Công nghệ pin LFP mà VinFast đang hướng đến: Độc quyền của Trung Quốc, hấp dẫn đến mức ngay cả Elon Musk cũng muốn sử dụng cho 2/3 số xe Tesla trên toàn cầu

Công ty TNHH Sản xuất và Kinh doanh VinFast và Công ty Gotion High-Tech (Trung Quốc) vừa ký Biên bản ghi nhớ (MOU) với trọng tâm là dự án cung ứng pin LFP và nghiên cứu kế hoạch xây dựng Nhà máy Giga sản xuất cell pin LFP đầu tiên tại Việt Nam.

Theo Vingroup, pin LFP (Lithium Iron Phosphate) "hiện là công nghệ pin phổ biến nhất trên thị trường xe điện toàn cầu, với điểm vượt trội về độ an toàn, tuổi thọ cao, không sử dụng các nguyên liệu hiếm có nguồn cung hạn hẹp hay phải khai thác trong điều kiện chưa đảm bảo về an toàn lao động, gây tác động môi trường như Cô – ban, Man – gan… Đặc biệt, pin LFP có chi phí cạnh tranh, giúp giảm giá thành sản phẩm và phù hợp với các dòng ô tô điện cỡ nhỏ/vừa".

Đối thủ của pin LFP là các pin NMC (Lithium Nickel Manganese Cobalt Oxide) hay pin NCA (Nickel Cobalt Aluminum)... với khác biệt về nguyên liệu thành phần.

Điểm hấp dẫn lớn nhất của pin LFP chính là không phụ thuộc vào các nguyên liệu thô cực kỳ khan hiếm và dễ biến động về giá như coban và niken. Coban chủ yếu được khai thác tại Congo, nơi có điều kiện lao động ở mức thấp. Mặc dù mật độ năng lượng thấp hơn, nhưng pin LFP lại rẻ hơn nhiều. Điều này có thể giúp thúc đẩy sự chuyển dịch sang xe điện do chi phí sản xuất thấp hơn cho mỗi chiếc xe.

So sánh các chỉ số của pin LFP với các dòng pin khác (Nguồn: Tesla)

Trên thực tế, LFP hầu như chỉ được sản xuất ở Trung Quốc. Lý do Trung Quốc thống trị trong sản xuất loại pin này một phần liên quan đến các bằng sáng chế quan trọng của LFP, được quản lý bởi một tập đoàn các trường đại học và tổ chức nghiên cứu. Tập đoàn này đã đạt được thỏa thuận với các nhà sản xuất pin Trung Quốc cách đây một thập kỷ, theo đó các nhà sản xuất sẽ không bị tính phí cấp phép với điều kiện LFP chỉ được sử dụng tại các thị trường trong nước.

Các nhà sản xuất pin LFP lớn nhất Trung Quốc gồm có BYD và CATL, đây là hai công ty sản xuất pin LFP cho xe Tesla được sản xuất và bán tại quốc gia tỷ dân.

Các nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới (thống kê 8 tháng đầu năm 2020)

Gotion High – Tech, đối tác tới đây của VinFast cũng là một cái tên trong nhóm hàng đầu thế giới về pin xe điện. Tháng 5 năm ngoái, nhà sản xuất ô tô của Đức – Volkswagen đã trở thành cổ đông lớn nhất của Gotion, nắm 26,5% cổ phần.

Theo các chuyên gia phân tích trong ngành, bằng sáng chế LFP sẽ hết hạn vào năm 2022. Chính điều này có thể giúp các nhà sản xuất pin bên ngoài Trung Quốc như VinFast có thể ứng dụng công thức làm pin này. Các nguyên liệu đầu ngoài lithium còn có sắt và axit photphoric là tương đối rẻ tiền và sẵn có.

Xu hướng đang xuất hiện ngay cả với Tesla là pin được làm từ sắt sẽ được sử dụng chủ yếu cho các loại xe phổ thông và rẻ tiền hơn, trong khi pin làm từ niken sẽ được dùng cho các loại xe hiệu suất cao và cao cấp hơn.

Bên cạnh đó, các nhà sản xuất ô tô cũng đã tiến hành các động thái để kiểm soát nguồn cung cấp pin bằng cách sản xuất theo chiều dọc hay liên doanh với các công ty pin lâu đời. Do đó mà pin LFP ngày càng phổ biến bên ngoài Trung Quốc là điều tất yếu.

Dự báo về thị phần các loại pin xe điện trong tương lai (Nguồn: Wood Mackenzie)

Trong một tuyên bố hồi tháng 7, CEO Tesla – Elon Musk thể hiện tầm nhìn lạc quan vào pin làm từ sắt. Ông đề cập đến thay đổi dài hạn có ý nghĩa với dòng pin LFP, theo đó Tesla có thể sử dụng 2/3 pin nguồn gốc từ sắt và 1/3 còn lại dựa trên niken.

"Điều này thực sự tốt vì có rất nhiều sắt trên thế giới", Elon Musk nói.

Quay trở lại với VinFast, công ty Việt Nam hiện cũng đang đi theo đúng xu hướng toàn cầu, bao gồm cả việc dịch chuyển sang pin LFP nhiều hơn. Đáng chú ý hơn, VinFast muốn xây dựng một nhà máy sản xuất pin LFP ngay tại Việt Nam nhằm thiết lập một hệ sinh thái năng lượng sạch, nội địa hóa nguồn cung.

Bà Thái Thị Thanh Hải - Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup chia sẻ: "Hợp tác với Gotion High-Tech - nhà sản xuất pin uy tín hàng đầu thế giới là một trong các kế hoạch hành động quan trọng của VinFast trong việc phát triển các dòng ô tô điện thông minh và tự chủ chuỗi cung ứng. Mục tiêu chung của chúng tôi là thiết lập hệ sinh thái năng lượng sạch, giảm phát thải carbon ở Việt Nam cũng như góp phần vào mục tiêu lớn lao này tại các thị trường trên thế giới mà VinFast tham gia hoạt động kinh doanh".

Trước đó, Vingroup đã thành lập Công ty Cổ phần Giải pháp Năng lượng VinES vốn 1.000 tỷ đồng nhằm phát triển các giải pháp và sản xuất pin năng lượng dành cho xe điện.