạo Bộ Công an cho biết, Luật đã quy định rõ tùy vào trường hợp cấp mới, cấp lại sẽ có hướng dẫn, đảm bảo nhanh chóng kịp thời, không qua trung gian hay phiền hà nào khi cấp mới, cấp lại.

Cơ quan quản lý căn cước sử dụng thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt đã được thu nhận lần gần nhất và thông tin hiện có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước để cấp lại thẻ căn cước cho người dân.